Κλιματική κρίση: Έρευνα από το 1970 προέβλεψε με ακρίβεια την υπερθέρμανση του πλανήτη

Στα τέλη της δεκαετίας του ‘70, η εταιρεία Exxon εγκατέστησε στα δεξαμενόπλοιά της ειδικό εξοπλισμό για τη μέτρηση των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα στον ωκεανό και στην ατμόσφαιρα, κάτι που αποτέλεσε ένα πρώιμο παράδειγμα ουσιαστικής έρευνας που διεξήγαγε ο πετρελαϊκός κολοσσός και σχετίζεται με την επιστήμη που μελετά την κλιματική αλλαγή.

Μια νέα έρευνα που δόθηκε στη δημοσιότητα την Πέμπτη στο περιοδικό Science, βρήκε ότι κατά τις δεκαετίες που ακολούθησαν, οι επιστήμονες της Exxon προέβαιναν σε εντυπωσιακά ακριβείς εκτιμήσεις σχετικά με το πώς τα ορυκτά καύσιμα μπορούν να οδηγήσουν στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Οι εκτιμήσεις ήταν εξίσου – και μερικές φορές περισσότερο – εύστοχες από εκείνες που έχουν πραγματοποιηθεί από ανεξάρτητα ακαδημαϊκά και κυβερνητικά μοντέλα.

Παρ’ όλα αυτά, η εταιρεία εξέφραζε ανοιχτά, εδώ και χρόνια, αμφισβήτηση απέναντι στην κλιματική επιστήμη, και προειδοποιούσε να μην απομακρυνθεί ο πλανήτης από τα ορυκτά καύσιμα, τα οποία είναι η βασικότερη αιτία της κλιματικής αλλαγής. Η Exxon ηγήθηκε ενός προγράμματος δημοσίων σχέσεων, το οποίο συμπεριελάμβανε διαφημίσεις που εμφανίζονταν στους New York Times, δίνοντας έμφαση στις αβεβαιότητες της επιστημονικής έρευνας για την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Οι σχετικές εκτιμήσεις «βασίζονται σε μη αποδεδειγμένα κλιματικά μοντέλα ή, ακόμα πιο συχνά, σε καθαρές εικασίες», είχε δηλώσει ο Λι Ρέιμοντ, εκτελεστικός διευθυντής της ExxonMobil, κατά την ετήσια συνεδρίαση της εταιρείας το 1999. «Δεν κατανοούμε πλέον επαρκώς την κλιματική αλλαγή ώστε να προβούμε σε εύλογες προβλέψεις ή/και να δικαιολογήσουμε [τη λήψη] δραστικών μέτρων», σημείωσε ο ίδιος το ακριβώς επόμενο έτος.

«Η Exxon ήξερε»

Σε ανακοίνωσή της, η Exxon δεν έκανε άμεση αναφορά στη νέα μελέτη, αλλά είπε ότι «όσοι ισχυρίζονται ότι “η Exxon ήξερε”, έχουν βγάλει λάθος συμπεράσματα», εννοώντας ένα σλόγκαν ακτιβιστών που έχουν κατηγορήσει την εταιρεία ότι παραπλάνησε τον κόσμο σχετικά με την κλιματική αλλαγή.

«Η ExxonMobil ακολουθεί την αρχή της ανάλυσης που βασίζεται σε αυστηρούς κανόνες, σχεδιασμό, υπολογισμούς και αναφορές», πρόσθεσε η εταιρεία, επικαλούμενη τα λόγια ενός δικαστή σε μια ετυμηγορία υπέρ της εταιρείας πριν από τρία χρόνια, αν και η υπόθεση αφορούσε τις λογιστικές πρακτικές της εταιρείας και όχι την κλιματική επιστήμη.

Η νέα μελέτη, από ερευνητές του Harvard και του Ινστιτούτου Postdam για έρευνες που αφορούν το Κλίμα, έρχεται να προστεθεί σε αναφορές που δείχνουν ότι εδώ και δεκαετίες, οι επιστήμονες της Exxon είχαν προειδοποιήσει για τις «δυνητικά καταστροφικές» συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Η καύση πετρελαίου, αερίου και άνθρακα οδηγεί σε αύξηση της θερμοκρασίας της Γης αλλά και στην άνοδο της στάθμης των θαλασσών με ολέθριες συνέπειες παγκοσμίως, όπως ισχυρές καταιγίδες, έντονες ξηρασίες και φονικές πυρκαγιές.

Προειδοποιήσεις

Άλλες εταιρείες ορυκτών καυσίμων, ηλεκτρικών συσκευών αλλά και αυτοκίνητων, έχουν βρεθεί στο επίκεντρο επικρίσεων για την υποτίμηση των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής, παρά το γεγονός ότι οι ίδιοι οι επιστήμονές τους είχαν προειδοποιήσει για αυτούς.

Τα τελευταία χρόνια, πολλές πόλεις, περιφέρειες αλλά και πολιτείες έχουν προβεί σε μηνύσεις, κατηγορώντας την Exxon και άλλες εταιρείες για εξαπάτηση του κοινού και απαιτώντας δισεκατομμύρια δολάρια ως αποζημίωση για τις κλιματικές καταστροφές.

Το περασμένο έτος, μια επιτροπή της Βουλής των Αντιπροσώπων εξέτασε το κατά πόσο οι επικεφαλής πετρελαϊκών εταιρειών ήταν ένοχη για παραπλάνηση σχετικά με την κλιματική αλλαγή.

