Στην καρδιά του Μεσοπολέμου, το καλειδοσκόπιο του Μοντέρνου

Ταμάρα ντε Λέμπικα, «Γυναίκα με γαλάζιο φόρεμα» (1933). Φωτ. VILLA LA FLEUR / VG BILD-KUNST BONN

Η νέα έκθεση με θέμα τον Μεσοπόλεμο, με έμφαση στη δεκαετία του 1920, στο Μουσείο Τέχνης της Βόννης (έως τις 30 Ιουλίου) είναι όπως τιτλοφορείται ένα «καλειδοσκόπιο του μοντερνισμού». Η δεκαετία του 1920 θα μπορούσε να συγκριθεί μόνο με τη δεκαετία του 1960 σε ορμή ανανέωσης και ρήξη με το παρελθόν. Και οι δύο δεκαετίες, μετά από παγκόσμιους πολέμους, ενθάρρυναν την αμφισβήτηση, την καινοτομία και τον πειραματισμό. Στη Βόννη, ο Μεσοπόλεμος (τόσο καθοριστικός και για την ίδια τη Γερμανία) εξετάζεται μέσα από κορυφαία έργα τέχνης και θεματικές αφηγήσεις. Οπως αναφέρεται από το Μουσείο της Βόννης, η ριζοσπαστική φύση της εποχής εκείνης τής προσδίδει εντυπωσιακή και διαρκή επικαιρότητα ακόμη και στον 21ο αιώνα.

Στην έκθεση, σαν σε ένα καλειδοσκόπιο, η ποικιλία των εικόνων και των ήχων γεννάει νέες προσλήψεις για τον Μεσοπόλεμο, διεργασία ισχυρή που συμβάλλει στην παραγωγή νέας σκέψης για τη μοναδικότητα της εποχής αλλά και τις αναλογίες της με τη δική μας. Η δεκαετία του 1920, αλλά και του 1930, χαρακτηριζόταν από κοινωνικό αναβρασμό. Υπήρχε ακλόνητη πίστη στην πρόοδο και μια άνευ προηγουμένου ορμή για καινοτομία σε όλες τις σφαίρες της ζωής. Εκτεταμένα δίκτυα καλλιτεχνών, κοινωνικές αναταραχές, πολιτικές ακρότητας, μαζική επικοινωνία και αυξημένη πρόσβαση συνέβαλαν στη δημιουργία πολλών και ποικίλων μορφών της αβάν-γκαρντ στα αστικά κέντρα. Ηταν μια εποχή αντιθέσεων και συγκρούσεων. Ο παλιός κόσμος αποκαθηλωνόταν.

Η έκθεση στη Βόννη δομείται πάνω σε τρεις θεματικές ενότητες: Πρώτον, το φαινόμενο της μεγαλούπολης ως βιότοπου και παραμορφωτικής αντανάκλασης του μοντερνισμού. Δεύτερον, η συζήτηση για τα νέα μοντέλα ρόλων για τις γυναίκες και τους άνδρες. Τρίτον, η σάρωση της παλιάς αρχιτεκτονικής έκφρασης και η προώθηση νέων προτύπων κατοίκησης. Είναι, προφανώς, μια έκθεση που παράγει στοχασμό μέσα από την τέχνη, τα τεκμήρια, τα ντοκουμέντα. Εμφαση δίνεται και στα φαινόμενα που έφερε ο Μεσοπόλεμος: τη δική του εκδοχή της παγκοσμιοποίησης, την ταχύτητα, την επιθυμία πειραματισμού, την αμφισβήτηση των παραδοσιακών ρόλων των φύλων, την απόσχιση από τις μορφές του ιστορισμού και την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Ισως από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία της έκθεσης είναι η σύγκριση και ο παραλληλισμός με τη δική μας εποχή, ομοιότητες και διαφορές.

