Των ανθρώπων οι κοινότητες

Οι μεγάλες γιορτές ήταν πάντα οι στιγμές που οι άνθρωποι ενώνονταν σε μεγάλες κοινότητες. Πάσχα. Κροτίδες και φιλήματα. Κι έπειτα, πολυάνθρωποι οι ηλιόλουστοι δρόμοι, στη σειρά οι οβελίες και γύρω σπίτια, μπαξέδες, εξοχές. Σήμερα το γλέντι είναι συχνά ιδιωτικό, οι λαμπριάτικες παρέες με ορισμένο αριθμό οικείων, που βιώνουν πλέον ψηφιακά τις μεγάλες κοινότητες· εκεί λαμπρύνονται παράλληλα οι λαοί. Αδυνατούμε να ζήσουμε έξω από ευρείες κοινότητες. Σήμερα, εκείνες που οι αλγόριθμοι των κοινωνικών δικτύων προτείνουν ως τις καταλληλότερες για τον καθένα. Αχανείς ομάδες, ταχύτατες στη διάδοση των νέων, εύκολες στην απόκριση, ένα μωσαϊκό δεσμών και ταυτοτήτων.

Ομως παραμένουμε πλάσματα με αδήριτη την ανάγκη της φυσικής ζεστής παρουσίας των κοντινών άλλων. Στα συναπαντήματα των μεγάλων γιορτών, οι δύο κοινότητες συμβιώνουν, ενίοτε δύσκολα, συγκρουόμενες. Μας θέλουν αμφότερες εκεί, χωρίς ευκολίες παρέκκλισης από τον δρόμο που έχουν εγγράψει μέσα στα ορισμένα τους πεδία. Συχνά νικά η ψηφιακή και το δέλεαρ να αντεπεξέλθουμε σε μια πλατιά κοινωνικότητα, σε ένα πλήθος διακαών προσμονών και διαθέσεων. Το κινητό δεν εγκαταλείπεται ούτε πάνω από τη σούβλα. Μοιραζόμαστε εμπειρίες και αντιλαμβανόμαστε αυτό που μας συμβαίνει μέσα από τις αποκρίσεις των άλλων. Αυτές διαμορφώνουν τα συναισθήματά μας. Και με την προσοχή αποσπασμένη στο διαδικτυακό δούναι και λαβείν, στη θελκτική εξωπραγματικότητα, δεν βιώνουμε πλήρως την πραγματικότητα ούτε προλαβαίνουμε να σκεφτούμε τι αισθανόμαστε στ’ αλήθεια.

Ομως, η ζωή είναι και ένα μυθιστόρημα ύλης. Διαθέτουμε σώμα. Ολόκληρο σώμα, όχι μόνο μάτια, αυτιά και δάχτυλα κολλημένα στην οθόνη. Οταν, σε μέρες γιορτής, η διαμεσολαβημένη επικοινωνία δίνει μεγαλύτερη χαρά από τη διαπροσωπική, χάνεται η διάθεση να αφουγκραστούμε τον φυσικό μας περίγυρο, να νιώσουμε τους παλμούς του, να εισπράξουμε τις δονήσεις του, παύουμε να αντιλαμβανόμαστε μυρωδιές, νεύματα και βλέμματα, την άνοιξη την ωραία και τη σκληρή, τον ευδιάθετο Απρίλη. Η σάρκα αρνείται να εκπλαγεί. Σώμα και πνεύμα αποξενώνονται. Συνδεδεμένος και μη συνδεδεμένος κόσμος ολοένα και απομακρύνονται.

Η γιορτή γίνεται μια αναμέτρηση ανάμεσα σε εκείνο που χάνεται απτά και ό,τι κερδίζεται εικονικά. Η εξιλέωση έρχεται από τον ισχυρό κοινό σκοπό: τη σύναξη, με εκείνον ή τον άλλον τρόπο, ανθρώπων που βρίσκουν μια ζεστή θέση στη ζωή των άλλων.