Στήριξη της φιλικής προς τα άγρια έντομα γεωργίας

Ο Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους τονίζει ότι θα ασκηθεί αυστηρότερος έλεγχος στα φυτοφάρμακα. [AP Photo/Virginia Mayo]

Μια νέα συμφωνία για τους επικονιαστές –όπως οι μέλισσες– παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο την ανησυχητική μείωση των άγριων εντόμων. Eνα στα δέκα είδη άγριων μελισσών απειλείται με εξαφάνιση, με ανυπολόγιστες συνέπειες, όχι μόνο στην αγροτική παραγωγή, αλλά και τη βιοποικιλότητα. Oπως εξηγεί στην «Κ» ο επίτροπος Περιβάλλοντος Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους, η νέα πρωτοβουλία περιλαμβάνει τη στήριξη της φιλικής προς τους επικονιαστές γεωργίας και τον περαιτέρω έλεγχο των φυτοφαρμάκων.

«Περίπου το 80% των καλλιεργειών και των άγριων λουλουδιών στην Ευρωπαϊκή Eνωση εξαρτάται, έστω μερικώς, από τους άγριους επικονιαστές», λέει στην «Κ» ο κ. Σινκεβίτσιους (φωτ.) «Οι επικονιαστές συμβάλλουν στην τροφική παραγωγή της Ευρώπης. Η συνεισφορά τους συνδέεται οικονομικά με παραγωγή τροφίμων αξίας 5 δισ. ευρώ ετησίως. Χωρίς αυτούς θα μειωθεί μέχρι του σημείου εξαφάνισης σημαντικός αριθμός ειδών. Επομένως η μείωση των επικονιαστών έχει άμεση επίπτωση στις οικονομίες μας, στην ποιότητα ζωής μας και την επιβίωση της φύσης μας».

Η Επιτροπή παρουσίασε πρόσφατα τη «Νέα συμφωνία για τους επικονιαστές», η οποία προβλέπει μέτρα για την αναστροφή της μείωσης των άγριων εντόμων έως το 2030. Ανάμεσα σε αυτά, η Επιτροπή θα οριστικοποιήσει τα σχέδια διατήρησης των απειλούμενων ειδών επικονιαστών· θα προσδιορίσει τους επικονιαστές που είναι χαρακτηριστικοί των οικοτόπων που προστατεύονται βάσει της οδηγίας για τους οικοτόπους, τους οποίους τα κράτη-μέλη θα πρέπει να προστατεύουν. Και από κοινού με τα κράτη-μέλη θα καταρτίσει σχέδιο δικτύου οικολογικών διαδρόμων για τους επικονιαστές, ή τα λεγόμενα «Buzz Lines». Επίσης θα ληφθούν μέτρα για την αποκατάσταση οικοτόπων σε γεωργικά τοπία – ιδίως μέσω μεγαλύτερης στήριξης για φιλική προς τους επικονιαστές γεωργία στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής. Τέλος, θα ασκηθεί αυστηρότερος έλεγχος στα φυτοφάρμακα – για παράδειγμα μέσω νομικών απαιτήσεων για την εφαρμογή ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας ή μέσω πρόσθετων μεθόδων δοκιμών για τον προσδιορισμό της τοξικότητας των φυτοφαρμάκων για τους επικονιαστές, συμπεριλαμβανομένων των υποθανατηφόρων και χρόνιων επιπτώσεων. «Η επιστημονική γνώση βελτιώνεται συνεχώς και για τα φυτοφάρμακα και τις επιπτώσεις τους», λέει ο επίτροπος Περιβάλλοντος. «Η Ε.Ε. έχει ένα από τα πιο συμπαγή συστήματα ελέγχου και αδειοδότησης στον κόσμο, απαιτώντας υψηλές προδιαγραφές ασφαλείας για τους ανθρώπους και το φυσικό περιβάλλον. Στην Ε.Ε. υπάρχουν ξεκάθαρα κριτήρια για την αδειοδότηση των φυτοφαρμάκων πριν καταλήξουν στην αγορά. Ωστόσο, όπως έγινε στην περίπτωση των νικοτινοειδών, όταν η νέα επιστημονική γνώση αποδεικνύει ότι φυτοφάρμακα που αδειοδοτήθηκαν στο παρελθόν είναι επικίνδυνα για τους επικονιαστές, η Επιτροπή επανεκτιμά τον κίνδυνο και δρα αναλόγως».

«Κλειδί» για την αποτελεσματικότητα των μέτρων είναι η εφαρμογή τους από τα κράτη-μέλη. «Χρειάζεσαι επαρκείς πόρους, τόσο ανθρώπινους όσο και οικονομικούς σε εθνικό και τοπικό επίπεδο. Η Επιτροπή παρέχει πολλά χρηματοδοτικά εργαλεία, κυρίως μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής αλλά και μέσω προγραμμάτων Life και Horizon για να ενισχύσει τις αειφορικές αγροτικές πρακτικές».

Η πρωτοβουλία θα επικεντρωθεί επίσης στη βελτίωση των γνώσεων σχετικά με τη μείωση των επικονιαστών, τα αίτια και τις συνέπειές της. Οι δράσεις περιλαμβάνουν τη δημιουργία ολοκληρωμένου συστήματος παρακολούθησης, την υποστήριξη της έρευνας και της αξιολόγησης, για παράδειγμα με τη χαρτογράφηση των βασικών περιοχών επικονιαστών έως το 2025, καθώς και στοχευμένες δράσεις για την προώθηση της ανάπτυξης ικανοτήτων και της διάδοσης της γνώσης.

Αυτά για τους επικονιαστές. Οσον αφορά τις επιδόσεις της Ελλάδας στην προστασία των περιοχών Natura 2000, ο επίτροπος είναι προς το παρόν φειδωλός. «Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καταδίκασε την Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 2020. Η Ελλάδα δεν έχει ακόμη λάβει τα απαραίτητα μέτρα, ούτε έχει υιοθετήσει επαρκείς στόχους και μέτρα διατήρησης. Παρακολουθούμε στενά την υπόθεση και παρέχουμε στις ελληνικές αρχές στήριξη, ώστε να διασφαλίσουμε ότι θα επιτύχει τους στόχους της κοινοτικής νομοθεσίας».

Αιολικά πάρκα

Ειδικά για το θέμα της χωροθέτησης αιολικών πάρκων, που ήρθε και πρόσφατα στην επικαιρότητα μέσω της αποστολής προειδοποιητικής επιστολής στην Ελλάδα, ο κ. Σινκεβίτσιους τονίζει την ανάγκη στρατηγικού σχεδιασμού. «Η ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν απαγορεύει τις ΑΠΕ σε περιοχές Natura 2000. Ωστόσο, κάθε σχέδιο πρέπει να εκτιμάται κατά περίπτωση από ικανές εθνικές αρχές. Τα σχέδια θα πρέπει να απορρίπτονται, αν το έργο απειλεί να επηρεάσει την ακεραιότητα των προστατευόμενων περιοχών. Επομένως είναι πολύ σημαντικό να έχουμε στρατηγικό σχεδιασμό, ώστε να αποφασίσουμε σε ποιες περιοχές τα έργα ΑΠΕ επηρεάζουν λιγότερο την περιβαλλοντική προστασία (“go-to areas”, προτιμώμενες περιοχές). Μοναδική εξαίρεση είναι οι προτιμώμενες περιοχές για την παραγωγή ενέργειας από βιομάζα σε δάση, καθώς δεν θέλουμε να διακινδυνεύσουμε πολύτιμα δασικά οικοσυστήματα».

⇒ Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr