Μία «νέα» κυνηγετική τεχνική των φαλαινών εντοπίστηκε σε αιγυπτιακά χειρόγραφα 2.000 ετών

Ψηφιακή αναπαράσταση μιας μεγάπτερης που τρέφεται μέσω trap-feeding - Πηγή: J. McCarthy/Marine Mammal Science

Το 2011, οι ερευνητές παρατήρησαν μια μέχρι πρότινος άγνωστη στρατηγική «κυνηγιού» των φαλαινών που πλέον αποκαλούν «σίτιση με παγίδα» (trap-feeding). 

Τότε, θεώρησαν πως επρόκειτο για μια νέα τεχνική που είχε αναπτυχθεί από συγκεκριμένες κοινότητες φαλαινών. 

Στην τεχνική αυτή, οι φάλαινες μένουν την επιφάνεια ακίνητες με το στόμα τους ανοιχτό, κάτι που ωθεί είδη που αναζητούν καταφύγιο, όπως ρέγγες και κριλ -που δεν εκλαμβάνουν το ακίνητο ον μπροστά τους ως απειλή- να καταλήγουν στο τεράστιο στόμα τους, το οποίο στη συνέχεια κλείνουν, παγιδεύοντας σε μία μόνο μπουκιά εκατοντάδες θαλάσσια πλάσματα. 

Τη μέθοδο αυτή παρατήρησαν οι επιστήμονες σε μεγάπτερες φάλαινες στον Καναδά και σε φάλαινες του Μπράιντ στον κόλπο της Ταϊλάνδης.

Ωστόσο, όπως διαπιστώνεται σε νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε προ ημερών στο Marine Mammal Science, η τεχνική αυτή φέρει ομοιότητες με συμπεριφορές που είχαν καταγραφεί στη μεσαιωνική λογοτεχνία. 

Υπάρχουν συγκλονιστικές ομοιότητες μεταξύ της τεχνικής αυτής παγίδευσης των μικρών θηραμάτων με την κυνηγετική στρατηγική ενός τερατώδους θαλάσσιου πλάσματος που αποκαλείτο «hafgufa» σε μεσαιωνικά σκανδιναβικά χειρόγραφα. 

Παρότι τα κείμενα υπερβάλλουν ως προς το μέγεθος του πλάσματος αυτού, οι άλλες λεπτομέρειες για το πώς παγιδεύει τα θύματά του για να τραφεί, φέρουν φοβερές ομοιότητες με τα επιστημονικά ευρήματα της περασμένης δεκαετίας. 

Το θαλάσσιο τέρας από τον χάρτη της Ισλανδίας του Ορτέλιους το 1558, που σύμφωνα με τις περιγραφές, είχε την ίδια μέθοδο σίτισης με το πλάσμα “hafgufa” που περιγράφεται σε παλιότρα σκανδιναβικά χειρόγραφα – Πηγή: Marina Mammal Science

Όλως περιέργως, το πλάσμα αυτό δεν περιγράφεται σαν μυθικό τέρας, αλλά ως ένα ψάρι, όρος που χρησιμοποιείτο συχνά εναλλακτικά για τις φάλαινες στις μεσαιωνικές πηγές.

Αρχαίες ομοιότητες 

Ωστόσο, η τεχνική φαίνεται να είναι πολύ αρχαιότερη απ’ό,τι αρχικά πιστευόταν. Οι ερευνητές αναζήτησαν βαθιά στο παρελθόν αναφορές σε ανάλογες συμπεριφορές κυνηγιού θαλάσσιων γιγάντων. 

Τα πιο πρώιμα δείγματα που εντόπισαν, περιλαμβάνονταν σε ένα αρχαίο έργο φυσικής ιστορίας που ονομάζεται Physiologus που συντάχθηκε στην Αίγυπτο και χρονολογείται σχεδόν δύο χιλιετίες πριν. 

Ωστόσο, αν το trap-feeding είχε καταγραφεί πριν από 2.000 χρόνια, γιατί δεν είχε αναφερθεί στη σύγχρονη ιστορία έως το 2011; Μια πιθανή εξήγηση, λένε οι επιστήμονες, είναι πως οι ολέθριες επιπτώσεις της φαλαινοθηρίας, είχε μειώσει τον αριθμό των φαλαινών που παρέμεινε μικρότερος από ό,τι ήταν στους μεσαιωνικούς και αρχαίους χρόνους.

Σύμφωνα με τους θαλάσσιους βιολόγους, θα ήταν μάλλον αδύνατο να καθοριστεί το πόσο παλιά είναι η τεχνική του trap-feeding. Έτσι, η διεπιστημονική αυτή έρευνα παράσχει στοιχεία από την απροσδόκητη αυτή πηγή της ιστορίας, παράσχοντας νέα δεδομένα για μια αρχαία μέθοδο θαλάσσιου κυνηγιού. 

Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες, παρότι οι άνθρωποι της αρχαιότητας και του μεσαίωνα δεν είχαν τα σύγχρονα επιστημονικά μέσα για να ερμηνεύσουν το φυσικό κόσμο που τους περιέβαλε, οι παρατηρήσεις τους έχουν μοναδικά στοιχεία φυσικών φαινομένων αναπάντεχης ακρίβειας. 

Πηγή: The Conversation

⇒ Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr