Κανονολόγιο συνεργασιών

Κανονικά, ο ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε να ρωτήσει το ΠΑΣΟΚ με ύφος Γιάννη Γκιωνάκη στην αξέχαστη ταινία «Τα κίτρινα γάντια»: «Κυβέρνηση με πρωθυπουργό Τσίπρα, δεν θε’τε. Κυβέρνηση με ψήφο ανοχής, δεν θε’τε. Τι θε’τε, τέλος πάντων;». Αν διαβάζουμε σωστά, το ΠΑΣΟΚ θα επιθυμούσε κάποιο μεγάλο ποσοστό –διψήφιο, για να μην έχει εσωκομματικά προβλήματα ο αρχηγός– και κυβέρνηση άλλων. Αυτοδύναμη, συμμαχική, δεν έχει σημασία. Αρκεί να βρεθεί σε καλή θέση εκκίνησης για να γίνει ο κορμός της Κεντροαριστεράς, την επόμενη φορά.

Κακά τα ψέματα. Για την επομένη των εκλογών ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης έχει τη σαφέστερη τοποθέτηση: αυτοδυναμία, ο κόσμος να χαλάσει. Θολώνει λίγο τα νερά στο ερώτημα «τι θα κάνετε αν δεν την αποκτήσετε και στις δεύτερες εκλογές», αλλά ευτυχώς γι’ αυτόν οι δημοσιογράφοι δεν τον πιέζουν όσο τον κ. Ανδρουλάκη. Αλλά τι θα μπορούσαν να πουν; Το μετεκλογικό τοπίο του Ιουλίου, όπως θα έλεγε και ο Ουίνστον Τσώρτσιλ, είναι ένας γρίφος Ανδρουλάκη, τυλιγμένος στο μυστήριο Μητσοτάκη, μέσα στο αίνιγμα των αποτελέσματος των πρώτων εκλογών. Διαφορετική στάση (ακόμη και ρητορική) θα έχουν τα κόμματα εάν η διαφορά των δύο πρώτων είναι πέντε μονάδες και άλλη αν απέχουν μία μονάδα. Αλλη τακτική θα ακολουθήσουν –όλα τα κόμματα και όχι μόνο το ΠΑΣΟΚ– αν το σκορ κάτσει στο 29-23 κι άλλη αν βρεθεί στο 35-30.

«Πάμε κι όπου βγει», λοιπόν; Ναι, γιατί δεν μιλάμε για δρομολόγια τρένων σε άλλες χώρες· εκεί είναι γνωστή εκ των προτέρων η ώρα άφιξης, στην Ελλάδα ψαχνόμαστε αν θα φτάσουν στον προορισμό τους. Οπως είπε κάποιος, «μεταξύ προεκλογικής και μετεκλογικής περιόδου μεσολαβεί ένα γεγονός που λέγεται εκλογές».

Η κουβέντα περί των κυβερνήσεων της επόμενης ημέρας έχει ένα κακό κι ένα καλό: το κακό είναι ότι στον ευρύ δημόσιο διάλογο δεν συζητείται κάτι άλλο. Μπορεί να γράφονται ωραία άρθρα για το περιβάλλον, τις μεταφορές, την οικονομία, το κράτος δικαίου κ.λπ., αλλά ουδείς ρωτάει τους πολιτικούς αρχηγούς γι’ αυτά. Ο καημός όλων είναι τι θα κάνουν μετά τις εκλογές.

Το καλό είναι ότι αυτή η –έστω άναρθρη ακόμη– συζήτηση είναι προοίμιο της μεγάλης που πρέπει να γίνει για τους όρους και τα όρια των κυβερνήσεων συνεργασίας. Ο καθηγητής κ. Νίκος Αλιβιζάτος ερμήνευσε στην ΕΡΤ το Συνταγμα και πρότεινε κάποιους πολιτικούς και ηθικούς κανόνες. Οπως σημείωσε, αν κάποιο κόμμα έχει αποδοκιμαστεί από την πλειοψηφία, εάν έχει πάρει, π.χ., κάτω από 30%, τότε ο αρχηγός του δεν δικαιούται (ηθικώς) να ζητήσει την πρωθυπουργία. Αν πάλι πάρει άνω του 35%, τότε ναι. («Στο Κέντρο», 25.4.2023). Αν είναι μεταξύ 30% και 35%; Αυτό είναι θέμα συζήτησης, που πρέπει να συνεχιστεί…