Καύσιμα και μικρόβια: 1.000 «εστίες» μεθανίου σπρώχνουν το Κλίμα σε σημείο χωρίς επιστροφή

Το 2022, τεράστιες ποσότητες μεθανίου απελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα από 1.000 και πλέον περιοχές στο πλανήτη, σύμφωνα με περιβαλλοντική ανάλυση που αποκαλύπτει ο Guardian. Οι περισσότερες από αυτές τις υπερ-εκπομπές μεθανίου, προήλθαν από εγκαταστάσεις και υποδομές πετρελαίου και φυσικού αερίου. 

Ενδεικτικό είναι πως η χειρότερη από αυτές τις διαρροές μεθανίου, είχε ρυθμό που ισοδυναμεί με τους ρύπους από 67 εκατομμύρια κινούμενα αυτοκίνητα. Εν τω μεταξύ, ανεξάρτητα στοιχεία αποκαλύπτουν 55 «βόμβες μεθανίου» σε όλο τον πλανήτη. Πρόκειται για περιοχές που γίνεται εξόρυξη καυσίμων και οι μελλοντικές διαρροές αερίου από την παραγωγή, εκτιμάται πως θα απελευθερώσουν ποσότητες μεθανίου που θα ισοδυναμούν με τις εκπομπές όλων των ατμοσφαιρικών ρύπων των ΗΠΑ σε βάθος 30 ετών. 

Ορισμένες διαρροές είναι σκόπιμες, κατά τις γεωτρήσεις για πετρέλαιο, ώστε να απελευθερωθεί το ανεπιθύμητο μεθάνιο στην ατμόσφαιρα. Άλλες διαρροές οφείλονται απλώς σε κακοσυντηρημένο ή κακώς ρυθμισμένο εξοπλισμό. 

Οι εκπομπές μεθανίου ευθύνονται για το 25% της ανόδου της θερμοκρασίας σήμερα, με επιστήμονες να σχολιάζουν πως έχει σημειωθεί μια «τρομακτική» αύξηση από το 2007. Αυτοί οι ρυθμοί ενδέχεται να απειλήσουν το κλιματικό όριο των 1,5 βαθμών Κελσίου με φόντο την υπερθέρμανση του πλανήτη. Ερευνητές προειδοποιούν πως αυτοί οι παράγοντες απειλούν να εξωθήσουν το Κλίμα σε πολλαπλά σημεία καμπής με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες. 

Αν ληφθούν γρήγορα μέτρα, η τάση υπερθέρμανσης μπορεί να επιβραδυνθεί σημαντικά, καθώς το μεθάνιο μένει για συγκριτικά λίγο χρόνο στην ατμόσφαιρα. Μια μείωση των εκπομπών κατά 45% έως το 2030, η οποία σύμφωνα με τον ΟΗΕ είναι εφικτή, θα απέτρεπε την άνοδο της θερμοκρασίας κατά 0,3 βαθμούς Κελσίου.

«Η τρέχουσα αύξηση του μεθανίου είναι πολύ τρομακτική», σχολίασε ο καθηγητής Euan Nisbet, στο Royal Holloway, Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. 

Πηγή Kayrros Methane Watch

Οι περιοχές υπερ-εκπομπής μεθανίου εντοπίστηκαν χάρη στην ανάλυση δορυφορικών δεδομένων. Οι περισσότερες εντοπίζονται σε ΗΠΑ, Ρωσία και Τουρκμενιστάν. Η μεγαλύτερη διαρροή, με ρυθμό 427 τόνων την ώρα, σημειώθηκε τον περασμένο Αύγουστο, κοντά στις ακτές του Τουρκμενιστάν προς την Κασπία Θάλασσα, σε έναν μεγάλο αγωγό. Αυτή η διαρροή ισοδυναμούσε με ταυτόχρονες εκπομπές 67 εκατομμυρίων αυτοκινήτων. 

Οι μελλοντικές εκπομπές μεθανίου από τις εγκαταστάσεις ορυκτών καυσίμων (σ.σ «βόμβες μεθανίου») εκτιμάται πως θα είναι εξίσου εκτεταμένες.

«Η σύντομη διάρκεια ζωής του μεθανίου σημαίνει ότι η μείωση των εκπομπών είναι μία από τις λίγες επιλογές που έχουμε ακόμη για να μείνουμε κάτω από τον 1,5C», δήλωσε η Δρ Lena Höglund-Isaksson, από το Διεθνές Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Ανάλυσης Συστημάτων στην Αυστρία. «Αν υπερβούμε αυτό το επίπεδο, έστω και προσωρινά, οι συνέπειες μπορεί να είναι μη αναστρέψιμες».

Το μεθάνιο αποδεικνύεται το «πιο δύσκολο» στην προσπάθεια να συγκρατηθεί το κλιματικό ντόμινο, επειδή δρομολογεί άμεσες εξελίξεις σύμφωνα με τον Kjell Kühne από την Πρωτοβουλία Leave it in the Ground, (σ.σ «Αφήστε το στο έδαφος»). «Το να έχουμε τόσες πολλές βόμβες μεθανίου εκεί έξω είναι πραγματικά ανησυχητικό».

Ως αέριο του θερμοκηπίου, το μεθάνιο παγιδεύει 80 φορές περισσότερη θερμότητα από το διοξείδιο του άνθρακα, αλλά εξαφανίζεται από την ατμόσφαιρα σε περίπου μια δεκαετία, πολύ πιο γρήγορα από τα εκατό και πλέον χρόνια που χρειάζεται το διοξείδιο του άνθρακα.

Το 2021, το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν πλήρη στοιχεία, το μεθάνιο άγγιξε τα 1.908 μέρη ανά δισεκατομμύριο, τιμή 2,6 φορές υψηλότερη από ό,τι πριν η ανθρώπινη δραστηριότητα αρχίσει να μεταμορφώνει την ατμόσφαιρα. Ο ρόλος του στην υπερθέρμανση του πλανήτη συχνά παραβλέπεται, αλλά οι ανθρωπογενείς εκπομπές μεθανίου ευθύνονται για το ένα τρίτο περίπου της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας που παρατηρήθηκε τον τελευταίο αιώνα. Σήμερα, ο αντίκτυπος παραμένει μεγάλος, με το μεθάνιο στην ατμόσφαιρα να ευθύνεται για το 25% περίπου της θερμότητας που παγιδεύεται από αέρια του θερμοκηπίου, και οι εκπομπές επιταχύνονται. «Οι υψηλότεροι ρυθμοί αύξησης που έχουμε δει ποτέ ήταν τα τελευταία χρόνια, από το 2020 και μετά», δήλωσε ο Nisbet.