Στη νέα μελέτη, ο Τζέοφρι Σάπραν και η Ναόμι Ορέσκες από το Harvard, καθώς και ο Στέφαν Ράμστοφ από το Ινστιτούτο Postdam, διεξήγαγαν μια ποσοτική ανάλυση των εκτιμήσεων για την υπερθέρμανση του πλανήτη, οι οποίες έγιναν ή κατεγράφησαν από τους επιστήμονες της Exxon μεταξύ του 1977 και του 2003.

Εύστοχες οι προβλέψεις

Αυτά τα αρχεία, τα οποία περιλαμβάνουν εσωτερικά σημειώματα και αξιολογήσεις που έχουν δημοσιευτεί σε συνεργασία με εξωτερικούς ακαδημαϊκούς ερευνητές, αποτελούν τη μεγαλύτερη δημόσια συλλογή προβλέψεων για την υπερθέρμανση του πλανήτη που καταγράφηκε από μία μόνο εταιρεία, ανέφεραν οι συντάκτες της μελέτης.

Συνολικά, οι προβλέψεις της Exxon για την υπερθέρμανση του πλανήτη παρακολούθησαν στενά τις συνεχείς αυξήσεις της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά περίπου 0,2 βαθμούς Κελσίου ανά δεκαετία.

Οι επιστήμονες της εταιρείας, στην πραγματικότητα, απέκλεισαν την πιθανότητα να μην συνέβαινε η υπερθέρμανση του πλανήτη που προκαλείται από ανθρώπινο παράγοντα, διαπίστωσαν οι ερευνητές.

Η εποχή των παγετώνων

Οι επιστήμονες της Exxon απέρριψαν επίσης – σωστά – την πιθανότητα μιας επερχόμενης εποχής των παγετώνων, παρόλο που η εταιρεία συνέχισε να αναφέρεται σε αυτήν στις ανακοινώσεις της. Επίσης, η μελέτη είχε προβλέψει με ακρίβεια πότε θα ανιχνευόταν για πρώτη φορά η υπερθέρμανση του πλανήτη που θα προκαλείτο από ανθρωπινο παράγοντα και είχε υπολογίσει πόσο διοξείδιο του άνθρακα θα μπορούσε να εκλυθεί στην ατμόσφαιρα πριν η υπερθέρμανση φτάσει σε επικίνδυνα όρια. Ορισμένες από τις μελέτες της Exxon προέβλεπαν ακόμη πιο απότομη αύξηση της θερμοκρασίας από αυτή που έχει βιώσει ο πλανήτης.

«Εχουμε στη διάθεσή μας πλέον αδιαμφισβήτητα στοιχεία ότι η ExxonMobil προέβλεψε με ακρίβεια την υπερθέρμανση του πλανήτη χρόνια πριν αρχίσει να επιτίθεται δημόσια στην επιστήμη του κλίματος και στους επιστήμονες», τόνισε ο Δρ. Σάπραν. «Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η δημόσια άρνηση της ExxonMobil για την κλιματική επιστήμη ερχόταν σε αντίθεση με τα δεδομένα των δικών της επιστημόνων».

Η νέα έρευνα της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ το 2018 έδειξε ότι οι προβλέψεις της Exxon «ήταν διαχρονικά συνεπείς», είπε Δρ. Κόλινς, επικεφαλής του Τμήματος κλιματικής επιστήμης στο Εθνικό Εργαστήριο Λώρενς στο Μπέρκλεϋ. «Τα γνώριζαν όλα αυτά. Τα γνώριζαν εδώ και δεκαετίες».

Το υπερδεξαμενόπλοιο Esso Atlantic

Ο Έντουαρντ Γκάρβεϊ, ο οποίος προσελήφθη από την Exxon το 1979, τόνισε πως δεν τον εξέπληξε το γεγονός ότι οι προβλέψεις της εταιρείας ήταν ακριβείς. Ο Δρ Γκάρβεϊ δημιούργησε σε συνεργασία με άλλους ερευνητές ένα ειδικό σύστημα παρακολούθησης το οποίο εγκαταστάθηκε στο υπερδεξαμενόπλοιο Esso Atlantic με στόχο να καταγράψει τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην επιφάνεια του νερού και στην ατμόσφαιρα, καθώς ταξίδευε από τον Κόλπο του Μεξικού στον Περσικό Κόλπο. Επρόκειτο για μια φιλόδοξη ερευνητική προσπάθεια, σημείωσε.

Τα δεδομένα που συνέλεξαν οι επιστήμονες, τόνισε ο Δρ Γκάρβεϊ, έδειξαν σημαντικές αυξήσεις στα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στον ωκεανό, κοντά στον Ισημερινό. Την ίδια περίοδο, η Exxon επέκτεινε την έρευνά της στη μοντελοποίηση του κλίματος, προσλαμβάνοντας εξέχοντες επιστήμονες από ακαδημαϊκά ιδρύματα. Αλλά το 1982, καθώς οι αγορές πετρελαίου κατέρρεαν από την υπερ-παραγωγή, η Exxon τερμάτισε το πρότζεκτ με το υπερδεξαμενόπλοιο Esso Atlantic.

«Αυτό για το οποίο εκπλήσσομαι», υπογράμμισε ο Δρ Garvey, «είναι ότι παρ’ όλη αυτή τη γνώση μέσα στην εταιρεία, οι άνθρωποί της συνέχισαν την πορεία που είχαν χαράξει».

Με πληροφορίες από New York Times

Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr