Παραβάτης ετών 12

Ανησυχία και προβληματισμό προκαλούν τα στοιχεία που έχουν συλλέξει οι Αρχές για την εγκληματικότητα των ανηλίκων η οποία σε συγκεκριμένες κατηγορίες, παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια αυξητική τάση.

Μικρά παιδιά, πριν ακόμα τελειώσουν το σχολείο και «βγουν» στον στίβο της ζωής, πρωταγωνιστούν σε βίαιους ξυλοδαρμούς, ληστείες, απειλές, επιθέσεις με μαχαίρια, ακόμη και ανθρωποκτονίες.

Είναι προφανές πως το έγκλημα έχει αλλάξει και μαζί με αυτό και οι «πρωταγωνιστές» του οι οποίοι, όσο περνάει ο καιρός γίνονται όλο και πιο βίαιοι.  

Το προφίλ των ανήλικων δραστών

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, συνήθως η παραβατική συμπεριφορά των παιδιών αρχίζει να εμφανίζεται στην προεφηβεία, από το 12ο έως το 14ο έτος της ηλικίας τους, και, σε περίπτωση μη έγκαιρης παρέμβασης ή αποτυχίας αυτής, δύναται να εξελιχθεί σε επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά με ακόμη πιο βίαια χαρακτηριστικά. 

Στην Ελλάδα, η νεανική παραβατικότητα φαίνεται ότι κινείται στο πλαίσιο της χαμηλής και μεσαίας βαρύτητας, με τρία στοιχεία να προκαλούν έντονο προβληματισμό:

• η αύξηση των αδικημάτων βίας στους νέους
• η μείωση του ορίου ηλικίας κατά το οποίο ξεκινά η εμπλοκή των ανηλίκων με τον ποινικό νόμο και
• τα πολλαπλά και πολύ σοβαρά προβλήματα στον πυρήνα των οικογενειών των παραβατικών ανηλίκων και νέων (προβλήματα ψυχικής υγείας, εξαρτήσεις, εμπλοκή των ίδιων των γονέων στο ποινικό σύστημα).

Στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. μιλώντας στο kathimerini.gr, επεσήμαναν πως, στις περισσότερες περιπτώσεις που έχουν να κάνουν με βίαια και άγρια περιστατικά, εμπλέκονται αγόρια τα οποία είναι 14 – 15 ετών. «Στα περισσότερα αδικήματα βλέπουμε πως εμπλέκονται αγόρια. Συνήθως πρόκειται για παιδιά μεταξύ 14 και 15 ετών. Όπως έχει διαπιστωθεί, τις περισσότερες φορές το πρόβλημα εντοπίζεται στην οικογένεια, δεν είναι θέμα μόρφωσης ή κοινωνικής τάξης».

Επίσης, σε αντίθεση με την επαρχία όπου οι ανήλικοι είναι πιθανό να γνωρίζονται μεταξύ τους καθότι σε μικρούς πληθυσμούς υπάρχει μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή, στο περιβάλλον της πρωτεύουσας οι συγκρούσεις μεταξύ ομάδων ανηλίκων αφορούν άγνωστα μεταξύ τους άτομα οπότε και η αποπροσωποποίηση ευνοεί επιθέσεις με μεγαλύτερη σφοδρότητα. Ο τρόπος μάλιστα με τον οποίο δραστηριοποιούνται είναι ανάλογος του νεαρού της ηλικίας τους, δηλαδή παρορμητικός, γι’ αυτό οι ενέργειές τους γίνονται ως επί το πλείστον δημόσια σε ανοιχτούς χώρους όπως πλατείες, σχολικά προαύλια ή συνοικιακοί δρόμοι. 

Ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία, η λεγόμενη «σκληρή παραβατικότητα» στις ηλικίες κάτω των 18 ετών παραμένει μέχρι στιγμής σε αρκετά χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τα υπόλοιπα κράτη της Ε.Ε. και των δυτικών χωρών τόσο ποιοτικά ως προς τη φύση των αδικημάτων όσο και ποσοτικά ως προ την συχνότητα τέλεσης. 

Σε ποια εγκλήματα παρατηρείται αυξητική τάση

Τα εγκλήματα στα οποία εμπλέκονται ανήλικοι και εμφανίζουν αυξητική τάση, είναι αυτά που αφορούν στην ιδιοκτησία, στα ναρκωτικά αλλά και σε παραβάσεις του κοινού Ποινικού Δικαίου (σωματικές βλάβες, αδικήματα κατά της τιμής, της προσωπικής και της γενετήσιας ελευθερίας κα).

Σημαντικά, για την κατανόηση της αύξησης του φαινομένου, είναι τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει η Αστυνομία για το έτος 2022.

Σύμφωνα λοιπόν με αυτά, τον προηγούμενο χρόνο, 22 ανήλικοι συνελήφθησαν για βιασμό από 13 την προηγούμενη χρονιά, ενώ 133 ανήλικοι από 103 που ήταν το 2021 κατηγορήθηκαν για πρόκληση σωματικών βλαβών.

Παράλληλα 68 ανήλικοι κατηγορήθηκαν για επικίνδυνες σωματικές βλάβες από 5 που ήταν το 2021.

Και μπορεί οι κλοπές και οι ληστές να εμφανίζουν μια ελαφρά πτωτική τάση στη διάρκεια της πανδημίας ωστόσο, από το 2018 έως το 2019 γνώρισαν απότομη αύξηση. Συγκεκριμένα, οι ληστείες από 70 που ήταν το 2018 αυξήθηκαν σε 134 το επόμενο έτος.

Τέλος, το 2022 σχετικά με το αδίκημα της ανθρωποκτονίας, υπήρξε μία υπόθεση με θύτη έναν ανήλικο και μία απόπειρα ανθρωποκτονίας με θύτες δύο ανήλικα παιδιά.

Οι λόγοι πίσω από την αύξηση του φαινομένου

Σύμφωνα με την ανάλυση που έχουν κάνει στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. που ασχολούνται αυτές τις υποθέσεις, οι δομικές αλλαγές που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια στις κοινωνίες, η τεχνολογική επανάσταση και η ανάδειξη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ως κυρίαρχου πυλώνα επικοινωνίας έχουν διαμορφώσει ένα πλήρως διαφορετικό περιβάλλον μέσα στο οποίο εξελίσσεται η ζωή των ανθρώπων και κυρίως των νέων, καθώς μιλούν και εκφράζονται τελείως διαφορετικά.

Παράλληλα, σε πολιτισμικό επίπεδο, τα τελευταία χρόνια η βία και ο μισαλλόδοξος λόγος αποτελούν συστατικά στοιχεία μίας αντιδραστικής εναλλακτικής έκφρασης που περιλαμβάνει βίντεο, βιντεοπαιχνίδια, γκράφιτι, κόμικ, αλλά και διάφορα είδη μουσικής. Αυτή η κουλτούρα, σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ., είναι θελκτική για τους νέους, για μερικούς από τους οποίους αποτελεί τρόπο έκφρασης.

⇒ Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr