Σαν σήμερα: 14 Απριλίου 1981 – Πρώτη επιτυχημένη επιστροφή του διαστημικού λεωφορείου «Κολούμπια» στη Γη

Το πρωί της 14ης Απριλίου 1981, το διαστημικό λεωφορείο «Κολούμπια» πλησίασε το Ερευνητικό Κέντρο Πτήσεων Ντράιντεν της NASA –σημερινό Κέντρο Έρευνας Πτήσεων Άρμστρονγκ– στην αεροπορική βάση Έντουαρτς (AFB), στην Καλιφόρνια. Η παρθενική πτήση του πρώτου επαναχρησιμοποιήσιμου διαστημικού οχήματος στον κόσμο κατευθύνθηκε με επιτυχία στο σημείο προσγείωσης, ολοκληρώνοντας την πιο τολμηρή, σύμφωνα με τη NASA, δοκιμαστική πτήση στην ιστορία.

Η «Καθημερινή» της επομένης τόνιζε ότι «το «Κολούμπια» άνοιξε νέους δρόμους στο Διάστημα».

Η κατασκευή του συγκεκριμένου σκάφους είχε ξεκινήσει το 1975 στις εγκαταστάσεις του Ρόκγουελ Ιντερνάσιοναλ, στο Πάλμντεϊλ της Καλιφόρνια. Μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του, το σκάφος μεταφέρθηκε στις 25 Μαρτίου 1979, στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι για την κατάλληλη προετοιμασία του για την πρώτη εκτόξευση, η οποία, αρχικά, είχε προγραμματιστεί στα τέλη του 1979. Ωστόσο, υπήρξε αρκετά μεγάλη καθυστέρηση λόγω προβλημάτων που παρουσιάστηκαν. Το «Κολούμπια» παρέμεινε 105 ημέρες πάνω στην Εξέδρα Εκτοξεύσεως 39A μέχρι να εκτοξευθεί, τελικά, στις 12 Απριλίου 1981, ανήμερα της 20ής επετείου της πρώτης πτήσης ανθρώπου στο διάστημα, που είχε πραγματοποιήσει ο Γκαγκάριν με το «Βοστόκ 1».

Αρχηγός της πρώτης διαστημικής αποστολής του «Κολούμπια» ήταν ο Τζον Γιανγκ, βετεράνος των προγραμμάτων «Τζέμιναϊ» και «Απόλλων», και ο ένατος άνθρωπος στην ιστορία που περπάτησε στη Σελήνη, το 1972. Κυβερνήτης ήταν ο νεότερος αστροναύτης, Ρόμπερτ Κρίπεν. Το σκάφος θα επέστρεφε, δύο ημέρες αργότερα, έχοντας εκτελέσει 36 περιφορές γύρω από τη Γη.

Η «Καθημερινή» περιγράφει με λεπτομέρειες την προσγείωσή του: «Κινούμενο σαν ένα τεράστιο ανεμόπτερο, το «Κολούμπια» προσγειώθηκε στην αποξηραμένη λίμνη – πίστα προσγειώσεως της βάσεως Έντουαρτς, με θαυμαστή ακρίβεια, αφήνοντας πίσω του ένα σύννεφο σκόνης, προκαλώντας παράλληλα τον γενικό ενθουσιασμό». Πράγματι, ο ενθουσιασμός ήταν μεγάλος, ήδη από την προηγούμενη μέρα, καθώς πλήθος κόσμου –πάνω από 200 χιλιάδες– είχε συρρεύσει στις πύλες της βάσης. Το κλίμα ήταν γιορτινό. Υπήρχαν χιλιάδες τροχόσπιτα, αλλού στήνονταν σκηνές, και παρέες έκαναν μπάρμπεκιου. Τα μεσάνυχτα, οι αξιωματούχοι της Πολεμικής Αεροπορίας άνοιξαν τις πύλες και το ευρύ κοινό όρμησε στην τεράστια αεροπορική βάση, κατευθυνόμενο προς την περιοχή που είχε προβλεφθεί για δημόσια θέα.

«Το τελευταίο μέρος της καθόδου του διαστημικού λεωφορείου», διαβάζουμε στην «Καθημερινή», «παρακολουθήθηκε από τέσσερα καταδιωκτικά της αμερικανικής αεροπορίας για κάθε ενδεχόμενο, και αργότερα από ελικόπτερα σε χαμηλές πτήσεις. Οι δύο αστροναύτες, ευδιάθετοι παρά την κούρασή τους, χαριτολογούσαν με τον πύργο ελέγχου ρωτώντας αν θα έπρεπε να οδηγήσουν το «Κολούμπια» στο υπόστεγο…».

Το πρώτο μήνυμα που έλαβαν, σύμφωνα με το άρθρο, ήταν, εκτός των συγχαρητηρίων από τον πύργο ελέγχου, αυτό «του προέδρου Ρέηγκαν, ο οποίος τους συνεχάρη για την «καλή δουλειά» τους». Πρώτος βγήκε έξω ο κυβερνήτης Γιανγκ, ο οποίος «επιθεώρησε σχολαστικά τα εξωτερικά σημεία του σκάφους και αντάλλαξε θερμές χειραψίες με τους τεχνικούς εδάφους». Δεύτερος βγήκε ο Κρίπεν, ενώ και «οι δύο έδειχναν ότι βρίσκονταν σε άριστη κατάσταση υγείας». Οι δύο αστροναύτες θα μεταφέρονταν στις κοντινές εγκαταστάσεις της NASA, για να περάσουν από ιατρική εξέταση πριν ξανασυναντηθούν με τις οικογένειές τους.

Συνολικά, το «Κολούμπια» θα πραγματοποιούσε 27 επιτυχημένες αποστολές. Η 28η, ωστόσο, διάρκειας 16 ημερών, δεν θα στεφόταν από επιτυχία. Την 1η Φεβρουαρίου 2003 και ενώ το σκάφος είχε πραγματοποιήσει την επανείσοδό του στην ατμόσφαιρα, θα καταστρεφόταν με αποτέλεσμα τον θάνατο του επταμελούς πληρώματός του.

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Θανάσης Συροπλάκης