Twitter: Δεσμώτες του αλγορίθμου

Ο Ελον Μασκ πάτησε like σε ένα tweet που περιείχε βίντεο δοξαστικό για τον ίδιο. Το tweet αυτό εμφανίστηκε σε περίοπτη θέση στο χρονολόγιο χιλιάδων χρηστών, ακόμη κι όσων δεν έχουν ακολουθήσει τον Βάλα Άσφαρ, έναν ευρέως άγνωστο κολουμνίστα ιστοσελίδας τεχνολογικού περιεχομένου.

Κι ενώ τα tweets του συμπαθούς Ασφάρ ουδέποτε έλαβαν τετραψήφιο αριθμό likes, το retweet του Μασκ τον οδήγησε στο δυσθεώρητο για τον ίδιο αριθμό των 7.000 αντιδράσεων, χώρια τα retweets. Ο Μασκ διά της πλαγίας ήταν εκ νέου στις οθόνες μας.

Η αλήθεια είναι ότι απ’ όταν ανέλαβε τα ηνία της δημοφιλούς πλατφόρμας, με το αστρονομικό κόστος των 43 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ο εκκεντρικός μεγιστάνας μετέτρεψε την πλατφόρμα σε «Twitter του Μασκ» κι όχι των χρηστών του.

Ήταν παντού – από τη στιγμή που συνδεόσουν, δεν υπήρχε περίπτωση να μην τον βρεις μπροστά σου. Τα tweets του ήταν από άνευ λόγου προκλητικά ή χιουμοριστικά με ιδιόρρυθμο τόνο έως εντόνως φορτισμένα με πολιτικό περιεχόμενο – έφτασε στο σημείο να προτείνει υποψήφιους στις ενδιάμεσες εκλογές των ΗΠΑ, ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων, καθώς η ανάρτηση με την πρόταση είχε την εξάπλωση που ο ίδιος επιθυμούσε. Κοντολογίς, το είδαν όσοι χρήστες (κι όπου…) αποφάσισε ο Μασκ μόνος του.

Τρενάκι του τρόμου

Προ ημερών ανάρτησε στον προσωπικό του λογαριασμό ένα ακόμα δημοψήφισμα (παροιμιώδη ήταν αυτά με το αν πρέπει να ξεμπλοκάρει τον Τραμπ ή αν πρέπει ο ίδιος να παραμείνει CEO…): «Να κάνω πολιτικά σχόλια ή όχι;». Το κοινό είπε να κάνει. Αλλά…

Όσο ο Μασκ απολάμβανε αυτό το τρενάκι του τρόμου (των άλλων), έχασε τον τίτλο του ως ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου. Κατέγραψε μάλιστα ρεκόρ Γκίνες, με τη μεγαλύτερη απώλεια περιουσίας στην ιστορία. Επικαλούμενο στοιχεία του Forbes, το Γκίνες είπε ότι ο Μασκ έχασε περίπου 182 δισεκατομμύρια δολάρια μεταξύ Νοεμβρίου 2021 έως και τις αρχές του τρέχοντος μήνα. Στοιχεία από το Bloomberg Billionaires Index δείχνουν ότι έχασε 200 δισεκατομμύρια δολάρια την ίδια περίπου περίοδο.

Ταυτοχρόνως, όλο αυτό το διάστημα που ο Μασκ αποδύεται σε ένα επικοινωνιακό παρκούρ, το Twitter βρίσκεται σχεδόν καθημερινά στους τίτλους των ειδήσεων, όχι με θετική δημοσιότητα.

Πολλοί χρήστες άρχισαν να κουράζονται – κάποιοι αποχώρησαν, οι πιο πιστοί ζητούσαν αλλαγή πλεύσης. Και ήρθε. Εδώ και μερικές ημέρες εξελίσσεται ένας επανασχεδιασμός του Twitter στα πρότυπα του TikTok. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ο χρήστης βλέπει προτεινόμενα από τον αλγόριθμο tweets, πέραν των αναρτήσεων από λογαριασμούς που ακολουθεί.

Μιλώντας στην «Κ», ο καθηγητής στο Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Διομήδης Σπινέλλης, εξηγεί τι ακριβώς συμβαίνει αυτό το διάστημα –σχεδόν- σε όλα τα social media.

«Αυτό που παρατηρούμε σε νέα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, όπως το TikTok ή και παλαιότερων όπως το Facebook και το Instagram, είναι ότι δίνεται περισσότερο έμφαση στον αλγόριθμο που διαλέγει το περιεχόμενο έναντι των χρηστών, δηλαδή των κοινωνικών μας επαφών. Λόγω αυτού, αλλάζουν πάρα πολύ τα social media. Πάμε από την κοινωνική δικτύωση σε μέσα διανομής περιεχομένου με αλγοριθμικό τρόπο».

Τα social media, «έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν τον αλγόριθμο και το κάνουν συνέχεια με διάφορες παραμέτρους – μπορούν να πουν για παράδειγμα, οι χρήστες που έχουν πολλούς ακολούθους να εμφανίζονται ψηλά ή όσοι έχουν πολλά like ή όσοι είναι στην ίδια περιοχή», σημειώνει ο κ. Σπινέλλης.

Ο αλγόριθμος και οι επιλογές του

Σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής Evening Standard, η τελευταία αλλαγή στο Twitter ενδέχεται να αποδειχθεί η πιο διχαστική.

Ως μέρος ενός επανασχεδιασμού στην εφαρμογή του για το iOS, το κοινωνικό δίκτυο εμφανίζει πλέον ένα χρονολόγιο με την ένδειξη «For You» με προεπιλογή, συμπεριλαμβανομένων προτεινόμενων tweets από λογαριασμούς που δεν ακολουθεί ο χρήστης, ο οποίος ωστόσο έχει τη δυνατότητα να αλλάξει το χρονολόγιο του με την επιλογή «πιο πρόσφατη» ροή όπου εμφανίζονται χρονολογικά tweets από άτομα που ακολουθεί.

Ωστόσο, το Twitter, κάθε φορά που ο χρήστης κλείνει και ανοίγει την εφαρμογή, θα επιστρέφει στο ίδιο αλγοριθμικό χρονοδιάγραμμα.

See the Tweets you want to see. Starting today on iOS, swipe between tabs to see Tweets recommended “For you” or Tweets from the accounts you’re “Following.”

— Twitter Support (@TwitterSupport) January 11, 2023

Ο αλγόριθμος του Twitter εμφανίζει προτεινόμενα tweets με βάση μια ποικιλία «ενδείξεων», συμπεριλαμβανομένων των προφίλ με τα οποία αλληλεπιδρά συχνά ο χρήστης, των θεμάτων που ακολουθεί, του πόσο δημοφιλές είναι ένα tweet στο δίκτυό του χρήστη και ούτω καθεξής.

Προς το παρόν, η αλλαγή περιορίζεται στα iOS, που σημαίνει ότι θα επηρεάσει όσους χρησιμοποιούν το Twitter σε iPhone και iPad.

Ως μέρος της ενημέρωσης, το Twitter έχει αφαιρέσει το εικονίδιο αστεριού από την κορυφή της εφαρμογής που επέτρεπε στο χρήστη να ορίσει το χρονολόγιο του ώστε να εμφανίζει προτεινόμενα ή πιο πρόσφατα tweets. Το εικονίδιο παραμένει διαθέσιμο για τα Android και σε όσους συνδέονται μέσω του www.twitter.com.

Δεν έχει γίνει γνωστό εάν η ενημέρωση θα μεταφερθεί και σε αυτά ή εάν είναι πιλοτική για ένα διάστημα. Η εξέλιξη ωστόσο έτυχε επικρίσεων από χρήστες που το συνέκριναν με το TikTok, που  δείχνει σε κάθε χρήστη μια ροή κλιπ «Για εσάς» που πιστεύει ότι θα του αρέσουν (και τα έχει προεπιλέξει ο αλγόριθμος).

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ικανότητα του TikTok να εμφανίζει γρήγορα περιεχόμενο που ανταποκρίνεται στα γούστα των χρηστών, έχει βοηθήσει στην τεράστια ανάπτυξή του τα τελευταία χρόνια. Ακόμη και νέοι χρήστες, που δεν έχουν ασχοληθεί με την εφαρμογή, μπορούν να δουν αμέσως μια γεμάτη ροή περιεχομένου.

Ένα πετυχημένο μοντέλο συνήθως κοπιάρεται από τους ανταγωνιστές. Εικάζεται ότι το Twitter επιδιώκει να πετύχει το ίδιο επίπεδο αφοσίωσης, μολονότι κινδυνεύει να αποξενώσει τους υπάρχοντες χρήστες του –ειδικά την πιο σκληρή βάση του- με τις αιφνιδιαστικές αλλαγές του.

«Στην αρχαία Αθήνα υπήρχε ο εξοστρακισμός»

Κληθείς να σχολιάσει το παρόν και μέλλον του Twitter, ο καθηγητής Διομήδης Σπινέλλης τονίζει: «Είναι ανησυχητικό αυτό που συμβαίνει, ότι ένας άνθρωπος αλλάζει τον αλγόριθμο, τον τρόπο λειτουργίας του, για ένα μέσο που χρησιμοποιείται από πολλούς. Αναμενόμενο, όμως, τη στιγμή που έχουμε εμπιστευτεί η παγκόσμια ενημέρωση -ή έστω ένα μεγάλο μέρος της- να γίνεται με αυτό τον τρόπο. Κι εδώ πρόκειται για θέμα κοινωνικό, κατά πόσο δεχόμαστε να έχουν μέσα με τόσο μεγάλη επιρροή αυτό το μοντέλο διακυβέρνησης».

Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε; «Υπάρχουν άλλα μέσα, όπως το Mastadon, που είναι κατανεμημένα και δεν αφήνουν μόνο σε έναν να αποκτήσει μεγάλη δύναμη», λέει ο κ. Σπινέλλης και προσθέτει: «Σας θυμίζω τον εξοστρακισμό που υπήρχε στην αρχαία Αθήνα ως δικλείδα ασφαλείας για να μην υπάρχουν τέτοιοι κίνδυνοι. Κάθε κοινωνία προσπαθεί να βρει τέτοιες δικλείδες ασφαλείας». 

Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr