Ποια κίνητρα για e-πληρωμές μειώνουν τον φόρο εισοδήματος

Τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν τα ισχύοντα φορολογικά κίνητρα για τη χρήση ηλεκτρονικών μεθόδων πληρωμής καταναλωτικών και λοιπών προσωπικών δαπανών τους έχουν και φέτος 9.000.000 φορολογούμενοι.

Προκειμένου να γλιτώσουν από την πληρωμή επιπλέον φόρων εισοδήματος με την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων που θα υποβάλουν το 2024, οι φορολογούμενοι θα πρέπει έως τις 31/12/2023 να έχουν εξοφλήσει μεγάλο ύψος καθημερινών εξόδων τους με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής για να μην υποστούν πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις το επόμενο έτος.

Η υφιστάμενη φορολογική νομοθεσία προβλέπει ότι κάθε φυσικό πρόσωπο ηλικίας μικρότερης των 70 ετών πρέπει να έχει καλύψει έως το τέλος του έτους ποσοστό από 20% έως και 30% του ετησίου ατομικού φορολογητέου εισοδήματός του με δαπάνες για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών εξοφληθείσες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (με τραπεζικές κάρτες, μέσω ebanking κ.λπ.). Αν εκπληρώσει την υποχρέωση αυτή δεν θα επιβαρυνθεί με πρόσθετο φόρο εισοδήματος κατά την υποβολή και εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης που θα υποβάλει του χρόνου. Στο πλαίσιο εφαρμογής της διάταξης αυτής, οι δαπάνες για πληρωμές επισκέψεων σε οκτώ κατηγορίες ιατρών προσμετρώνται εις διπλούν κατά τον υπολογισμό του συνολικού ποσού των ηλεκτρονικά εξοφληθεισών δαπανών προκειμένου να καλυφθεί το απαιτούμενο ποσοστό 20%-30% επί του ατομικού εισοδήματος.

Επιπλέον, η ισχύουσα νομοθεσία παρέχει έκπτωση φόρου εισοδήματος έως και 2.200 ευρώ σε κάθε φορολογούμενο ο οποίος κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους θα έχει πληρώσει με ηλεκτρονικά μέσα (κάρτες, ebanking κ.λπ.) ποσά συνολικού ύψους μέχρι και 5.000 ευρώ για να εξοφλήσει αμοιβές προς 22 κατηγορίες επαγγελματιών. Η έκπτωση αυτή θα υπολογιστεί κατά την εκκαθάριση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος που θα υποβληθεί το 2024.

Αναλυτικά, ο υπολογισμός των φόρων στα φετινά εισοδήματα των πολιτών θα επηρεαστεί από την εφαρμογή των παρακάτω διατάξεων που προβλέπουν κίνητρα λήψης αποδείξεων και χρήσης ηλεκτρονικών μέσων εξόφλησης καταναλωτικών και προσωπικών δαπανών:

1. Υποχρέωση κάλυψης ποσού έως 30% του ετησίου εισοδήματος με ηλεκτρονικά εξοφληθείσες καταναλωτικές και προσωπικές δαπάνες: Κάθε φορολογούμενος με ετήσιο ατομικό πραγματικό εισόδημα έτους 2023 προερχόμενο από μισθούς, συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα, αγροτικές εκμεταλλεύσεις και ενοίκια ακινήτων, πρέπει να έχει πραγματοποιήσει κατά το χρονικό διάστημα από την 1η Ιανουαρίου 2023 έως την 31η Δεκεμβρίου 2023 δαπάνες για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών συνολικού ύψους ίσου με το 20% ή το 30% του εισοδήματος αυτού. Για να υπολογιστούν οι δαπάνες αγοράς αγαθών και παροχής υπηρεσιών στην κάλυψη του απαιτούμενου ποσοστού θα πρέπει να έχουν εξοφληθεί με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες ή με άλλα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (προπληρωμένες κάρτες, πληρωμές μέσω e-banking κ.λπ.). Το ποσό των δαπανών που λαμβάνεται υπόψη δεν μπορεί να υπερβεί σε ετήσια βάση τα 20.000 ευρώ. Ειδικά οι δαπάνες που καταβάλλονται σε οκτώ κατηγορίες επαγγελματιών της υγείας υπολογίζονται στο 200% της αξίας τους για τη συμπλήρωση απαιτούμενου ποσοστού επί του εισοδήματος. Πρόκειται για τις δαπάνες πληρωμής αμοιβών σε ιατρούς, οδοντίατρους, ορθοδοντικούς, οστεοπαθητικούς, χειροπράκτες, οφθαλμίατρους, χειροποδιστές και ποδολόγους.

