Επειτα από μια δυναμική έξοδο από την πανδημία, η Ευρώπη επλήγη σκληρά από τις οικονομικές επιπτώσεις της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η ανάπτυξη επιβραδύνθηκε δραστικά και ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε. Ωστόσο, ως αποτέλεσμα της αποφασιστικής πολιτικής δράσης, οι περισσότερες οικονομίες απέφυγαν τελικά την ύφεση τον χειμώνα.
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει τώρα το δύσκολο έργο να διατηρήσει την ανάκαμψη, να δαμάσει τον πληθωρισμό και να διαφυλάξει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Η ανάπτυξη στις προηγμένες οικονομίες της Ευρώπης θα επιβραδυνθεί στο 0,7% φέτος, από 3,6% πέρυσι, ενώ οι αναδυόμενες οικονομίες (εξαιρουμένης της Τουρκίας, της Λευκορωσίας, της Ρωσίας και της Ουκρανίας) θα δουν επίσης απότομη πτώση στο 1,1%, από 4,4%. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις μας για την περιφέρεια, θα υπάρξει μια ήπια ανάκαμψη της ανάπτυξης στο 1,4% και 3%, αντιστοίχως, σε αυτές τις δύο ομάδες χωρών το επόμενο έτος, καθώς οι πραγματικοί μισθοί και η εξωτερική ζήτηση θα αυξηθούν.
Ο πληθωρισμός συνεχίζει να μειώνεται, αλλά ο δομικός πληθωρισμός (εξαιρουμένης της ενέργειας και των τροφίμων) θα παραμείνει επίμονος και δυσάρεστα άνω του στόχου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ακόμη και μέχρι τη λήξη του επόμενου έτους. Οι πρόσφατες και προβλεπόμενες μειώσεις των τιμών της ενέργειας θα τροφοδοτήσουν τον χαμηλότερο πληθωρισμό (άνευ τιμών ενέργειας και τροφίμων), αλλά όχι αρκετά για να τον αποκλιμακώσουν γρήγορα. Αυτή η προβολή προϋποθέτει ότι όλα μπαίνουν στη θέση τους.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και άλλες νομισματικές Αρχές θα καταφέρουν να μειώσουν σταθερά τον πληθωρισμό. Οποιεσδήποτε νέες κρίσεις οικονομικής πίεσης θα παραμείνουν συγκρατημένες. Δεν θα υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία και των σχετικών κυρώσεων, διατηρώντας τις τιμές της ενέργειας υπό έλεγχο. Ο ευρύτερος γεωοικονομικός κατακερματισμός, ένας άλλος «στασιμοπληθωρισμός», που μειώνει την ανάπτυξη και αυξάνει τον πληθωρισμό, θα κρατηθεί επίσης μακριά.
Ωστόσο, τα πράγματα θα μπορούσαν να χειροτερέψουν σε όλα τα μέτωπα. Ο πληθωρισμός, λόγου χάριν, θα μπορούσε να παραμείνει υψηλά για μεγαλύτερο διάστημα και οι τιμές της ενέργειας θα μπορούσαν να εκτιναχθούν ξανά. Μπορεί επίσης να υποτιμάμε ακόμη πόσο οι δύο συνεχόμενες κρίσεις, του κορωνοϊού και της ενέργειας, έχουν βλάψει την παραγωγική ικανότητα της Ευρώπης και έχουν αυξήσει περαιτέρω τους κινδύνους πληθωρισμού.
Αντιμέτωπες με μια τέτοια αβεβαιότητα, οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να διατηρήσουν αυστηρή τη νομισματική πολιτική έως ότου ο βασικός πληθωρισμός κινηθεί αναμφίβολα καθοδικά προς τον στόχο της ΕΚΤ, οπότε απαιτούνται περαιτέρω αυξήσεις στα επιτόκια.
* Διευθυντής του τμήματος για την Ευρώπη στο ΔΝΤ. Το άρθρο δημοσιεύεται στο ιστολόγιο του Ταμείου.