Λογαριασμοί ρεύματος: Τι αλλάζει στο μοντέλο των επιδοτήσεων

Η βουτιά των χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, οι συστάσεις του Eurogroup  (για πιο στοχευμένη στήριξη) αλλά και η στενότητα πόρων του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης φέρνουν αλλαγές στο μοντέλο των επιδοτήσεων  των λογαριασμών ρεύματος για τον Φεβρουάριο.

Οι λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν σήμερα το πρωί από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, 11 ημέρες μετά τη δημοσιοποίηση από τις εταιρείες προμήθειας των ονομαστικών χρεώσεων για τον επόμενο μήνα, οι οποίες ήταν μειωμένες κατά 60% -κατά μέσο όρο- σε σχέση με αυτές του Ιανουαρίου, οδηγώντας σε «προσγείωση» των επιδοτήσεων, δραστική μείωση του συνολικού κονδυλίου αλλά και ex post επιδότηση των μεγάλων καταναλώσεων για τα νοικοκυριά.

Οι κλίμακες

Πιο συγκεκριμένα, όπως έχει «γράψει» η «Ν», η επιδότηση για την πρώτη κλίμακα των νοικοκυριών (με μηνιαία κατανάλωση έως 500 κιλοβατώρες) θα προσγειωθεί στα 40 ευρώ/MWh  (έναντι 340 ευρώ/MWh τον Ιανουάριο), ώστε να επιτευχθεί η τιμή-στόχος των 159 ευρώ/MWh, με γνώμονα τη χρέωση του δεσπόζοντα παίκτη του κλάδου προμήθειας. Για το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) η επιδότηση θα διαμορφωθεί στα 89 ευρώ/MWh και για τα αγροτικά τιμολόγια θα είναι ίδια με αυτή των νοικοκυριών με τις 500 κιλοβατώρες κατανάλωση, δηλαδή 40 ευρώ/MWh.

Αν και ο αρχικός σχεδιασμός του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης δεν προέβλεπε επιδότηση των βιομηχανικών και εμπορικών καταναλωτών για τον Φεβρουάριο (εν αναμονή και του μονιμότερου πλέγματος μέτρων στήριξης της βιομηχανίας που βρίσκεται υπό επεξεργασία), οι πληροφορίες αναφέρουν ότι σε συνέχεια πιέσεων που ασκήθηκαν από εκπροσώπους των επιχειρήσεων, τελικά θα δοθεί οριζόντια επιδότηση 20 ευρώ/ΜWh  για όλα τα μη εμπορικά τιμολόγια.  Σημειώνεται ότι το αμέσως επόμενο διάστημα –και το αργότερο έως τα μέσα Φεβρουαρίου- θα κατατεθεί η νομοθετική ρύθμιση του ΥΠΕΝ για την άρση του πλαφόν για τα διμερή μακροχρόνια συμβόλαια αγοραπωλησίας ενέργειας (PPA) με φυσική παράδοση, «ξεκλειδώνοντας» την υπογραφή μακροχρόνιων συμβολαίων PPA μεταξύ της ΔΕΗ και των βιομηχανιών, που θα αποτελέσουν την επόμενη ημέρα των σταθερών συμβολαίων (με προ κρίσης χρεώσεις) που έληξαν στο τέλος του 2022 ή λήγουν τους επόμενους μήνες.

Η βασική αλλαγή που έρχεται  αφορά στα οικιακά τιμολόγια και είναι ότι η  επιδότηση για τα νοικοκυριά με μηνιαία κατανάλωση πάνω από το «πλαφόν» των 500 κιλοβατωρών θα δοθεί για τον Φεβρουάριο εκ των υστέρων (δηλαδή με τον εκκαθαριστικό λογαριασμό για το μήνα), μόνο εφόσον διαπιστωθεί ότι υπήρχε εξοικονόμηση ρεύματος 15% σε ετήσια βάση, σε σχέση δηλαδή με τον Φεβρουάριο του 2021.  Μέχρι τώρα, από τον Οκτώβριο του 2022 –οπότε και ξεκίνησε να εφαρμόζεται το μοντέλο των κλιμακωτών επιδοτήσεων και εισήχθησαν οι τρεις κλίμακες (μηνιαία κατανάλωση έως 500 κιλοβατώρες, κατανάλωση από 500 έως 1000 κιλοβατώρες και πάνω από 1000 κιλοβατώρες) προβλεπόταν μείωση της επιδότησης όσο αυξανόταν η κατανάλωση, με «μπόνους» μεταπήδησης στην υψηλότερη κλίμακα επιδοτήσεων υπό τον όρο της επίτευξης ετήσιας εξοικονόμησης 15%.  Το συνολικό κονδύλι για τις επιδοτήσεις ρεύματος θα διαμορφωθεί κάτω από 100 εκατ. ευρώ (έναντι 800 εκατ. ευρώ για τον Φεβρουάριο) και θα καλυφθεί εξολοκλήρου από πόρους του ΤΕΜ.

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι για τον επόμενο μήνα δεν θα δοθεί καθόλου επιδότηση για το φυσικό αέριο, με δεδομένο ότι η χονδρική τιμή για τον Φεβρουάριο (στη βάση του μοντέλου τιμολόγησης month-ahead και της μέσης τιμής Ιανουαρίου) θα διαμορφωθεί στα επίπεδα των 63 ευρώ/MWh, που «μεταφράζεται» σε τιμή λιανικής στα επίπεδα των 115 ευρώ/MWh που κρίνεται ως διαχειρίσιμη από το οικονομικό επιτελείο.

Σε κάθε περίπτωση, η «χαμηλή πτήση» των επιδοτήσεων για τον Φεβρουάριο δίνει σήμα επιστροφής στην κανονικότητα και  «ψαλιδίζει» τις εκταμιεύσεις από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, του οποίοι οι πόροι μειώνονται, όσο υποχωρούν και οι τιμές στην χονδρεμπορική αγορά ρεύματος. Η μέση τιμή στην Προημερήσια Αγορά του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας για τον Ιανουάριο διαμορφώθηκε  στα 191,79  ευρώ/MWh. Παραμένει βέβαια η υψηλότερη στην ΕΕ (με την Ελλάδα να είναι η μοναδική χώρα όπου παρατηρούνται τιμές πάνω από τα 200 ευρώ/MWh τις τελευταίες ημέρες). Κατέγραψε ωστόσο σημαντική υποχώρηση της τάξης των 90 ευρώ σε σχέση με τη μέση τιμή του Δεκεμβρίου που είχε διαμορφωθεί στα 280 ευρώ/MWh. Εκτιμάται ότι για τον Ιανουάριο, οι εισροές στο ΤΕΜ από τον μηχανισμό των πλαφόν ανά τεχνολογία στην ηλεκτροπαραγωγή είναι της τάξης των 80 εκατ. ευρώ, δηλαδή ένα πολύ μικρό μόνο μέρος του συνολικού ποσού που έχει ανακτηθεί από τον Ιούλιο (όταν ενεργοποιήθηκε ο μηχανισμός) που αγγίζει τα 3 δις. ευρώ.