Στρατηγικές πρώτες ύλες: Η πρόταση της ΕΕ κατά της εξάρτησης από άλλες ηπείρους

Σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ σε πρώτες ύλες, η Κομισιόν παρουσίασε σήμερα σχέδιο κανονισμού για τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού σε κρίσιμα υλικά.

Στόχος είναι έως το 2030 «το πολύ ως το 65% της ετήσιας κατανάλωσης της Ένωσης για κάθε στρατηγικής σημασίας πρώτης ύλης, σε οποιοδήποτε στάδιο της επεξεργασίας της, θα μπορεί να προέρχεται από μία και μόνο τρίτη χώρα».

Ο κανονισμός προβλέπει σειρά μέτρων ώστε έως το 2030, η ΕΕ να μπορεί να καλύψει τουλάχιστον το 10% της εγχώριας ζήτησης για πρώτες ύλες. Ταυτόχρονα, και πάλι μέχρι το τέλος της δεκαετίας, οι 27 χώρες μέλη θα πρέπει να είναι κατά 40% αυτόνομες στην επεξεργασία των υλών αυτών και τουλάχιστον κατά 15% στην ανακύκλωσή τους.

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις, μιλώντας σε ομάδα ευρωπαϊκών εφημερίδων, εξήγησε ότι στόχος των Βρυξελλών είναι να διασφαλίσουν ότι «σε ένα ανταγωνιστικό πλαίσιο, οι πηγές εφοδιασμού θα είναι αξιόπιστες».

Ο Ντομπρόβσκις τόνισε πώς η ΕΕ αναμένει ότι η παγκόσμια ζήτηση για σπάνιες γαίες θα αυξηθεί 5-6 φορές έως το 2030 και κατά 6-7 φορές έως το 2050. Η ζήτηση λιθίου θα μπορούσε να αυξηθεί 12 φορές έως το 2030 και 20 φορές έως το 2050.

Μείωση της εξάρτησης από την Κίνα

Στόχος  της Κομισιόν είναι η μείωση της εξάρτησης από την Κίνα, είπε ο Ντομπρόβσκις και τόνισε ότι εξετάζονται νέες συμφωνίες με τη Χιλή, τη Νέα Ζηλανδία, τη Νορβηγία, τη Γροιλανδία, την Αργεντινή, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, τη Ρουάντα, καθώς και με τη Ναμίμπια και το Καζακστάν. Το 99% του βορίου χρησιμοποιείται στις τεχνολογίες για αιολική ενέργεια προέρχεται από την Τουρκία. Το 63% του κοβαλτίου που χρησιμοποιείται σε μπαταρίες προέρχεται από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Το 97% του μαγνησίου προέρχεται από την Κίνα.

Ο κανονισμός  θα πρέπει τώρα να εγκριθεί από το Ευρωκοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Η χρηματοδότηση αυτής της πολιτικής μπορεί να γίνει με δημόσιο και ιδιωτικό χρήμα, είτε κοινοτικό είτε κρατικό. «Η πρόταση είναι μια καλή αρχή» σχολίασε ο γενικός διευθυντής της επιχειρηματικής ένωσης Business Europe, Μάρκους Μπέιρερ. «Απαιτούνται όμως περαιτέρω βελτιώσεις για να καταστεί ο κανονισμός εφαρμόσιμος για τις επιχειρήσεις. Θα είναι σημαντικό να μην υπερφορτώνουμε τις εταιρείες με διοικητικές δεσμεύσεις», πρόσθεσε.

Οι 27 απαιτούν βέβαια μεγαλύτερη περιβαλλοντική ευαισθησία από τους εταίρους τους, αλλά ταυτόχρονα χρειάζονται επειγόντως σπάνιες γαίες από τρίτες χώρες. Σε πολλές χώρες, η εξόρυξη πρώτων υλών μπορεί να είναι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη