Ποδαρικό με… μετακόμιση της συλλογής του ΕΜΣΤ

Στιγμιότυπο από τη συναρμολόγηση του έργου «Το καράβι της ζωής μου» του Ιλια Καμπακόφ, κατά την εγκατάσταση της συλλογής του ΕΜΣΤ, τον Ιούλιο του 2019. Φωτ. Νίκος Κοκκαλιάς

Αδειος και κλειστός για το κοινό είναι πλέον ο τέταρτος όροφος του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), καθώς το μουσείο ετοιμάζεται για σημαντικές αλλαγές.

Ο συγκεκριμένος όροφος, που φιλοξενούσε μέχρι τώρα μέρος της μόνιμης συλλογής, «θα χρησιμοποιείται εφεξής ως χώρος περιοδικών εκθέσεων, καθώς και ατομικών εκθέσεων καλλιτεχνών της συλλογής», όπως αναφέρεται σε επιστολή που εστάλη πρόσφατα από την καλλιτεχνική διευθύντρια του ΕΜΣΤ, Κατερίνα Γρέγου, σε εικαστικούς τους οποίους ενημερώνει σχετικά με τη διαδικασία απεγκατάστασης των έργων τους.

Στην επιστολή, που η «Κ» έχει υπόψη της, η κ. Γρέγου πληροφορεί τους καλλιτέχνες ή τους συγγενείς τους –καθώς πλέον κάποιοι δημιουργοί δεν βρίσκονται στη ζωή– ότι «λόγω προετοιμασίας του επόμενου κύκλου περιοδικών εκθέσεων του ΕΜΣΤ και στο πλαίσιο ανανέωσης όλης της παρουσίασης της συλλογής, έχει δρομολογηθεί απεγκατάσταση των έργων» από τον συγκεκριμένο όροφο.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι στον συγκεκριμένο όροφο ο επισκέπτης μπορούσε μέχρι πρότινος να δει το ακριβότερο –σύμφωνα με τις πληροφορίες μας– έργο που κατάφερε να αγοράσει το ΕΜΣΤ. Πρόκειται για το «Καράβι της ζωής μου» του Ρώσου εννοιολογικού καλλιτέχνη Ιλια Καμπακόφ, που αγοράστηκε το 2001. Ο Καμπακόφ, 89 ετών πλέον και πολίτης των ΗΠΑ, δημιούργησε το «Καράβι» του το 1993 και θεωρείται από τους ιστορικούς τέχνης ένα σπάνιο μουσειακό κομμάτι.

Ως χώρος περιοδικών εκθέσεων διαμορφώνεται ο τέταρτος όροφος του μουσείου, που άδειασε από έργα της συλλογής.

Η συγκεκριμένη εγκατάσταση, που αποτελείται από ένα ξύλινο καράβι με σκαλοπάτια, μήκους 17 μέτρων, 25 χάρτινα κιβώτια συσκευασίας, αντικείμενα, φωτογραφίες και κείμενα σε χαρτί, έχει διαστάσεις που απαιτούν χώρο ειδικά διαμορφωμένο για την έκθεσή της, κάτι που μπορούσε να γίνει στον 4ο όροφο του μουσείου. Εξίσου περίπλοκη, εξειδικευμένη και κοστοβόρα –αρκετές χιλιάδες ευρώ– είναι η τεχνική διαδικασία συσκευασίας, συναρμολόγησης και αποσυναρμολόγησης του έργου με οδηγίες που παρέχει ο καλλιτέχνης μέσω δικών του σχεδίων.

Στον τέταρτο όροφο μπορούσε ο επισκέπτης να δει επίσης τα «Κυκλαδικά βιβλία» της Χρύσας (Chryssa), ηγετικής φυσιογνωμίας του κόσμου της τέχνης της Νέας Υόρκης στις δεκαετίες του 1950 και του 1960. Αξίζει να σημειωθεί ότι φέτος, δέκα χρόνια μετά τον θάνατό της, η καλλιτέχνιδα με την ελληνική καταγωγή θα τιμηθεί με τρεις μεγάλες εκθέσεις στις ΗΠΑ· η πρώτη θα κάνει πρεμιέρα στο Dia Chelsea στη Νέα Υόρκη τον Μάρτιο και θα ακολουθήσουν το Χιούστον τον Σεπτέμβριο και το Σικάγο τον Μάιο του 2024.

Στον ίδιο όροφο βρίσκονταν μεταξύ άλλων και έργα της Πίας Ντάβου, του Ζάφου Ξαγοράρη, του Γιώργου Χατζημιχάλη, του Νίκου Αλεξίου, της Ρένας Παπασπύρου, της Νίκης Καναγκίνη κ.ά.

Σε ερώτημα της «Κ» σχετικά με το αν τα έργα του τετάρτου ορόφου πρόκειται να εκτεθούν σε άλλους χώρους του μουσείου ή εάν θα μεταφερθούν στις αποθήκες, το ΕΜΣΤ μάς ενημέρωσε ότι «στα μέσα Ιανουαρίου θα γίνει επίσημη ανακοίνωση για θέματα που αφορούν τη μόνιμη συλλογή», ενώ η κ. Γρέγου έχει τονίσει ήδη πολλές φορές ότι δεν θεωρεί θέσφατο τις μουσειολογικές μελέτες.

Στο ερώτημά μας σχετικά με τον νέο κύκλο των περιοδικών εκθέσεων που, όπως αναφέρεται στην επιστολή, πρόκειται να ανοίξουν στον συγκεκριμένο όροφο στο τέλος Ιανουαρίου, δεν λάβαμε συγκεκριμένη απάντηση από το ΕΜΣΤ.