«Φωτιά» έχουν πάρει τα εκλογικά επιτελεία των κομμάτων μετά την ανακοίνωση της ημερομηνίας των εκλογών. Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ οριστικοποιούν τη στρατηγική με την οποία θα διεκδικήσουν την ψήφο των πολιτών, δίνοντας προτεραιότητα στα πλεονεκτήματα που θεωρούν ότι έχουν και στα σημεία υπεροχής έναντι των αντιπάλων. Για κάθε κόμμα, ωστόσο, υπάρχουν και «βαρίδια», τα οποία οι αντίπαλοι θα επιδιώξουν να αξιοποιήσουν.
Ν.Δ.: τα ατού και οι «γκρίζες ζώνες» στον δρόμο προς τις κάλπες
Του Σταύρου Παπαντωνίου
Συνεχείς είναι πλέον οι εκλογικές συσκέψεις στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου τίθενται επί τάπητος όλα τα δεδομένα ενόψει εκλογών. Οπως έγραφε και χθες η «Κ», η προεκλογική καμπάνια της κυβέρνησης θα ξεδιπλωθεί σε δύο επίπεδα: το ένα έχει ορόσημο έως το Πάσχα, όπου θα δοθεί κυρίως έμφαση στα όσα έχουν γίνει κατά τη διάρκεια της τετραετίας, και το δεύτερο σκέλος αφορά την περίοδο από το Πάσχα έως και τις εκλογές, όπου το βάρος θα πέσει στα όσα θα πρέπει να γίνουν τη νέα τετραετία. Στον δρόμο αυτόν η Ν.Δ. έχει βασικά πλεονεκτήματα να προτάξει, αλλά και μειονεκτήματα, απόρροια χειρισμών και λαθών της τετραετίας.
Τα πλεονεκτήματα
Στα πλεονεκτήματα το Μέγαρο Μαξίμου ιεραρχεί πρώτο το θέμα της συνέπειας. Κυβερνητικές πηγές έλεγαν στην «Κ» πως η «Συμφωνία Αλήθειας», που είχε προτάξει ο Κυριάκος Μητσοτάκης πριν εκλεγεί πρωθυπουργός, τηρήθηκε κατά γράμμα, καθώς τέσσερα χρόνια μετά, βασικές προγραμματικές θέσεις της Ν.Δ., όπως η μόνιμη ελάφρυνση από φόρους και η αύξηση των συντάξεων, είναι γεγονός. «Η Ν.Δ. εξελέγη με σημαία την ανάκαμψη της μεσαίας τάξης από την υπερφορολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ και αυτό επιτεύχθηκε», λένε οι ίδιες πηγές.
Δεύτερο βασικό πλεονέκτημα που θα προταχθεί στον προεκλογικό αγώνα είναι η αντιμετώπιση των κρίσεων. Κατά τη διάρκεια της τετραετίας έλαβαν χώρα πολλαπλές κρίσεις: τα ελληνοτουρκικά, η υγειονομική κρίση του κορωνοϊού, ένας πόλεμος σε ευρωπαϊκό έδαφος και η επακόλουθη ενεργειακή κρίση που επηρέασε οριζοντίως την καθημερινότητα. «Η κυβέρνηση της Ν.Δ. αντιμετώπισε όλες τις κρίσεις με σοβαρότητα και αποτελεσματικότητα», αναφέρει κυβερνητική πηγή και θέτει το ερώτημα αν «θα γινόταν το ίδιο με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ», βάζοντας το δίλημμα ποιον θα εμπιστευτούν οι πολίτες σε ένα ρευστό διεθνές περιβάλλον. Το τρίτο βασικό πλεονέκτημα για την κυβέρνηση προκύπτει ακριβώς από αυτό το ρευστό διεθνές περιβάλλον που επηρεάζει και το εσωτερικό. Ηδη ο πρωθυπουργός στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο προέτρεψε τους υπουργούς του να μιλούν για όσα συμβαίνουν σε ευρωπαϊκές χώρες όπου διάφορα κόμματα «συγκυβερνούν». Σχεδόν παντού –μεταξύ των οποίων και στη θεσμική Γερμανία– η δυσκολία λήψης αποφάσεων δημιουργεί βραδυκίνητες κυβερνήσεις που αδυνατούν να λύσουν θέματα. Το ζήτημα αυτό θα το αναδείξει η Ν.Δ. δεόντως: «Τι θέλετε; Να φύγουμε εμπρός ή να κολλήσουμε στις ισορροπίες μιας συγκυβέρνησης;» θα είναι το ερώτημα προς τους Ελληνες πολίτες.
