Τα 10 καλύτερα βιβλία που διαβάσαμε το 2022

Ένας παλιός βιβλιοφιλικός θρύλος λέει πως αν δεν κάνεις τουλάχιστον μια λίστα με τα αγαπημένα σου αναγνώσματα τις τελευταίες μέρες της χρονιάς που φεύγει, έρχεται ένα ξωτικό και σου κλέβει τους σελιδοδείκτες από όλα τα βιβλία που έχεις αφήσει μισοδιαβασμένα στο κομοδίνο σου. Τέτοιο κακό να μη μας βρει, είπαμε κι εμείς, και στρωθήκαμε να φτιάξουμε τα top-5 των καλύτερων βιβλίων που διαβάσαμε μέσα στο 2022. Δυσκολευτήκαμε, αλλά έπρεπε.

Το top-5 του Σπύρου Σμυρνή

Γεμάτη Ζωή του John Fante (εκδόσεις Δώμα)

Ο Τζων Φάντε είναι ένας από τους σπουδαιότερους γραφιάδες που γέννησε η αμερικανική λογοτεχνία κι η Γεμάτη Ζωή εξηγεί τους λόγους. Ο Φάντε γράφει μια γλυκόπικρη συζυγική νουβέλα για την ανδρική ενηλικίωση με χιούμορ, σαρκασμό, αλλά και έναν προφορικό λόγο που μαγνητίζει κρύβοντας εμπνευσμένες ατάκες αλλά και σκληρές αλήθειες που κάνουν κομμάτια την καρδούλα σου. Ωμή, ρεαλιστική μα και βαθιά ρομαντική η Γεμάτη Ζωή χαμογελά σε όσους προσπάθησαν να ζήσουν αρεστά και στο τέλος νικήθηκαν.
Περίληψη εδώ.

Ο επιβάτης του Cormac McCarthy (εκδόσεις Gutenberg)

H συγγραφική επιστροφή του Κόρμακ ΜακΚάρθι μετά από 16 χρόνια απουσίας, είναι το δικαιολογημένο talk of the town στους κύκλους της μεταφρασμένης λογοτεχνίας. Ο επιβάτης είναι ένα σκοτεινό κι ανατριχιαστικό αριστούργημα για τον θάνατο του σύγχρονου πολιτισμού. Ένας επιθανάτιος ρόγχος για τον δυτικό κόσμο, που σε στοιχειώνει χάρη στις αφηγήσεις των νεκροζώνταντων επιζώντων του. Ένας μυθιστορηματικός κι αποχαιρετιστήριος σπαραγμός για την ανθρωπότητα που θα έκανε τον Μπέκετ και τον Φώκνερ περήφανους για τον σπουδαίο κληρονόμο τους.
Περίληψη εδώ.

Νεφελοκοκκυγία του Anthony Doerr (εκδόσεις Πατάκης)

Η γραφή του Ντορ μοιάζει με πατρικό, μητρικό ή γιαγιαδίσιο χάδι ενόσω μας αφηγούνται την πιο σπουδαία ιστορία που κάποιος μοιράστηκε μαζί τους. Και διάολε μας λείπουν εκείνοι που μπορούν να αφηγηθούν τόσο σπουδαίες ιστορίες σήμερα. Όταν φτάσεις στο τέλος της Νεφελοκοκκυγίας είναι σίγουρο ότι θα ανατρέξεις στις προηγούμενες σελίδες για να ξαναδιαβάσεις μια από τις πολλές τσακισμένες σελίδες της. Κάπου εκεί ίσως βρεις τελικά τι είναι αυτό που μας ενώνει ως ανθρώπινο γένος που πορεύεται, ανασαίνει, ερωτεύεται κι απογοητεύεται με τη ζωή εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Περίληψη εδώ.

Η Υπόσχεση του Damon Galgut (εκδόσεις Διόπτρα)

«Ο χρόνος κυλάει διαφορετικά για όσους είναι αποκλεισμένοι από τον κόσμο». Εκεί περικλείεται το βαθύτερο νόημα της υπόσχεσης που συμβολικά και προφητικά σχεδόν ξεκινά από μια οικογένεια και φτάνει σε ένα έθνος κι έπειτα στον κόσμο ολόκληρο. Με αφηγηματική μαεστρία ο Galgut πατά σαν χορευτής από το ένα λογοτεχνικό είδος στο άλλο, χωρίς να θυσιάζει τη ροή της ιστορίας του η οποία σε αιχμαλωτίζει από τις πρώτες κιόλας λέξεις που γεμίζουν την Υπόσχεση.
Περίληψη εδώ.

Η Ανθρώπινη Δουλεία του Somerset Maugham (εκδόσεις Μεταίχμιο)

Ο συγγραφέας βάζει στο μικροσκόπιό του την ανελέητη μοναξιά των ανθρώπων και μεγαλουργεί, δημιουργώντας ένα από τα σημαντικότερα αναγνώσματα της εποχής του. Βαθύ, στοχαστικό και με μια δαιδαλώδη πλοκή που σε κρατά αιχμάλωτό της η Ανθρώπινη Δουλεία αποκαλύπτει όλα τα σπουδαία και λυπηρά που διαφεντεύουν τη ζωή μας από την αρχή μέχρι το τέλος της.
Περίληψη εδώ.

