Aυξανόμενο ενδιαφέρον εκδηλώνουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις για τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς αυτά μειώνουν στο μισό το χρηματοοικονομικό κόστος τους, σε μια περίοδο μάλιστα ανόδου των επιτοκίων.
Αυτή τη στιγμή υπολογίζεται ότι από τις 106 συμβάσεις που έχουν υπογραφεί για δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, περίπου οι 35, δηλαδή το 1/3, αφορούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το ύψος των δανείων, βεβαίως, είναι αναλογικά μικρότερο, καθώς οι επενδύσεις είναι αντίστοιχα χαμηλότερου προϋπολογισμού. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα το υπουργείο Οικονομικών, από τα 381 επενδυτικά σχέδια που έχουν υποβληθεί στις τράπεζες και εξετάζονται, συνολικού προϋπολογισμού 12,12 δισ. ευρώ, τα 230 έχουν κατατεθεί από πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και έχουν συνολικό προϋπολογισμό 2,73 δισ. ευρώ.
Τα μεγέθη αναμένεται να αυξηθούν εντυπωσιακά το προσεχές διάστημα, υποστηρίζει τραπεζική πηγή, καθώς ήδη εκδηλώνεται όλο και πιο έντονο ενδιαφέρον από αυτή την κατηγορία επιχειρήσεων, που ήταν αρχικά επιφυλακτική, θεωρώντας ότι δεν θα ήταν σε θέση να ανταποκριθεί στις γραφειοκρατικές και άλλες υποχρεώσεις των συγκεκριμένων δανείων. «Οι μεγάλες επιχειρήσεις γνωρίζουν το Ταμείο Ανάκαμψης, οι μικρομεσαίοι χρειάζονται καθοδήγηση», λέει χαρακτηριστικά αρμόδιο στέλεχος τράπεζας. Ο ίδιος προσθέτει: «Αναμένω άνοδο με γεωμετρική πρόοδο».
Το κίνητρο του χαμηλού κόστους χρήματος είναι ισχυρό. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ίδια πηγή, για ένα τυπικό δάνειο σε μικρομεσαία επιχείρηση (σύμφωνα με την ταξινόμηση των τραπεζών, αυτό σημαίνει έναν τζίρο έως 5-7 εκατ. ευρώ) το επιτόκιο της τράπεζας είναι euribor συν 3%, δηλαδή αυτή τη στιγμή συνολικά 6%. Για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις το επιτόκιο του Ταμείου Ανάκαμψης είναι 0,35%. Ετσι, για μια μικρή επιχείρηση που χρηματοδοτεί την επένδυσή της με ισόποσα δάνεια από το Ταμείο Ανάκαμψης και την τράπεζα, όπως είναι σύνηθες, το μέσο κόστος δανεισμού διαμορφώνεται με τα σημερινά δεδομένα στο 3,17%, σχεδόν στο μισό από αυτό που θα ήταν αν δανειζόταν όλο το ποσό από την τράπεζα.
Χάρη στο χαμηλότερο επιτόκιο με το οποίο δανείζονται από το Ταμείο Ανάκαμψης, οι μικρότερες επιχειρήσεις σχεδόν εξισώνουν το μέσο κόστος δανεισμού τους με αυτό των μεγάλων επιχειρήσεων. Μια μεγαλύτερη επιχείρηση δανείζεται από μια τράπεζα με επιτόκιο euribor συν 1,5%, δηλαδή σήμερα 4,5%, και από το Ταμείο Ανάκαμψης με 1%. Ετσι, το μέσο επιτόκιό της, για ισόποσα δάνεια από τις δύο πηγές, είναι 2,75%.
Σημειώνεται ότι το Ταμείο Ανάκαμψης χρηματοδοτεί έως το 50% της επένδυσης. Η ίδια συμμετοχή του επενδυτή πρέπει να είναι τουλάχιστον 20% και το δάνειο της τράπεζας τουλάχιστον 30%. Στην πράξη είναι σύνηθες να καλύπτουν από 40% το Ταμείο Ανάκαμψης και οι τράπεζες και να συνεισφέρει με 20% ο επενδυτής.
Το Ταμείο Ανάκαμψης, εκτός από το επιτόκιο 0,35%, με το οποίο δανείζει τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (έως 50 εργαζομένους), και το 1% για τις μεσαίες και μεγάλες, εφαρμόζει και ένα τρίτο επιτόκιο για δάνεια επιχειρήσεων που δεν δικαιούνται κρατική ενίσχυση. Αυτό αφορά συγκεκριμένες κατηγορίες επενδύσεων (π.χ. ηλεκτρικά αυτοκίνητα) ή επενδύσεις που έχουν ξεκινήσει. Το επιτόκιο εδώ είναι μεταβαλλόμενο και ανέρχεται σε 3,6% σήμερα. Ετσι, το μεσοσταθμικό επιτόκιο των δανείων που έχει δώσει μέχρι στιγμής το Ταμείο Ανάκαμψης ανέρχεται σε 1,8%, ενώ τον περασμένο Οκτώβριο ήταν 0,9%. Η μέση διάρκεια αποπληρωμής των δανείων που έχουν δοθεί μέχρι στιγμής είναι 12 χρόνια. Ο δανειολήπτης επωφελείται επιπλέον από τη γρήγορη διαδικασία, που μπορεί να περιοριστεί και στους τρεις μήνες.
Η πολυπληθέστερη, με διαφορά, κατηγορία επενδύσεων μικρομεσαίων επιχειρήσεων που ενδιαφέρονται για δανειοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης είναι οι τουριστικές και κυρίως τα καταλύματα. Χαρακτηριστικό, πραγματικό παράδειγμα: Ενα ξενοδοχείο 3 αστέρων σε ένα νησί των Κυκλάδων μετατρέπεται σε 5 αστέρων, επιτυγχάνοντας ενεργειακή και ψηφιακή αναβάθμιση. Ετσι μειώνει τα λειτουργικά του έξοδα, διευκολύνει την πρόσβασή του σε πελατεία εξωτερικού, αυξάνει τον τζίρο του και την κερδοφορία του.
Υπάρχουν όμως και κάποιες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε άλλους τομείς και έχουν ενισχυθεί: Η εταιρεία Υιοί Γ. Γαλίκα Ο.Ε., στο Αγρίνιο, δανειοδοτήθηκε με 600.000 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για μια επένδυση 2 εκατ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό των σφαγείων της. Η Ελληνική Βιομηχανία Φρένων Grantex A.E. χρηματοδοτεί επένδυση 2 εκατ. ευρώ, με δάνειο από το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 600.000 ευρώ, για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση του εξοπλισμού της. Πολλές ενεργειακές κοινότητες έχουν δανειοδοτηθεί για έργα ΑΠΕ.