Τοπιογραφίες βιωμάτων και εμπειριών

Η φύση φαίνεται πως μεταβολίζεται σε μια διάσταση πέραν της φυσιοκρατίας στα έργα του Μαδένη, που παρουσιάζονται στην Evripides Art.

Ο Μιχάλης Μαδένης είναι ένας ζωγράφος χαλκέντερος. Ετσι τον είχε συστήσει ο δάσκαλός του Παναγιώτης Τέτσης και αυτό διηγείται ο Τάκης Μαυρωτάς, πηγαίνοντας πίσω στον χρόνο. Τώρα ο Μιχάλης Μαδένης διανύει χρυσή ωριμότητα και η νέα έκθεση έργων του στην Evripides Art Gallery (έως 21.1) είναι μια πύλη για να εισέλθει κανείς στα εσωτερικά τοπία του νου του. Είναι έκθεση τοπίων. Ολα παραστατικά, με τον τρόπο του Μαδένη. Είναι, δηλαδή, τοπιογραφίες με την οπτική μνήμη του ζωγράφου, όπως σημειώνει ο Ν. Ι. Παΐσιος στον κατάλογο της έκθεσης, συνθέσεις βιωμάτων και ψυχικών εμπειριών.

Στην αίθουσα τέχνης της οδού Ηρακλείτου, ο ίδιος ο χώρος έχει τη θεατρικότητα που υπογραμμίζει όσο απαιτείται το μετέωρο των έργων. Τα έργα είναι όμως όλα συνεκτικά δεμένα με μία αόρατη κλωστή, σαν συνέχεια μιας διεργασίας που άρχισε τα τελευταία χρόνια μέσα σε λαβυρίνθους της σκέψης και σε ατραπούς των αισθήσεων για να εκβάλει τώρα σε μεγάλα και μικρότερα τοπία, όλα τόσο εσωτερικά μέσα στην κρυπτικότητά τους όσο και υποβλητικά μέσα από το φως που εκπέμπουν.

Ο Μιχάλης Μαδένης είναι φανερό πως συνδέεται με κάθε έργο του χωριστά, όπως ένας συγγραφέας με τα βιβλία του. Εχει ποίηση στο βλέμμα και αυτήν την ποιητικότητα, την τόσο δύσκολο να περιγράψει κανείς και να ορίσει με απτικότητα, εκείνος καταφέρνει να τη δείχνει με χειρονομίες του χρωστήρα, σαν φυσικές. Σαν να ήταν αυτόνομες οι χειρονομίες αυτές, απελευθερωμένες.

Οπως λέει ο ίδιος, μπροστά στα έργα του, τα περισσότερα είναι καρπός βιωμάτων. Η φύση φαίνεται πως μεταβολίζεται σε μια διάσταση πέραν της φυσιοκρατίας και πως σε ορισμένα έργα (εκείνα χωρίς ορίζοντα με μόνη τη γη να γεμίζει τον καμβά) ο μικρόκοσμος της χλωρίδας και των αρχέγονων χρωμάτων μοιάζει με γαλαξία από σβώλους, κυκλάμινα σαν ρόδινες φωτίτσες, σπαθόχορτα και γλυπτά κήτη στα οποία παραπέμπουν οι κοιμώμενοι βράχοι.

Τέτοιος είναι ο κόσμος του Μιχάλη Μαδένη. Και στα θαλασσινά του (έχει αρκετά) και στα στεριανά του ενώνει μια ανάγκη που μοιάζει να έρχεται από πολύ μακριά –πριν και από τον ίδιον– και να πιέζει για μια διέξοδο. Αν προσέξει κανείς λεπτομέρειες, εκεί που το παχύρρευστο χρώμα γεννά παύσεις και γεωφυσικά ανάγλυφα, μοιάζει η ίδια η πάστα να είναι ένας θρίαμβος, όχι μόνο του χρώματος αλλά της ίδιας της ιδέας της αυτονόμησης. Ως υπηρέτης του χρώματος, ο Μιχάλης Μαδένης καλλιεργεί και εκείνους τους θαλάμους ειδικού φωτισμού, ιδίως όταν μας μεταφέρει σε βροχερά τοπία σε κολπίσκους και ορίζοντες ή ακόμη και όταν (σε ένα έργο) διυλίζει τα πάντα, σαν μια εκδοχή περάσματος στην αφαιρετική τοπιογραφία.

Αλλά ο Μιχάλης Μαδένης έχει πίστη. Είναι, δηλαδή, ο ίδιος προικισμένος με ένα ένθεο βλέμμα. Αυτό που σαρώνει ένα άνυδρο αττικό τοπίο στα Μέγαρα και το μετουσιώνει σε άχρονη ποίηση, σχεδόν υπαρξιακής έντασης. Αλλά και εδώ η ένταση φθάνει εκτονωμένη σε οροπέδια μεταιχμίων και ψυχικών λεπταίσθητων μεταβάσεων.

Η «Επιστροφή στο τοπίο», όπως τιτλοφορείται η νέα έκθεση του Μιχάλη Μαδένη, είναι και μια αφετηρία. Αισθάνεται κανείς τις ριπές μιας κίνησης. Προς τα εμπρός. Από μέσα.

⇒ Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr