Λαέρτης Κοκολάνης και Ελένη Νταφέκα σε ενδιαφέρον ρεπερτόριο

Οι δύο μουσικοί εστίασαν στο συναισθηματικό φορτίο των μεταξύ τους πολύ διαφορετικών έργων. Φωτ. Αντώνης Παπαθεοδώρου

Μια ξεχωριστή συναυλία πραγματοποίησαν ο βιολονίστας Λαέρτης Κοκολάνης και η πιανίστρια Ελένη Νταφέκα στις 11 Μαρτίου στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός». Προσπερνώντας τα έργα δημοφιλούς ρεπερτορίου, διαμόρφωσαν ένα πρόγραμμα με ενδιαφέρουσες προτάσεις, τις οποίες υποστήριξαν με επιτυχία. Ακριβώς αυτό αναμένει κανείς από χώρους όπως ο «Παρνασσός», που χάρη στην ιστορία τους και στη (γεωγραφική) θέση τους στην πόλη μπορούν να προσελκύσουν κοινό και να προτείνουν νέους μουσικούς σε έργα που ξεφεύγουν από τα καθιερωμένα.

Τα «3 Β» στον τίτλο του προγράμματος των δύο μουσικών δεν αναφερόταν στη γνωστή γερμανική τριάδα Μπαχ, Μπετόβεν, Μπραμς, αλλά σε τρεις συνθέτες του 20ού αιώνα, λιγότερο δημοφιλείς αλλά ιδιαίτερα ενδιαφέροντες: τον Ούγγρο Μπέλα Μπάρτοκ, την Πολωνή Γκρατσίνα Μπατσέβιτς και τον εβραϊκής καταγωγής Ελβετό Ερνεστ Μπλοχ.

Ανάμεσά τους ο Μπάρτοκ είναι ο γνωστότερος και από αρκετές απόψεις ο σημαντικότερος. Το πρόγραμμα ξεκίνησε με την πρώτη «Ραψωδία» του, ένα από τα έργα μουσικής δωματίου που λόγω της μουσικής του γλώσσας είναι πιο προσιτά στο ευρύ κοινό. Αφιερωμένο στον δεξιοτέχνη Ούγγρο βιολονίστα Γιόζεφ Σίγκετι, αντλεί την έμπνευσή του από ένα είδος παραδοσιακού χορού που συνόδευε τη διαδικασία στρατολόγησης και είναι γνωστό ως «βέρμπουνκος».

Η μουσική αυτή είχε ήδη βρει σημαντική θέση στα έργα ενός άλλου Ούγγρου συνθέτη, του Φραντς Λιστ. Στον Μπάρτοκ η εντύπωση των παραδοσιακών σκοπών διατηρεί αναλλοίωτη τη δύναμή της και ταυτόχρονα εγγράφεται με επιτυχία στη μουσική γλώσσα του μοντερνισμού των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα.

Eργα για βιολί και πιάνο των Μπάρτοκ, Μπατσέβιτς και Μπλοχ ακούστηκαν στον «Παρνασσό».

Ακολούθησε η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα Παρτίτα για βιολί και πιάνο της Γκρατσίνα Μπατσέβιτς. Πολυγραφότατη, η Πολωνή βιολονίστρια και συνθέτρια άφησε πλήθος έργων μουσικής δωματίου, ανάμεσα στα οποία η τετραμερής Παρτίτα του 1955. Το έργο γράφηκε αμέσως μετά ένα πολύ σοβαρό αυτοκινητικό δυστύχημα που είχε η συνθέτρια και ξεχωρίζει για τη λιτή όσο και ποιητική του γλώσσα, με αποκορύφωση το τρίτο μέρος «andantino melancolico», όμοιο με θρηνώδη μονόλογο. Κοκολάνης και Νταφέκα ανταποκρίθηκαν με την ίδια επιτυχία τόσο στην εκφραστικότητα που είχαν ανάγκη τα δύο αργά μέρη, το πρώτο και το τρίτο, όσο και στη νευρώδη διάθεση του δεύτερου και του τέταρτου μέρους.

Η βραδιά έκλεισε με το «Μυστικό ποίημα», όπως ονομάζεται η δεύτερη Σονάτα για βιολί και πιάνο του εβραϊκής καταγωγής Ελβετού συνθέτη Eρνεστ Μπλοχ. Το έντονα λυρικό έργο έρχεται ως απάντηση σε όνειρο που είδε ο Μπλοχ εξαιτίας μεγάλης δόσης βαρβιτουρικού σκευάσματος που πήρε λόγω κάποιας ασθένειας. Ο συνθέτης φέρνει σε διάλογο εμβληματικές μελοποιήσεις του Συμβόλου της Πίστης και άλλων εκκλησιαστικών κειμένων της χριστιανικής πίστης με εβραϊκά μουσικά θέματα.

Κοκολάνης και Νταφέκα απέδωσαν τη μουσική με πλαστικότητα αλλά και ακρίβεια, αναδεικνύοντας πάνω απ’ όλα τον ονειρικό της χαρακτήρα. Συνολικά, οι δύο μουσικοί εστίασαν στο συναισθηματικό φορτίο καθενός από τα τρία μεταξύ τους πολύ διαφορετικά έργα και το εξέφρασαν με επιτυχία μέσα από την ξεχωριστή γλώσσα καθενός.