Ριουίτσι Σακαμότο: Η διάχυτη γλύκα της μουσικής του

Ριουίτσι Σακαμότο (1952-2023). [EPA / JIJI PRESS]

Bγαίνοντας από την αίθουσα όπου προβαλλόταν η ταινία «Sheltering Sky» –«Τσάι στη Σαχάρα» στα ελληνικά– η μουσική συνέχιζε να παίζει στο μυαλό μου. Καθόλου δεν υστερούσε η ταινία του Μπερτολούτσι σε κινηματογραφική αξία, πνοή και ομορφιά, αλλά το σάουντρακ απέκτησε μια παράλληλη, δική του ζωή μέσα μου.

Την επόμενη ημέρα αγόρασα το LP και έμαθα το όνομα του συνθέτη Ριουίτσι Σακαμότο. Εκτοτε τον ξαναβρήκα πολλές φορές μέσα σε καταπληκτικές συνθέσεις, στους συνεχείς πειραματισμούς του, και εκ των υστέρων έμαθα ότι ήταν εκείνος που αγκάλιαζε τον Ντέιβιντ Μπόουι στη σκηνή που συνδέει επί ίσοις όροις έναν σταρ της Ανατολής –όπως ήταν τότε ο Ιάπωνας μουσικός– κι έναν της Δύσης στο φιλμ του 1983, «Καλά Χριστούγεννα, κύριε Λόρενς».

Ο Σακαμότο είχε πει σε μια συνέντευξή του πως η κινηματογραφική μουσική που ποτέ στη ζωή του δεν ξέχασε ήταν του Νίνο Ρότα. Οταν ήταν 5 ή 6 ετών η μητέρα του τον πήρε μαζί της στο σινεμά για να δουν μια ταινία του Φεντερίκο Φελίνι. Δεν κατάλαβε πολλά πράγματα από την ταινία, όπως έλεγε, αλλά χάρη στη μουσική κράτησε την ανάμνηση μιας διάχυτης γλύκας.

Ισως αυτός υπήρξε ένας πιο προσωπικός λόγος για τον οποίο και ο ίδιος συνέθετε σάουντρακ, μολονότι ομολογούσε πως αυτή η δουλειά τον γέμιζε άγχος. Αλλά ποτέ δεν αρνήθηκε μια ενδιαφέρουσα πρόταση. Του ζήτησαν κάποτε να ξεχωρίσει από τους πολλούς σκηνοθέτες με τους οποίους συνεργάστηκε εκείνον που τον δυσκόλεψε περισσότερο. Απάντησε ότι ήταν δύο οι δυσκολότεροι, αλλά και οι πιο ενδιαφέροντες: ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι και ο Αλεχάντρο Ινιαρίτου. Και οι δύο γνώριζαν καλά μουσική, και οι δύο υπήρξαν απαιτητικοί στη συνεργασία προκαλώντας αλλά και εμπνέοντάς τον.

Για το σάουντρακ της «Επιστροφής» του Ινιαρίτου ο Σακαμότο υπήρξε υποψήφιος για τα βραβεία BAFTA, Grammy και Χρυσές Σφαίρες. Υποψήφιος ήταν και για τη μουσική των ταινιών «Καλά Χριστούγεννα, κύριε Λόρενς», «Τσάι στη Σαχάρα», «Μικρός Βούδας». Το 1987 κέρδισε το Οσκαρ Best Original Score για τον «Τελευταίο Αυτοκράτορα», και η διάκριση τον έκανε διάσημο στη Δύση.

Ο Ριουίτσι Σακαμότο, που γεννήθηκε στο Τόκιο τον Ιανουάριο του 1952, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 71 ετών πριν από λίγες ημέρες, έχοντας καταφέρει να κάνει πραγματικότητα πολλές από τις επιθυμίες του. Μοναδικός μουσικός, πολυπράγμων δημιουργός, ακτιβιστής κατά της πυρηνικής ενέργειας, θαυμάσιος συνομιλητής, γενναίος άνθρωπος, έζησε την τέχνη με την ψυχή του και κατάφερε να μιλήσει για την ασθένειά του, τον καρκίνο, ψύχραιμα και φιλοσοφημένα.