Το top-5 της Ηρώς Κουνάδη

Το Αρχέγονο και άλλοι καιροί της Olga Tokarczuk (εκδόσεις Καστανιώτη)

Ένα σκοτεινό, σχεδόν αβάσταχτα τρυφερό παραμύθι για μεγάλους, που βάζει σε λόγια τον φόβο του θανάτου και μοιράζει απλόχερα σοφία με αποσπάσματα σαν αυτό: «Αν κανείς δεν ξέρει το "πού" βρίσκεται ο θεός (και οι άνθρωποι ενίοτε κάνουν τέτοιες ερωτήσεις) πρέπει να κοιτάξει όλα όσα αλλάζουν και μετατοπίζονται: Στην επιφάνεια της θάλασσας, στον χορό του ήλιου, στον σεισμό, στο λιώσιμο του χιονιού, στα ποτάμια που κυλάνε προς την θάλασσα, στον άνεμο που σχηματίζει τα βουνά, στις ρυτίδες γύρω από τα μάτια, στα μανιτάρια που μεγαλώνουν μετά τη βροχή. Οι άνθρωποι -που από μόνοι τους αποτελούν μια διαδικασία εξέλιξης- φοβούνται όλα όσα είναι αεικίνητα και συνεχώς μεταβαλλόμενα, επειδή επινόησαν κάτι που δεν υπάρχει -το αμετάβλητο, αποφασίζοντας πως τέλειο είναι το αιώνιο, αυτό που δεν αλλάζει. Προσέδωσαν λοιπόν στον θεό την ιδιότητα του αμετάβλητου. Και έτσι έχασαν την ικανότητα κατανόησης του».
Διαβάστε περισσότερα εδώ.

Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος του Primo Levi (εκδόσεις Άγρα)

Η πρώτη μαρτυρία που γράφτηκε από επιζώντα ναζιστικού στρατόπεδου εξόντωσης, είναι ένα βιβλίο που πρέπει να διαβαστεί από κάθε άνθρωπο στη γη –κλισέ ναι, μερικές φορές δεν μπορείς να τα αποφύγεις. Ο Ιταλοεβραίος Πρίμο Λέβι περιγράφει τον εφιάλτη των στρατοπέδων όπως τον έζησε, χωρίς εξάρσεις οργής, χωρίς τις φρικιαστικές περιγραφές βασανιστηρίων που ίσως φαντάζεσαι, και οι οποίες τελικά δεν χρειάζονται, γιατί η απόλυτη φρίκη είναι ότι το Άουσβιτς υπήρξε.
Διαβάστε περισσότερα εδώ.

Το ακουστικό κέρας της Leonora Carrington (εκδόσεις Αίολος)

Ο σουρεαλισμός στα καλύτερά του: Απολαυστικό, ανατρεπτικό, βαθιά φεμινιστικό και σούπερ διασκεδαστικό, το μυθιστόρημα της Leonora Carrington έχει για ηρωίδα του μια από τις συμπαθέστερες γιαγιάδες της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Θα μπορούσε να είναι μια άλλη, ωριμότερη και ανεστραμμένη εκδοχή της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων. Μόνο που την Αλίκη δεν θα την έκανες το ίδιο εύκολα παρέα.
Διαβάστε περισσότερα εδώ.

Η Ελένα ξέρει της Claudia Piñeiro (εκδόσεις Carnivora)

Αυτό το βιβλίο δεν μιλά για αυτό που νομίζεις. Είναι σπαρακτικό και ταυτόχρονα οικείο, φρενήρες παρά τον ρυθμό που (δεν) περπατά η ανίατα άρρωστη, ηλικιωμένη ηρωίδα του, γραμμένο σαν νουάρ παρόλο που δεν είναι νουάρ. Και αφηγείται μια συγκλονιστική ιστορία για τις σχέσεις μας και τους ρόλους που μας καθορίζουν, ή που μας εγκλωβίζουν, σε αυτές.
Διαβάστε περισσότερα εδώ.

Μολλόυ του Samuel Beckett (εκδόσεις Ύψιλον)

Ο Μολλόυ είναι το λογοτεχνικό ισοδύναμο της αφηρημένης τέχνης. Αρχίζει από το τέλος και ξαναξεκινά από την αρχή, διαγράφει κύκλους μέσα στην απεγνωσμένη αναζήτηση νοήματος στη ζωή, στον εαυτό, στον θεό, στον θάνατο. Έχει μόνο ερωτήσεις, ποτέ απαντήσεις, έχει χιούμορ, απεγνωσμένο, κατάμαυρο χιούμορ, δημιουργεί εντυπώσεις μόνο για να τις πάρει πίσω, κι εκεί που νομίζεις πως πας να λύσεις το μυστήριο θα σου τραβήξει το χαλί κάτω από τα πόδια. Δεν υπάρχει κανένα μυστήριο, ιδέα σου ήταν, το φαντάστηκες.

«Ξέρω μόνο όσα ξέρουν οι λέξεις, και τα πεθαμένα πράγματα, κι αυτά μας κάνουν ένα ωραίο αθροισματάκι, με αρχή, με μέση και με τέλος, όπως στις καλοδουλεμένες φράσεις, και στη μακριά σονάτα των νεκρών. Και το αν λέω τούτο ή το άλλο ή το παράλλο, πολύ λίγη σημασία έχει αλήθεια. Λέω θα πει επινοώ. Λάθος, πολύ σωστά λάθος. Δεν επινοείς τίποτα, νομίζεις ότι επινοείς, νομίζεις πως ξεφεύγεις, και το μόνο που κάνεις είναι να ψελλίζεις το μάθημα σου, τα απομεινάρια μιας τιμωρίας που σε βάλαν να μάθεις απέξω και που πια την έχεις ξεχάσει, η ζωή χωρίς δάκρυα, όπως την κλαίνε. Ασ' τα, χεσ' τα. Παρακάτω». Από εκεί να καταλάβεις.
Περισσότερα εδώ.