Τζ. Άρντερν: Τα μέτρα για την πανδημία την κατέστησαν στόχο των συνωμοσιολόγων

Φωτ. Mark Mitchell/Pool Photo via AP.

Η Τζασίντα Αρντερν θα μείνει στην Ιστορία χάρη στα νιάτα της, στις φεμινιστικές της απόψεις και στην έμφαση που έδωσε στην «καλοσυνάτη πολιτική», για να αποτελέσει αξιόπιστο αντίβαρο στους γεμάτους στόμφο άνδρες ομολόγους της και να δημιουργήσει πολιτιστικό φαινόμενο με ονομασία «Τζασινταμανία».

Παρά την επιτυχημένη διαχείριση της τρομοκρατικής επίθεσης σε ισλαμικά τεμένη στο Κράιστσερτς, η πανδημία έπληξε σε βάθος χρόνου τη δημοτικότητα της πρωθυπουργού. Αν και η χώρα αναγνώρισε την ικανότητά της για νηφάλια και ακριβή ενημέρωση, στηρίζοντας αρχικά τα αυστηρά μέτρα κατά της COVID-19 που υιοθέτησε η Αρντερν, οι σοβαρές επιπτώσεις των lockdowns στην οικονομία και η πολιτική υποχρεωτικού εμβολιασμού τροφοδότησαν θεωρίες συνωμοσίας, προκαλώντας την αντίδραση του κοινού.

«Οι πολίτες επένδυσαν πολλά πάνω της. Αυτό ήταν πάντα μέρος της λάμψης της. Εγινε σύμβολο και προσωποποίηση της συγκεκριμένης υγειονομικής πολιτικής. Τις πρωτοβουλίες της αυτές χρησιμοποίησαν πολλοί, κυρίως στο Διαδίκτυο, για να την πλήξουν», σημειώνει ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, Ρίτσαρντ Σο, του Πανεπιστημίου Μάσι της Νέας Ζηλανδίας.

Ο αρχικός στόχος των κρατικών υγειονομικών υπηρεσιών της Νέας Ζηλανδίας ήταν φιλόδοξος. Η Αρντερν και ορισμένοι επιδημιολόγοι, σύμβουλοι της κυβέρνησης, ήλπιζαν ότι θα μπορούσαν να εξαφανίσουν τον ιό και να τον κρατήσουν μακριά από τη χώρα. Στις αρχές του 2020, η πρωθυπουργός έπεισε τη χώρα να αποδεχθεί το κλείσιμο των συνόρων και το αυστηρότερο lockdown στον δυτικό κόσμο, όπου ακόμη και η ανάκτηση μπάλας από τον κήπο του γείτονα ήταν παράνομη.

Η επικράτηση νέων και πιο μεταδοτικών μεταλλάξεων του ιού κατέστησαν αδύνατους τους παραπάνω στόχους. Η υγειονομική ομάδα της πρωθυπουργού άλλαξε πολιτική, επιδιώκοντας τον μαζικό εμβολιασμό του πληθυσμού. Οι εμβολιαστικοί κανόνες ήταν τόσο αυστηροί, που οι ανεμβολίαστοι δεν είχαν δικαίωμα να εργασθούν, να φάνε σε εστιατόρια και να επισκεφθούν κουρείο. «Η απογοήτευση γύρω από τους κανόνες εμβολιασμού έπαιξε σημαντικό ρόλο. Η δημιουργία κοινωνίας δύο κατηγοριών και η περιορισμένη αποτελεσματικότητα των εμβολίων αποτέλεσαν το σημείο καμπής», λέει ο επιδημιολόγος του Πανεπιστημίου του Οκλαντ, Σάιμον Θόρνλι, ο οποίος επέκρινε από την αρχή την εμβολιαστική πολιτική της πρωθυπουργού.

Η Αρντερν έγινε έτσι στόχος, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της χώρας της, για όσους θεώρησαν ότι ο υποχρεωτικός εμβολιασμός αποτελούσε παραβίαση των ατομικών τους δικαιωμάτων. Στο Διαδίκτυο, θεωρίες συνωμοσίας, παραπληροφόρηση και προσωπικές επιθέσεις έδιναν και έπαιρναν, ενώ οι απειλές κατά της Αρντερν αυξήθηκαν δραματικά τα τελευταία χρόνια. Η ένταση κορυφώθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν διαδηλωτές –πιθανότητα εμπνευσμένοι από τις αντιεμβολιαστικές διαδηλώσεις σε ΗΠΑ και Καναδά– συγκρούσθηκαν με την αστυνομία, με 120 από αυτούς να συλλαμβάνονται. Οι σκηνές αυτές σόκαραν μια χώρα η οποία δεν έχει συνηθίσει στη βία. «Ηταν μια σκοτεινή ημέρα στην ιστορία της Νέας Ζηλανδίας», σχολιάζει ο δρ Θόρνλι.

Ο Νεοζηλανδός συγγραφέας και δημοσιογράφος Ντίλαν Ριβ εκτιμά πως η διεθνής ακτινοβολία της πρωθυπουργού έπαιξε ρόλο στην ενίσχυση των θεωριών συνωμοσίας εναντίον της. «Η διεθνής αναγνώριση που απέκτησε τόσο γρήγορα και οι έπαινοι της διεθνούς κοινότητας δεν πέρασαν απαρατήρητοι στους συνωμοσιολογικούς κύκλους», λέει ο Ριβ. Οι επιθέσεις εναντίον της δεν σταμάτησαν ακόμη και μετά την υποχώρηση της πανδημίας. Στις αρχές του μήνα, ο σύμβουλος του Τραμπ, Ρότζερ Στόουν, χαρακτήρισε την Αρντερν «μπότα του αυταρχισμού της διεθνοποίησης».

Στη χθεσινή ομιλία της, η απερχόμενη πρωθυπουργός δεν αναφέρθηκε σε συγκεκριμένη ομάδα επικριτών της, αφήνοντας όμως να εννοηθεί ότι η συστηματική συκοφαντία και ο μισογυνισμός την επιβάρυναν ψυχικά. «Οταν κάνει λόγο για κόπωση και άδειο ντεπόζιτο, η κ. Αρντερν θέλει να πει με κομψό τρόπο ότι αηδίασε από τον αποτρόπαιο σεξισμό και μισογυνισμό, στον οποίο εκτέθηκε», υπογραμμίζει η καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Μάσι, Σουζ Ουίλσον.

Στις παμπ και στα πάρκα της πρωτεύουσας της χώρας, οι πολίτες μοιάζουν διχασμένοι, με πολλούς να εκτιμούν τη στάση της στην επίθεση του ρατσιστή ενόπλου σε δύο ισλαμικά τεμένη του Κράιτστερτς το 2019 με 51 νεκρούς και άλλους να την επικρίνουν για αθέτηση προεκλογικών της δεσμεύσεων για την καταπολέμηση της ακρίβειας.