Σε κάθε περίπτωση φορολογουμένου ο οποίος δεν θα έχει καταφέρει να καλύψει το απαιτούμενο συνολικό ποσό δαπανών, το «ακάλυπτο» ποσό θα φορολογείται με 22%.

Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία οι δαπάνες που έχει πραγματοποιήσει ο φορολογούμενος εντός του τρέχοντος έτους για πληρωμές φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και ΕΝΦΙΑ (ανεξαρτήτως του χρόνου βεβαίωσης αυτών), για δανειακές υποχρεώσεις προσωπικές ή επαγγελματικές προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό), καθώς και για ενοίκια κατοικιών, επαγγελματικής στέγης και παιδιών που σπουδάζουν υπερβαίνουν το 60% του ετήσιου ατομικού πραγματικού εισοδήματός του, τότε το ποσό καταναλωτικών και προσωπικών δαπανών που πρέπει να έχει εξοφλήσει με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής μειώνεται από το 30% στο 20%. Προϋπόθεση είναι οι ανωτέρω δαπάνες για φόρους και ενοίκια να έχουν καταβληθεί κι αυτές με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.

Στην περίπτωση που έχουν κατασχεθεί οι τραπεζικοί λογαριασμοί του φορολογούμενου, το όριο των καταναλωτικών και προσωπικών δαπανών που πρέπει να έχει εξοφλήσει με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής εντός του τρέχοντος έτους περιορίζεται στις 5.000 ευρώ, ανεξαρτήτως του ύψους του ετησίου ατομικού πραγματικού εισοδήματος.

Στις δαπάνες που λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη του απαιτούμενου ποσοστού (20% ή 30% κ.λπ. κατά περίπτωση) περιλαμβάνονται τα περισσότερα από τα καθημερινά, μηνιαία και ετήσια έξοδα κάθε νοικοκυριού, όπως οι δαπάνες για αγορές τροφίμων, ποτών, ρούχων, παπουτσιών, κλινοσκεπασμάτων, χαρτικών ειδών, τσιγάρων, ειδών υγιεινής και καθαριότητος, για αγορές ηλεκτρικών, ηλεκτρονικών συσκευών, επίπλων και άλλων διαρκών ειδών οικιακής χρήσης, οι δαπάνες για παντός είδους υπηρεσίες επισκευών, καθώς και τα έξοδα για πληρωμές λογαριασμών ΔΕΚΟ και κοινοχρήστων, για δίδακτρα, ιατρικές επισκέψεις, ιατρικές εξετάσεις, νοσήλια και ασφάλιστρα. Για όλες αυτές τις δαπάνες θα πρέπει να έχουν ληφθεί και διακρατηθεί οι σχετικές αποδείξεις. Εξαιρούνται, οι δαπάνες για ενοίκια, δάνεια, φόρους και τέλη υπέρ του Δημοσίου, καθώς και οι δαπάνες για αγορές ακινήτων, αυτοκινήτων, δικύκλων (πλην ποδηλάτων), σκαφών, αεροπλάνων, αεροσκαφών, αποταμιευτικών και επενδυτικών προϊόντων (μετοχών, ομολόγων κ.λπ.).

Από την υποχρέωση να καλύψουν το 30% του ετησίου πραγματικού εισοδήματος με δαπάνες αγοράς αγαθών και παροχής υπηρεσιών εξοφληθείσες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής εξαιρούνται πλήρως, μεταξύ άλλων, φορολογούμενοι 70 ετών και άνω, ανάπηροι 80% και άνω, οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία τους, φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους, οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι του Ελαχίστου Εγγυημένου Εισοδήματος, οι νοσηλευθέντες για χρονικό διάστημα πέραν των έξι μηνών, όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα και οι φυλακισμένοι.

2. Έκπτωση φόρου εισοδήματος έως 2.200 ευρώ: Σε κάθε φορολογούμενο παρέχεται έκπτωση φόρου εισοδήματος έως 2.200 ευρώ, εφόσον κατά τη διάρκεια του 2023 θα έχει πληρώσει με ηλεκτρονικά μέσα (με τραπεζικές κάρτες, μέσω ebanking κ.λπ.) ποσά συνολικού ύψους μέχρι και 5.000 ευρώ για να εξοφλήσει αμοιβές προς τις ακόλουθες 22 κατηγορίες επαγγελματιών:
– Κτηνιάτρους.
– Υδραυλικούς.
– Ψυκτικούς.
– Συντηρητές θέρμανσης.
– Ηλεκτρολόγους.
– Επιτηδευματίες που πραγματοποιούν εργασίες μόνωσης, τοιχοποιίας, σοβατίσματος, τοποθέτησης πλακιδίων.
– Ξυλουργούς.
– Επιτηδευματίες που εκτελούν εργασίες τοποθεσίας στέγης και παραθύρων λαμαρίνας κ.λπ.
– Επιτηδευματίες που πραγματοποιούν εργασίες σκυροδέματος.
– Κομμωτές, κουρείς.
– Αισθητικούς και ιδιοκτήτες καταστημάτων ομορφιάς.
– Εργολάβους κηδειών.
– Επιτηδευματίες που παρέχουν υπηρεσίες μασάζ.
– Επιτηδευματίες που παρέχουν υπηρεσίες φυσικής ευεξίας.
– Επιτηδευματίες που παρέχουν υπηρεσίες καθαρισμού και οικιακές υπηρεσίες.
– Φωτογράφους.
– Σχολάρχες χορού, χοροδιδασκάλους.
– Γυμναστήρια και δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου με συνδρομή.
– Επιτηδευματίες που παρέχουν διάφορες υπηρεσίες ελεύθερου χρόνου.
– Επαγγελματίες της υγείας που παρέχουν προσωπική φροντίδα και νοσηλεία (εξαιρούνται νοσοκομειακές δραστηριότητες).
– Δικηγόρους.
– Ιδιοκτήτες νηπιαγωγείων, νηπιαγωγούς, παιδαγωγούς.

Η έκπτωση θα υπολογίζεται με αφαίρεση του 30% των δαπανών προς τις παραπάνω κατηγορίες επιχειρήσεων και επιτηδευματιών από το φορολογητέο εισόδημα. Το ανώτατο ποσό της έκπτωσης από το εισόδημα δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των 5.000 ευρώ. Με δεδομένο ότι στην κλίμακα φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων ο ανώτατος συντελεστής φόρου ανέρχεται αυτή τη στιγμή σε 44%, το ανώτατο ποσό έκπτωσης φόρου που θα προκύπτει για τους φορολογούμενους οι οποίοι θα κάνουν χρήση του συγκεκριμένου μέτρου θα φθάνει τα 2.200 ευρώ (5.000 ευρώ x 44%). Σε ορισμένες, όμως, περιπτώσεις ετησίων εισοδημάτων από μισθούς ή συντάξεις ύψους άνω των 40.000 ευρώ και όχι μεγαλυτέρων των 50.000 ευρώ η ετήσια έκπτωση φόρου εισοδήματος θα μπορεί να φθάσει έως και τα 2.300 ευρώ, για λόγους τεχνικούς που σχετίζονται με τους κανόνες υπολογισμού του αναλογούντος φόρου εισοδήματος, όπως αυτοί έχουν καθοριστεί με τις διατάξεις του άρθρου 16 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013).

Ειδικότερα, από την εφαρμογή του παραπάνω μέτρου, οι φορολογούμενοι θα γλιτώσουν φόρο:
– έως 450 ευρώ αν έχουν ετήσιο εισόδημα μέχρι 10.000 ευρώ,
– έως 1.100 ευρώ αν έχουν ετήσιο εισόδημα από 10.000,01 έως 20.000 ευρώ,
– έως 1.400 ευρώ αν έχουν ετήσιο εισόδημα από 20.000,01 έως 30.000 ευρώ,
– έως 1.800 ευρώ αν έχουν ετήσιο εισόδημα από 30.000,01 έως 40.000 ευρώ,
– έως 2.200 ευρώ αν έχουν ετήσιο εισόδημα άνω των 40.000 ευρώ.

Σε ορισμένες, όμως, περιπτώσεις ετησίων εισοδημάτων από μισθούς ή συντάξεις ύψους άνω των 40.000 ευρώ και όχι μεγαλυτέρων των 50.000 ευρώ η ετήσια έκπτωση φόρου εισοδήματος θα μπορεί να φθάσει έως και τα 2.300 ευρώ, όπως ήδη προαναφέραμε.