Οι ελληνικές τράπεζες έχουν προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο πως το βασικό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα κινηθεί στο 4% μέχρι τις αρχές του φθινοπώρου και θα ξεκινήσει η αποκλιμάκωσή του στις αρχές του 2024. Η αλήθεια είναι πως κανένας δεν περίμενε μια νέα διεθνή τραπεζική κρίση.
Σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην πρόσφατη δημοσκόπηση του Bloomberg, την αύξηση κατά 50 μ.β. που έγινε θα ακολουθήσουν τρεις ακόμα μικρότερες -25 μ.β. εκάστη-, φτάνοντας τα επιτόκια στο 3,75% μέχρι τον Ιούλιο. Στο επίκεντρο της προσοχής των ελληνικών τραπεζών είναι τα δανειακά χαρτοφυλάκια, που πρέπει πάση θυσία να παραμείνουν υγιή σε περιβάλλον αυξημένων επιτοκίων και ισχυρών πληθωριστικών πιέσεων. Στο τέλος του 2022 τα συνολικά ΝPEs ήταν 2,3 δισ. ευρώ (μειωμένα κατά 0,5 δισ. ευρώ). Στα στεγαστικά δάνεια ο δείκτης ΝPEs διαμορφώθηκε στο 5,7% (0,5 δισ. ευρώ), ενώ τα ενήμερα στεγαστικά ήταν 10,2 δισ. ευρώ.
Οι δανειολήπτες ωστόσο με στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου βλέπουν τη δόση τους να ανεβαίνει, ενώ οι αιτήσεις για νέα στεγαστικά έχουν παγώσει.
Οι δανειολήπτες και ειδικά όσοι πήραν τα τελευταία χρόνια στεγαστικό δάνειο μπορεί να δουν το επιτόκιο να σπάει το φράγμα του 6%-6,5%, από 2,5% που ήταν τον Ιούλιο του 2022 όταν ξεκίνησε η αύξηση των επιτοκίων.
Παραδείγματα
Για παράδειγμα, ένα δάνειο 100.000 ευρώ διάρκειας 20 ετών η δόση τον Ιούλιο του 2022 ήταν 536 ευρώ, καθώς το euribor ήταν μηδενικό και το επιτόκιο στο 2,50%. Με το euribor στο 2,75% το επιτόκιο διαμορφώνεται στο 5,25% και η μηνιαία δόση στα 681 ευρώ. Δηλαδή σε λιγότερο από έναν χρόνο έχει αυξηθεί κατά 145 ευρώ και θα συνεχίσει να κινείται ανοδικά. Αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για επιτόκια από 6%, π.χ. στο 6,25%, η μηνιαία δόση θα διαμορφωθεί στα 738 ευρώ, δηλαδή 202 ευρώ ψηλότερα από τον Ιούλιο του 2022.
Νέα κόκκινα δάνεια
Προς το παρόν, πρέπει να σημειωθεί πως ολόκληρος ο ευρωπαϊκός Νότος, η Ελλάδα ιδιαιτέρως, έχουν πολύ πιο αυξημένους απαιτητούς κεφαλαιακούς δείκτες από την ΕΚΤ και τηρούν μέχρι κεραίας τις εποπτικές τους υποχρεώσεις. Παρ’ όλα αυτά η συζήτηση από τους επόπτες προκειμένου οι συστημικές τράπεζες να πάρουν προβλέψεις για νέα κόκκινα δάνεια έχει διάπλατα ανοίξει, όπως φανερώνουν και τα αποτελέσματα των τεσσάρων αυτών τραπεζών.
Εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 400 εκατ. ευρώ νέα κόκκινα δάνεια από την Eurobank, 300 εκατ. ευρώ από την Εθνική, 250 εκατ. ευρώ από την Πειραιώς και 400 εκατ. ευρώ από την Alpha. Στην πραγματικότητα ωστόσο οι τράπεζες για συγκεκριμένους λόγους δεν παρουσιάζουν νέα κόκκινα δάνεια στις χρηματοδοτήσεις τους και το πιθανότερο είναι στο τέλος της χρονιάς οι προβλέψεις αυτές να αντιστραφούν ενισχύοντας τα κέρδη τους.