Το Μέγαρο Μαξίμου θα προβάλει την υλοποίηση της «Συμφωνίας Αλήθειας» με τις ελαφρύνσεις στη μεσαία τάξη και τη διαχείριση σειράς κρίσεων.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου η κυβέρνηση θα έχει να αντιμετωπίσει και βασικά μειονεκτήματα που κουβαλά πλέον από την τετράχρονη διακυβέρνηση. Το πρώτο είναι ότι το θεσμικό της προφίλ τσαλακώθηκε από το ζήτημα των υποκλοπών. Το γεγονός δε ότι η ΕΥΠ υπαγόταν στο Μαξίμου κάνει τη διαχείριση πιο δύσκολη.
Το δεύτερο δύσκολο θέμα που έχει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση αφορά το δυστύχημα στα Τέμπη. Εδώ μπορεί η ευθύνη να μην είναι αποκλειστικά κυβερνητική, καθώς εμπλέκονται ερωτήματα, όπως τι άφησε η προηγούμενη κυβέρνηση ή πόσο σωστά επιτέλεσε το καθήκον του ο σταθμάρχης, αλλά το θέμα είναι πιο φορτισμένο συναισθηματικά από τις υποκλοπές, καθώς υπήρχε απώλεια ανθρώπινων ζωών, επιζητώντας καθαρές απαντήσεις και απόδοση ευθυνών. Η κυβέρνηση, εξάλλου, από τα Τέμπη επλήγη σε έναν βασικό πυρήνα του αφηγήματός της, που έλεγε πως η «παλιά Ελλάδα» έχει μείνει πίσω, κάτι που επί του πρακτέου φάνηκε πως δεν ισχύει.
Συμμαχίες
Τέλος, ένα μειονέκτημα της κυβέρνησης είναι πως μετά τη σαφή θέση του ΠΑΣΟΚ πως δεν συγκυβερνά με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη, εμφανίζεται στο πολιτικό σκηνικό χωρίς συμμαχίες, όπως διέθετε κατά το παρελθόν, όταν επί της ουσίας είχε συνασπιστεί το λεγόμενο «αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο» υπό τον κ. Μητσοτάκη.
«Αγκάθι» το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης
Του Αντώνη Αντζολέτου
Ο ΣΥΡΙΖΑ τα τελευταία τέσσερα χρόνια δεν έχει καταφέρει δημοσκοπικά να πλησιάσει το 30%. Αυτό το γεγονός αφαίρεσε από τον Αλέξη Τσίπρα τη δυνατότητα να έχει τον αέρα του «εν αναμονή πρωθυπουργού» που σε μεγάλο βαθμό θα επηρέαζε και τον κρίσιμο δείκτη της παράστασης νίκης. Το δυστύχημα των Τεμπών σημάδεψε τη χώρα, ανέδειξε παθογένειες ετών και ο Αλέξης Τσίπρας, αναστέλλοντας κάθε κομματική δραστηριότητα, κινήθηκε σε χαμηλούς τόνους σεβόμενος το πένθος των οικογενειών των θυμάτων. Ηταν ωστόσο ένα σημείο καμπής για την αξιωματική αντιπολίτευση, που είδε για πρώτη φορά την ψαλίδα με τη Νέα Δημοκρατία να κλείνει κατά μέσον όρο στις τέσσερις μονάδες. Στην Κουμουνδούρου κρατούν χαμηλούς τόνους, καθώς δεν έχουν δει ακόμη να κερδίζουν κάτι από τη φθορά της κυβέρνησης. Και μπορεί η «θεωρία της αποβάθρας», που θέλει τους επιβάτες ενός τρένου να περιμένουν πριν επιβιβαστούν στον επόμενο συρμό, να ισχύει, ωστόσο ο χρόνος που απομένει δεν είναι πολύς. Στα θετικά είναι το γεγονός πως ο Αλέξης Τσίπρας έχει εδώ και πολύ καιρό ξεκινήσει τις περιοδείες (την Παρασκευή θα μιλήσει στην Καλαμάτα), ενώ και τα ψηφοδέλτια είναι σχεδόν έτοιμα με φόντο τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής στις 8-9 Απριλίου.
Τα εσωκομματικά
Στον ΣΥΡΙΖΑ οι τάσεις έχουν σιγήσει εδώ και καιρό. Ο Αλέξης Τσίπρας ουσιαστικά «καθάρισε» το εσωκομματικό παιχνίδι μετά το περυσινό συνέδριο. Το τελευταίο «επεισόδιο» στην Κουμουνδούρου αφορούσε την πιθανή διαγραφή του Παύλου Πολάκη από το ψηφοδέλτιο των Χανίων. Με το «συγχωροχάρτι» προς τον βουλευτή η κρίση ξεπεράστηκε, αλλά το αποτύπωμα της απόφασης της Πολιτικής Γραμματείας δεν έχει φανεί ακόμη. Ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Υγείας αναμένεται να δώσει μια ώθηση στο κόμμα στην Κρήτη και γενικότερα σε πιο ριζοσπαστικό κοινό που έλκεται από έναν οξύ λόγο. Μετά τα Τέμπη ο Παύλος Πολάκης μπορεί να φανεί ιδιαιτέρως χρήσιμος για το αντισυστημικό ακροατήριο που ενδεχομένως λοξοκοιτούσε προς τον Γιάνη Βαρουφάκη. Το νόμισμα, όμως, έχει δύο όψεις. Γιατί το κεντρώο, μετριοπαθές ακροατήριο δεν είδε ποτέ με καλό μάτι τις πύρινες αναρτήσεις του βουλευτή Χανίων.
Η συνεδρίαση
Χθες συνεδρίασε το Εκτελεστικό Γραφείο από κοινού με την Πολιτική Γραμματεία. Παρών ήταν και ο Δημήτρης Τζανακόπουλος, καθώς το κυρίως «μενού» αφορούσε το κυβερνητικό πρόγραμμα που θα είναι έτοιμο σε λίγες ημέρες. Ο ΣΥΡΙΖΑ μπαίνει «με το δεξί» στην προεκλογική περίοδο γιατί είχε φροντίσει να επεξεργαστεί τα προγράμματά του από την αρχή της θητείας του στην αξιωματική αντιπολίτευση. Εχουν επικαιροποιηθεί αρκετές φορές και στην αρχή της επόμενης εβδομάδας ο Αλέξης Τσίπρας με το οικονομικό επιτελείο θα παρουσιάσουν το πλάνο για το ιδιωτικό χρέος και την προστασία της πρώτης κατοικίας. Τι «κυνηγάει» τον ΣΥΡΙΖΑ; Το πρόγραμμα Θεσσαλονίκης του 2014. Η κυβέρνηση αμφισβητεί πάντα τις κοστολογημένες οικονομικές προτάσεις της Κουμουνδούρου, υποστηρίζοντας πως η πλειοδοσία του παρελθόντος δεν ωφέλησε τη χώρα. Μπερδεμένα είναι τα πράγματα με τη Χαριλάου Τρικούπη. Ο ΣΥΡΙΖΑ συμπίπτει με το ΠΑΣΟΚ στο γεγονός πως ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει προτάξει την ανάγκη εφαρμογής ενός σοσιαλδημοκρατικού προγράμματος, ενώ και τα δύο κόμματα συμφωνούν ότι πρέπει να σχηματιστεί κυβέρνηση από την πρώτη Κυριακή. Το «βέτο», όμως, που έχει βάλει ο κ. Ανδρουλάκης στον Κυριάκο Μητσοτάκη και στον Αλέξη Τσίπρα για την πρωθυπουργία, αλλά και στον Γιάνη Βαρουφάκη για συνεργασία, κάνει την «εξίσωση» ιδιαιτέρως δύσκολη. Σήμερα το μεσημέρι ο Αλέξης Τσίπρας σχεδιάζει να μιλήσει στη Βουλή.
Στην ανανέωση και στο όνομα «ΠΑΣΟΚ» επενδύει η Χαρ. Τρικούπη
Της Δώρας Αντωνίου
Στο αρμονικό «πάντρεμα» των ιστορικών καταβολών της παράταξης με στοιχεία ανανέωσης και εκσυγχρονισμού επενδύουν στη Χαριλάου Τρικούπη στον δρόμο προς τις κάλπες. «Το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα με πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, με μεγάλη ιστορία και προσφορά, με ισχυρές αναφορές στο εκλογικό σώμα», αναφέρει στέλεχος της Χαριλάου Τρικούπη. Η επανασύνδεση με το ακροατήριο που φανατικά στήριξε το κόμμα μέχρι και τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας είναι ένα κομβικό ζητούμενο. Η επαναφορά του ονόματος και του σήματος του ΠΑΣΟΚ ήταν το πρώτο βήμα για τη συναισθηματική επανασύνδεση με την κοινωνική βάση. «Για ένα μέρος του εκλογικού σώματος παραμένουν πολύ ισχυρά σύμβολα και καθορίζουν την εκλογική συμπεριφορά», προσθέτει το ίδιο στέλεχος. Για τους μεγαλύτερης ηλικίας ψηφοφόρους η στρατηγική αυτή μπορεί να λειτουργήσει.
Νέοι ψηφοφόροι
Για τους νεότερης ηλικίας ψηφοφόρους, στο ΠΑΣΟΚ επενδύουν στον επικεφαλής, στο πρόγραμμα και στο αντικειμενικό γεγονός ότι τα τελευταία 20 χρόνια το κόμμα είχε για μικρό διάστημα την ευθύνη διακυβέρνησης του τόπου. Ο Νίκος Ανδρουλάκης θεωρεί ότι διαθέτει έναντι των πολιτικών αντιπάλων, και δη των επικεφαλής των δύο μεγάλων κομμάτων, το συγκριτικό πλεονέκτημα ότι δεν φέρει τη φθορά της διακυβέρνησης και ως εκ τούτου δεν μπορούν να του καταλογιστούν αστοχίες και λάθη που στοίχισαν στην πορεία της χώρας. Παράλληλα, το ΠΑΣΟΚ επιδίωξε και σε μεγάλο βαθμό κατάφερε την ανανέωση του στελεχικού δυναμικού. Τα πρόσωπα που βρίσκονται κοντά στον πρόεδρο του κόμματος και τα στελέχη που έχουν αναλάβει το βάρος της επικοινωνιακής προβολής είναι καινούργια. Σημαντική είναι και η ανανέωση στα ψηφοδέλτια, παρά την κριτική που ασκείται ότι σε πολλές περιπτώσεις πρόκειται για τη διάδοχο γενιά παλαιών στελεχών. Ανάλογη προσπάθεια ανανέωσης έγινε και για το πρόγραμμα, με στόχο, όπως αναφέρεται, να περιλαμβάνει όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένες απαντήσεις στα μεγάλα προβλήματα της εποχής. Αυτά τα στοιχεία θεωρούνται τα πλεονεκτήματα του κόμματος έναντι των αντιπάλων του.
Ωστόσο, ο δρόμος προς τις κάλπες δεν είναι εύκολος. Για ένα σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων το κόμμα εξακολουθεί να θεωρείται κόμμα εξουσίας, ταυτισμένο με αρνητικά χαρακτηριστικά της Μεταπολίτευσης, που εν πολλοίς οδήγησαν στην οικονομική κρίση. Επιπλέον, η δημοσκοπική κόπωση που παρατηρείται τους τελευταίους μήνες και έχει καθηλώσει τα ποσοστά κοντά στο 10% είναι ένα δύσκολο σημείο. Πολύ περισσότερο καθώς αναμένεται να κυριαρχήσουν συνθήκες ακραίας πόλωσης όσο πλησιάζουμε στις εκλογές, οι οποίες θα κάνουν ακόμη πιο δύσκολη τη διεκδίκηση της προσοχής του εκλογικού σώματος.
Στη Χαριλάου Τρικούπη εκτιμούν ότι η αύξηση –μετά το δυστύχημα των Τεμπών– της δεξαμενής των αναποφάσιστων ψηφοφόρων διαμορφώνει ευνοϊκούς όρους για ανατροπή αυτών των συσχετισμών.
Επιστολή παραίτησης στην Ευρωβουλή
Τη διαδικασία παραίτησής του από την Ευρωβουλή δρομολογεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης, όπως είχε προαναγγείλει. Ηδη απέστειλε ηλεκτρονικά τη σχετική επιστολή στις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωβουλής. Οπως αναφέρουν συνεργάτες του, ο κ. Ανδρουλάκης είχε αποφασίσει ότι θα παραιτηθεί μόλις ανακοινωθεί η ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών και προχωρεί τώρα στις απαραίτητες κινήσεις ώστε να είναι υποψήφιος στις εθνικές εκλογές της 21ης Μαΐου. Η έγκριση της παραίτησής του από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται μετά το Πάσχα. Τη θέση του θα πάρει ο πρώτος επιλαχών στα ψηφοδέλτια του ΚΙΝΑΛ, που είναι ο Νίκος Παπανδρέου, ο οποίος θα είναι ο μοναδικός εκπρόσωπος του κόμματος στην Ευρωβουλή, καθώς η Εύα Καϊλή, η οποία είχε επίσης εκλεγεί με το ψηφοδέλτιο του ΚΙΝΑΛ, διαγράφηκε από το κόμμα μετά τις αποκαλύψεις για το Qatargate και τη σύλληψή της από τις βελγικές αρχές.