Τρεις γρίφοι των δίδυμων εκλογών

Ακόμη πιο κοντά φέρνει η έλευση του 2023 τις επερχόμενες «διπλές» κάλπες, με τρία ερωτήματα να πλανώνται πάνω από τα κομματικά επιτελεία και να διαμορφώνουν καταλυτικό ρόλο στη χάραξη της προεκλογικής στρατηγικής των κ. Κυρ. Μητσοτάκη, Αλ. Τσίπρα και Ν. Ανδρουλάκη:

Υπό ποιες συνθήκες θα διεξαχθούν οι πρώτες εκλογές της απλής αναλογικής και τι αντίκτυπο θα έχει το αποτέλεσμα που θα προκύψει από αυτές στις δεύτερες, οι οποίες θα διεξαχθούν με τον νέο εκλογικό νόμο;

Ποιος από τους κ. Μητσοτάκη και Τσίπρα θα επικρατήσει στη «μάχη των διλημμάτων» και θα προσέλθει με αποτελεσματικότερα όπλα στις κάλπες;

Ποιος θα είναι ο ρόλος του ΠΑΣΟΚ στο σύνθετο παζλ που θα διαμορφωθεί μετά την πρώτη εκλογική αναμέτρηση, από την οποία προεξοφλείται πως δεν θα προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση;

Πόσο χαλαρή θα είναι η πρώτη ψήφος;

Η χώρα για πρώτη φορά από το 2012 θα βρεθεί αντιμέτωπη με δίδυμες κάλπες. Τότε, είχαν προκύψει ως «ατύχημα», καθώς η δύσκολη διετία του μνημονίου καθήλωσε τα μεγάλα κόμματα σε ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά και χρειάστηκαν νέες εκλογές προκειμένου να σχηματιστεί η κυβέρνηση συνεργασίας Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ υπό τον κ. Αντ. Σαμαρά. Τώρα οι επαναληπτικές εκλογές έχουν προεξοφληθεί. Ομως όλοι συμφωνούν πως οι πρώτες εκλογές θα επηρεάσουν τις δεύτερες: όσο πιο «ψηλά» σε ποσοστά βρεθεί το πρώτο κόμμα –εν προκειμένω η Ν.Δ., που σε όλες τις δημοσκοπήσεις καταγράφει σαφές προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ–, τόσο πιθανότερη θα είναι η επίτευξη του στόχου της αυτοδυναμίας στη δεύτερη αναμέτρηση. Επίσης, όσο περισσότερα κόμματα βρεθούν στη Βουλή μετά τις δεύτερες εκλογές, τόσο θα ανεβαίνει ο πήχυς της αυτοδυναμίας.

Στο Μέγαρο Μαξίμου και στην Κουμουνδούρου δεν αποκλείουν στις πρώτες εκλογές να επικρατήσει σε ένα βαθμό η «χαλαρή ψήφος», που θα επιτρέψει στην Ελληνική Λύση και στο ΜέΡΑ25 να περάσουν το όριο του 3% που απαιτείται προκειμένου να εισέλθουν στη Βουλή. Παράλληλα, δεν θα εκπλαγούν εάν καταγραφεί και η λεγόμενη «αντισυστημική» ψήφος με αποδέκτη κυρίως το μόρφωμα του Ηλ. Κασιδιάρη –που μπορεί να «φλερτάρει» επίσης με το 3%–, καθώς αυτή ευνοείται από το υφιστάμενο τοξικό κλίμα, αλλά και από την πίεση που υφίσταται λόγω ακρίβειας μια μερίδα νοικοκυριών παρά τα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης.

Ομως, κυρίαρχη υπόθεση εργασίας θεωρείται με βάση και τις τρέχουσες δημοσκοπήσεις ότι:

Στις πρώτες κάλπες, Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ θα κινηθούν σχετικά υψηλά σε ποσοστά. Ανω του 33% και 27%, αντιστοίχως.

Στις δεύτερες εκλογές, λόγω της ακραίας πόλωσης, οι μικροί σχηματισμοί θα δεχθούν ισχυρότατη πίεση με αποτέλεσμα να μην αποτελέσει έκπληξη εάν στην επόμενη Βουλή εκπροσωπούνται, πέραν των Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, μόνον το ΚΚΕ και ενδεχομένως το κόμμα Βελόπουλου.

Ποιο δίλημμα θα επικρατήσει;

Δεύτερη κρίσιμη παράμετρο των επερχόμενων εκλογών θα αποτελέσουν η ισχύς των διλημμάτων που θα θέσουν οι πολιτικοί αρχηγοί καθώς και η σύγκριση των πεπραγμένων των κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ. από το 2015 μέχρι σήμερα. Ο κ. Μητσοτάκης προσέρχεται στις κάλπες ζητώντας αυτοδυναμία με προτάγματα την ανάπτυξη, τη σταθερότητα και την ασφάλεια. Υπό το ανωτέρω πρίσμα ενδεχομένως έχει προβάδισμα έναντι του κ. Τσίπρα που προβάλλει το μοντέλο της «προοδευτικής διακυβέρνησης», ενώ είναι εξαιρετικά αμφίβολο κατά πόσον η πρόσκληση την οποία απευθύνει για συνεργασία θα βρει αποδέκτες στο ΠΑΣΟΚ και στο ΜέΡΑ25, εάν το τελευταίο μετέχει στην επόμενη Βουλή.

Επίσης, ο πρωθυπουργός έχει το πλεονέκτημα πως θα δώσει την επερχόμενη εκλογική μάχη με έντονο κοινωνικό πρόσημο έχοντας καταρρίψει στην πράξη την πολεμική περί «νεοφιλελευθερισμού» που είχε αντιμετωπίσει το 2019. Παράλληλα, τα μέτρα στήριξης τα οποία έχουν ανακοινωθεί, με τελευταίο το market pass, αλλά και κινήσεις όπως η αύξηση των συντάξεων και –τον Μάιο– του κατώτατου μισθού, του δίδουν τη δυνατότητα να απευθυνθεί σε σημαντικά εκλογικά ακροατήρια.

Στην Κουμουνδούρου πάντως αντιτείνουν ότι πολλές φορές οι πολίτες εισπράττουν τα όποια προεκλογικά «δώρα» χωρίς να δίδουν και την ψήφο τους στην εκάστοτε κυβέρνηση. Επίσης, επενδύουν στη λεγόμενη θεσμική ατζέντα με αιχμή την υπόθεση των υποκλοπών που μένει να αποδειχθεί εάν και σε τι εύρος θα έχει πολιτικό κόστος για την κυβέρνηση, ειδικά στις πρώτες εκλογές, που το κλίμα θα είναι εκ των πραγμάτων «χαλαρότερο» και θα ευνοεί τη λεγόμενη ψήφο διαμαρτυρίας.

Τι ρόλο θα επιλέξει το ΠΑΣΟΚ;

Σημαντική μεταβλητή της εξίσωσης των εκλογών αποτελεί το ΠΑΣΟΚ. Το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι πόσο θα του κοστίσει η υπόθεση Καϊλή. Στη Χαριλάου Τρικούπη αναγνωρίζουν την υποχώρηση στα ποσοστά του κόμματος και θεωρούν ως βέλτιστο σενάριο να μην υποστούν περαιτέρω απώλειες εξαιτίας του Qatargate. Το δεύτερο στοίχημα για τον Ν. Ανδρουλάκη είναι να χειριστεί αποτελεσματικά τη διερευνητική εντολή που θα λάβει μετά τις κάλπες της απλής αναλογικής. Εάν δεν το επιτύχει, υπάρχει ο κίνδυνος το ΠΑΣΟΚ να πιεστεί σφοδρά στις δεύτερες κάλπες που θα διεξαχθούν σε κλίμα ακραίας πόλωσης, καθιστώντας ευκολότερη την αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος.

⇒ Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr