Οι Σύροι πρόσφυγες, βαρίδι για τον Ερντογάν

Φωτ. αρχείου, Reuters.

ΔΑΜΑΣΚΟΣ. Σε πιόνια της τουρκικής διπλωματίας έχουν μετατραπεί δύο εκατομμύρια Σύροι πρόσφυγες που επιβιώνουν στους τρεις θυλάκους υπό τουρκικό έλεγχο στη βόρεια Συρία. Εδώ και έξι μήνες, όπως αναφέρει η εφημερίδα Le Monde σε ανταπόκρισή της, η Τουρκία δεν δέχεται πια Σύρους πρόσφυγες στο έδαφός της. Αυτό αποτελεί προμήνυμα, σύμφωνα με τους πρόσφυγες, απέλασης όσων προσφύγων έχουν καταφύγει στο εσωτερικό της Τουρκίας, καθώς η κυβέρνηση Ερντογάν θα επιδιώξει να εμφανισθεί σκληρή με τη μετανάστευση ενόψει των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών στην Τουρκία τον Μάιο.

Η δεινή ήττα που υπέστη το 2019 η κυβέρνηση Ερντογάν στις δημοτικές και τοπικές εκλογές έπεισε το προεδρικό κόμμα να αλλάξει στάση. Πολλά στελέχη του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης επέρριψαν την ευθύνη της ήττας στη χαλαρή πολιτική απέναντι στους Σύρους πρόσφυγες. Η Τουρκία φιλοξενεί σήμερα 3,6 εκατομμύρια Σύρους στο έδαφός της, με ποσοστό 75% να έχει εξασφαλίσει άδεια προσωρινής παραμονής και εργασίας στη χώρα. Στα τέλη του 2022 η κυβέρνηση Ερντογάν πραγματοποίησε διπλωματική στροφή 180 μοιρών, εγκαταλείποντας τη στήριξη που προσέφερε σε ένοπλες αντικαθεστωτικές οργανώσεις στη βόρεια Συρία, επιλέγοντας διπλωματικό άνοιγμα προς το καθεστώς Ασαντ. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς ο Τούρκος πρόεδρος επαινούσε σε μήνυμά του την «εθελοντική απόφαση 538.654 Σύρων προσφύγων να επιστρέψουν σε ζώνες, τις οποίες η Τουρκία έχει καταστήσει ασφαλείς».

Αλλαγή στρατηγικής, καθώς στελέχη του κόμματος επέρριψαν την ευθύνη της ήττας του 2019 στη χαλαρή πολιτική για τους πρόσφυγες.

Το πρώτο βήμα της προσέγγισης είχαν πραγματοποιήσει οι υπουργοί Αμυνας της Συρίας, Αλι Μαχμούτ Αμπάς, και της Τουρκίας, Χουλουσί Ακάρ, με τη συνάντησή τους στη Μόσχα στις 28 Δεκεμβρίου υπό την αιγίδα του Ρώσου ομολόγου τους, Σεργκέι Σοϊγκού. Ο Ερντογάν επιδιώκει να ξεχασθούν οι κατηγορίες του εναντίον του Μπασάρ αλ Ασαντ, τον οποίο αποκαλούσε «αιμοσταγή δολοφόνο». Τον Νοέμβριο ο Τούρκος πρόεδρος είχε πει ότι το συναίσθημα δεν έχει θέση στην πολιτική, χαράζοντας τον δρόμο για προσέγγιση με τον Ασαντ. «Κοινός στόχος όλων είναι ο έλεγχος των κουρδικών πολιτοφυλακών, οι οποίες είναι οι μόνες ικανές να φέρουν σε δύσκολη θέση την Αγκυρα αυτή την κρίσιμη προεκλογική περίοδο, αλλά και η επίσπευση του επαναπατρισμού Σύρων προσφύγων», λέει ο αναλυτής του ινστιτούτου Century Foundation, Ααρον Λουντ.