Η πιο συχνή μορφή αρθρίτιδας είναι η οστεοαρθρίτιδα, η οποία αφορά στη φθορά του χόνδρου που επικαλύπτει το οστό στην περιοχή που έρχονται σε επαφή δύο οστά. Συνήθως εμφανίζεται στα δάχτυλα του χεριού, στο ισχίο και στο γόνατο, ενώ ο πόνος που προκαλεί μπορεί να γίνει ανυπόφορος.
«Είναι κυρίως εκφυλιστικού τύπου (ηλικιακή φθορά), ονομάζεται πρωτοπαθής και συναντάται σε ασθενείς άνω των 60 ετών. Υπάρχει οστεοαρθρίτιδα που αναπτύσσεται σε ασθενείς με εκ γενετής προβλήματα (συγγενείς δυσπλασίες), μετατραυματική οστεοαρθρίτιδα, δευτεροπαθής σε αυτοάνοσα νοσήματα (ρευματοειδής αρθρίτιδα, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος κ.ά.) καθώς και παθήσεις που προκαλούν οστεονέκρωση κεφαλής μηριαίου», εξηγεί ο δρ Ιωάννης Βάιλας, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Θεραπευτηρίου Metropolitan Hospital.
1. Τι συμπτώματα προκαλεί;
- Πόνο στην πρόσθια περιοχή του ισχίου που μπορεί να αντανακλά στο γόνατο ή και στον γλουτό.
- Δυσκαμψία (περιορισμός εύρους κίνησης) και ιδιαίτερα μετά από πολύωρη ακινησία της άρθρωσης.
- Χωλότητα, η οποία αυξάνεται με τη βάδιση και την ένταση του πόνου.
- Δυσχέρεια βάδισης.
- Μία πρώιμη ένδειξη που αναφέρει ο ασθενής είναι η δυσκολία να φορά την κάλτσα του.
2. Τι εξετάσεις χρειάζονται για τη διάγνωση της πάθησης;
Το ιστορικό, η κλινική εξέταση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επιλογή των εξετάσεων. Η απλή ακτινογραφία είναι πολλές φορές αρκετή για να τεθεί η διάγνωση ενώ σε σύνθετες περιπτώσεις, χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση με άλλες εξετάσεις (αιματολογικές, αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία).
3. Πώς εξελίσσεται η οστεοαρθρίτιδα;
Η εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας δεν είναι προβλέψιμη. Σε μεγάλο ποσοστό ασθενών εξελίσσεται αργά και συνήθως αντιμετωπίζεται συντηρητικά. Υπάρχει ένα μικρό ποσοστό ασθενών στους οποίους εξελίσσεται ταχύτατα με επιδείνωση των συμπτωμάτων και μη ανταπόκριση στη συντηρητική αγωγή (φάρμακα, φυσικοθεραπεία, υδροθεραπεία).
Σημειωτέον ότι η ακτινολογική εικόνα της οστεοαρθρίτιδας δεν συμβαδίζει με τα εκδηλούμενα συμπτώματα της πάθησης, δηλαδή μία ακτινογραφία με έκδηλες αλλοιώσεις αρθρίτιδας δεν έχει ανάλογα συμπτώματα, ενώ μία ακτινογραφία ασθενούς που δείχνει ελαφρά αρθρίτιδα μπορεί να έχει ιδιαίτερα έντονα συμπτώματα.
4. Πώς θεραπεύεται;
Δεν υπάρχει αιτιολογική θεραπεία με φάρμακα για την οστεοαρθρίτιδα αλλά μόνο συμπτωματική.
Υπάρχουν θεραπείες με παυσίπονα, αντιφλεγμονώδη που έχουν και περισσότερες παρενέργειες και πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή και για μικρό χρονικό διάστημα, ενώ για τη λήψη θειικής γλυκοζαμίνης και θειικής χονδροϊτίνης υπάρχουν αλληλοσυγκρουόμενες μελέτες.
Ενδοαρθρικές εγχύσεις βλαστοκυττάρων ή υαλουρονικού οξέος πραγματοποιούνται μόνο σε επιλεγμένες περιπτώσεις. Η ανάπαυση, ο περιορισμός βάδισης, η απώλεια βάρους, η χρήση βακτηρίων, οι ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης στην περιοχή του ισχίου καθώς και η κολύμβηση βοηθούν στην αντιμετώπιση της πάθησης.
5. Πότε χρειάζεται χειρουργική αντιμετώπιση;
Όταν η συμπτωματική συντηρητική αγωγή (φάρμακα, φυσικοθεραπεία, κολύμβηση, απώλεια βάρους, ανάπαυση) δεν έχει αποτέλεσμα και υπάρχει έντονη συμπτωματολογία με συνέπεια την κακή ποιότητα της καθημερινής ζωής, η χειρουργική επέμβαση δίνει την οριστική λύση.
«Η τεχνική AMIS (ελάχιστης επεμβατικότητας) με τη σύγχρονη εξέλιξη των χειρουργικών εργαλείων υπερέχει πολλών τεχνικών έχοντας τα κάτωθι πλεονεκτήματα:
Η τομή δέρματος είναι μικρή, η προσπέλαση είναι ατραυματική διότι επιλέγουμε τη φυσιολογική οδό προς την άρθρωση, ανάμεσα στους μυς και στους ιστούς χωρίς να τους κόβουμε ή να τους αποκολλούμε. Με αυτό τον τρόπο δεν προκαλούμε χειρουργικές κακώσεις και κατά συνέπεια ελαττώνεται σημαντικά ο μετεγχειρητικός πόνος ενώ δεν υπάρχουν αιμορραγικές εστίες και δεν χρειάζεται μετάγγιση αίματος.
Γενικά ο πόνος είναι ελάχιστος, ενώ η κινητοποίηση είναι ταχύτατη χωρίς περιορισμούς κινήσεων του ισχίου όπως σε άλλες τεχνικές που υπάρχει κίνδυνος εξαρθρήματος (π.χ. μπορεί ο ασθενής να κάθεται σε χαμηλά καθίσματα).
Ο χρόνος νοσηλείας είναι μικρής διάρκειας και κυμαίνεται από 1-3 μέρες. Συμπερασματικά, η τεχνική ολικής αρθροπλαστικής ισχίου AMIS παρέχει πολύ καλά, άμεσα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα και υπερέχει πολλών άλλων τεχνικών», καταλήγει ο δρ Βάιλας.