Πώς η ASML έγινε η πιο πολύτιμη τεχνολογική της Ευρώπης

Εξωτερικά μοιάζει με ένα συνηθισμένο εταιρικό κτίριο, πολύ γυαλί και ατσάλι, αλλά αυτό το εργοστάσιο στα νότια της Ολλανδίας ανήκει στην ASML και τα μηχανήματα που κατασκευάζονται εκεί είναι κάθε άλλο παρά συνηθισμένα. Στην πραγματικότητα, η τεχνολογία είναι τόσο προηγμένη και τόσο σημαντική, που η ASML έχει γίνει η πιο πολύτιμη εταιρεία τεχνολογίας στην Ευρώπη.

Τι γίνεται λοιπόν εκεί;

Η ASML σχεδιάζει και κατασκευάζει τα μηχανήματα που παράγουν ημιαγωγούς, δηλαδή τσιπ υπολογιστών – αλλά όχι οποιαδήποτε παλιά τσιπ υπολογιστών. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC oι μηχανές ASML κατασκευάζουν τα πιο προηγμένα τσιπ υπολογιστών. Είναι η μόνη εταιρεία στον κόσμο με τέτοιου είδους τεχνολογία.

Αυτό το αποτελεσματικό μονοπώλιο σημαίνει ότι ακριβώς το πώς λειτουργούν τα μηχανήματα της ASML υπόκεινται σε ορισμένες από τις πιο αυστηρές εταιρικές ασφάλειες στον κόσμο.

Τα μικροτσίπ κατασκευάζονται με τη δημιουργία πολύπλοκων σχεδίων τρανζίστορ ή μικροσκοπικών ηλεκτρικών διακοπτών, στρώμα προς στρώμα, σε μια γκοφρέτα πυριτίου. Εκτυπώνονται χρησιμοποιώντας ένα σύστημα λιθογραφίας, όπου το φως προβάλλεται μέσω ενός σχεδιαγράμματος του σχεδίου αυτών των μικροσκοπικών διακοπτών. Στη συνέχεια, το φως συρρικνώνεται και εστιάζει χρησιμοποιώντας προηγμένα οπτικά, ενώ το σχέδιο χαράσσεται σε μια φωτοευαίσθητη φέτα πυριτίου.

Αυτό το μοτίβο σχηματίζει το κύκλωμα ενός τσιπ πυριτίου, το οποίο μπορεί να καταλήξει σε έναν υπολογιστή, τηλέφωνο ή οποιαδήποτε άλλη ηλεκτρική συσκευή που μπορεί να σκεφτείτε.

Η κρίσιμη πτυχή των πιο προηγμένων μηχανημάτων της ASML είναι ότι μπορούν να λειτουργήσουν σε μικροσκοπικές κλίμακες δημιουργώντας εξαιρετικά λεπτό ακραίο υπεριώδες φως – μόλις 13,5 νανόμετρα.

Ο Sander Hofman από την ASML το παρομοιάζει με τη χρήση στυλό με διαφορετικές άκρες: «Λόγω του μικρού μήκους κύματος, αυτό σημαίνει ότι βασικά χρησιμοποιείτε μια λεπτή επένδυση για να σχεδιάσετε αυτές τις γραμμές ολοκληρωμένων κυκλωμάτων – αντί για μηχανήματα παλαιότερης γενιάς που χρησιμοποιούν ίσως μύτη μαρκαδόρου».

Η δυνατότητα χάραξης του πυριτίου με τέτοια λεπτά κυκλώματα σημαίνει ότι μπορείτε να στριμώξετε περισσότερα εξαρτήματα στο πυρίτιο, κάτι που, με τη σειρά του, σημαίνει ότι οι ηλεκτρονικές συσκευές μπορούν να έχουν περισσότερη επεξεργαστική ισχύ και περισσότερη μνήμη, ενώ παραμένουν στο ίδιο μέγεθος.

Τα μηχανήματα λειτουργούν σε κενό, καθώς η όλη διαδικασία χάραξης ενός τσιπ μπορεί να εκτροχιαστεί από τις πιο μικροσκοπικές ακαθαρσίες – όπως ένα αδίστακτο σωματίδιο δέρματος.

«Υπάρχουν στιγμές που πρέπει να φοράμε γάντια πάνω από γάντια για να βεβαιωθούμε ότι δεν αφήνουμε δαχτυλικά αποτυπώματα, για να βεβαιωθούμε ότι δεν φέρνουμε επιπλέον σκόνη στο μηχάνημα. «Ένα μόνο δακτυλικό αποτύπωμα… μπορεί να προκαλέσει σημαντική ζημιά στο μηχάνημα», λέει.

Τα ίδια τα μηχανήματα είναι εξαιρετικά πολύπλοκα. Μια ακραία υπεριώδης μηχανή (EUV) μπορεί να χρειαστεί ένα χρόνο για να συναρμολογηθεί και να παραδοθεί.

Πέρυσι η εταιρεία παρέδωσε μόνο 50 από τα μοντέλα υψηλότερων προδιαγραφών της και 400 μηχανήματα συνολικά.

Αυτές οι πωλήσεις, συν τα έσοδα από τη διαχείριση και την αναβάθμιση υφιστάμενων μηχανημάτων, έκαναν την εταιρεία 21,2 δισεκατομμύρια ευρώ (22,7 δισεκατομμύρια δολάρια, 18,9 δισεκατομμύρια λίρες) πέρυσι.

Οι παραγγελίες που έχουν στα σκαριά αξίζουν το διπλάσιο. Η αύξηση των πωλήσεων σημαίνει αυξανόμενο εργατικό δυναμικό, αυξημένο κατά ένα τρίτο τους τελευταίους 12 μήνες.

Ο Wayne Lam, σύμβουλος της εταιρείας τεχνολογικών ερευνών CCS Insights, λέει ότι οι μηχανές που κατασκευάζει η ASML χρειάζονται χρόνια, αν όχι δεκαετίες, για να αναπτυχθούν και να τελειοποιηθούν.

Η ASML εργάζεται στα μηχανήματα υψηλότερων προδιαγραφών της από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, αφήνοντας άλλες εταιρείες του κλάδου με αρκετά καλώδια. «Είμαι βέβαιος ότι υπάρχουν ανταγωνιστές στα σκαριά… ωστόσο, βραχυπρόθεσμα δεν υπάρχει πραγματικός ανταγωνιστής του ASML», λέει.

Ο σινο-αμερικανικός πόλεμος

Η ASML βρίσκεται επί του παρόντος παγιδευμένη στον ανταγωνισμό μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας. Η Κίνα ήθελε εδώ και καιρό να κατασκευάσει τα πιο προηγμένα τσιπ υπολογιστών, για τα οποία χρειάζεται μηχανές ASML.

Αλλά από το 2019, οι ΗΠΑ ουσιαστικά εμποδίζουν την ASML να εξάγει αυτά τα μηχανήματα στην Κίνα.

Ο Joris Teer, στρατηγικός αναλυτής στο Κέντρο Στρατηγικών Μελετών της Χάγης, λέει ότι οι ΗΠΑ επιθυμούν να αποτρέψουν την Κίνα από το να κλείσει την ψαλίδα στην τεχνολογία των μικροεπεξεργαστών.

«Οι ΗΠΑ έχουν μετακινήσει τους στόχους τους, από το να έχουν δύο γενιές πλεονέκτημα έναντι των αντιπάλων τους, σε ότι πρέπει να διατηρήσουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο προβάδισμα», εξηγεί.

Υπάρχουν αναφορές ότι έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ ολλανδικών και αμερικανικών αρχών σχετικά με τις εξαγωγές ASML, αλλά οι λεπτομέρειες δεν έχουν δημοσιευθεί.

Σε μια δήλωση που αντιδρά στην είδηση, η ASML ανέφερε ότι τυχόν περιορισμοί θα χρειαστούν μακρά εργασία πριν εφαρμοστεί η νομοθεσία. Μακροπρόθεσμα, ο διευθύνων σύμβουλος της ASML Peter Wennink δεν πιστεύει ότι η επιχείρησή του θα επηρεαστεί άσχημα από τους περιορισμούς στις εξαγωγές. «Εάν οι ημιαγωγοί δεν μπορούν να κατασκευαστούν στην Κίνα, θα κατασκευαστούν στη [Νότια] Κορέα, στις ΗΠΑ ή στην Ευρώπη ή στην Ταϊβάν. Έτσι, τελικά, θα στείλουμε αυτές τις μηχανές επειδή ο κόσμος τις χρειάζεται» καταλήγει.

naftemporiki.gr