Ματιές στον κόσμο

Φωτ. ROYAL MAIL

ΛΟΝΔΙΝΟ
Ανθη φιλοτελισμού

Η νέα σειρά γραμματοσήμων των Βασιλικών Ταχυδρομείων του Ηνωμένου Βασιλείου με ευκρινές το προφίλ του βασιλιά Καρόλου Γ΄ είναι αφιερωμένη σε λουλούδια και δίνει ήδη χαρά σε χιλιάδες συλλέκτες γραμματοσήμων. Τα νέα γραμματόσημα έχουν δέκα αξίες (θέματα) σε λευκό φόντο με εξαιρετικό σχεδιασμό ανθέων, όπως παιώνια, ρόδο, ντάλια, ηλιοτρόπιο, μοσχομπίζελο, ίρις, τουλίπα, λίλιουμ… Η σειρά πλαισιώνεται από το σχετικό φιλοτελικό υλικό, όπως οι περίφημες καρτ ποστάλ των Βρετανικών Ταχυδρομείων. 

Φωτ. LIONEL HAHN

ΠΑΡΙΣΙ
Μαρσέλ Μαρσό

Από τον εκδοτικό οίκο Actes Sud κυκλοφόρησε η αυτοβιογραφία του πολύπλευρου καλλιτέχνη, μίμου και ηθοποιού Μαρσέλ Μαρσό (1923-2007), ο οποίος ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής (και στην Ελλάδα). Το κείμενο, γραμμένο από τον ίδιο, είχε παραδοθεί στα παιδιά του και πλέον κυκλοφορεί στα γαλλικά με τίτλο «Η ιστορία της ζωής μου». Γεννημένος στο Στρασβούργο, ο Μαρσέλ Μαρσό ήταν ίσως ο πιο διάσημος μίμος του εικοστού αιώνα. Εμφανίστηκε ενώπιον χιλιάδων θεατών σε πολλές χώρες. 

Φωτ. GUEST FAMILY

ΦΛΟΡΙΝΤΑ
Νέος Σάρτζεντ

Το Μουσείο Νόρτον στο Γουέστ Παλμ Μπιτς στη Φλόριντα ανακοίνωσε πως θα προσθέσει στις συλλογές του έναν νέο πίνακα του Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ. Είναι το «Πορτρέτο της κυρίας Φρέντερικ Γκεστ (Εϊμι Φίλιπς)» (1905), που αποτελεί γενναιόδωρη προσφορά στο μουσείο εκ μέρους του εγγονού της εικονιζόμενης, Αλεξάντερ Γκεστ, και της οικογενείας του. Το νέο απόκτημα ισχυροποιεί τη θέση του Μουσείου Νόρτον ως κιβωτού της αμερικανικής τέχνης και κατόχου, επίσης, του πρώτου έργου του Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ. 

Φωτ. EMILIO PARRA DOIZTUA / THE NEW YORK TIMES

ΜΑΛΑΓΑ
Πρώιμος Πικάσο

Στη Μάλαγα, τη γενέτειρα του Πάμπλο Πικάσο, μπορεί να δει κανείς το σπίτι όπου μεγάλωσε αλλά και τα πρώιμα έργα του, τα έργα πριν ο Πικάσο γίνει «Πικάσο». Στο Μουσείο Πικάσο της Μάλαγας, περισσότεροι από 700.000 επισκέπτες προσέρχονται ετησίως, γεγονός που μας υπενθυμίζει ότι η αγορά του πολιτισμού συμβάλλει στο εθνικό εισόδημα. Εκεί, στο Μουσείο της Μάλαγας, μπορεί να θαυμάσει κανείς επίσης ένα έργο υφαντό της Jacqueline Dürrbach, μεταφορά των «Δεσποινίδων της Αβινιόν» (έργο του 1907). 

Φωτ. THOMAS SAMSON / AFP

ΠΑΡΙΣΙ
Αρχαίοι τάφοι

Εντύπωση προκάλεσε ανακάλυψη αρχαιολόγων στο κεντρικό Παρίσι. Βρήκαν 50 τάφους, απείραχτους επί αιώνες, πολύ κοντά στον σταθμό μετρό Port-Royal στην αριστερή όχθη. Η παρισινή νεκρόπολη προσφέρει τώρα μια σπάνια μαρτυρία για το πώς ήταν η ζωή σε αυτό το κομμάτι της γαλλικής πρωτεύουσας 2.000 χρόνια πριν, κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους. Το όνομα των Παρισίων στη διάρκεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ήταν Λουτέτια. Πολλά ευρήματα μαρτυρούν την ακμή της πόλης.