Η ξηρασία απειλεί την παραγωγή ελαιόλαδου

Η απίστευτη ξηρασία που πλήττει τον τελευταίο καιρό την Ευρώπη και ειδικά τον ευρωπαϊκό Νότο απειλεί την παραγωγή ελαιόλαδου και ωθεί στα ύψη τις τιμές, κάτι που έχει γίνει ιδιαίτερα αισθητό στους κορυφαίους παραγωγούς. Αυτό είναι πιθανό να συμβεί την ώρα που οι Ευρωπαίοι καταναλωτές βλέπουν το κόστος των βασικών ειδών διατροφής να έχει εκτοξευθεί στα ύψη εν μέσω του υψηλού πληθωρισμού στα τρόφιμα.

Το πλήγμα έχει γίνει ιδιαίτερα αισθητό στην Ισπανία, τη μεγαλύτερη παραγωγό ελαιόλαδου στον κόσμο, καθώς η έλλειψη βροχοπτώσεων έχει ωθήσει τις τιμές σε επίπεδα-ρεκόρ. Αναλυτές προειδοποιούν για ένα ασυνήθιστα θερμό καλοκαίρι, με υψηλά επίπεδα ξηρασίας, που θα μπορούσαν να πλήξουν τη σοδειά προς το τέλος του τρέχοντος έτους, σύμφωνα με τους Financial Times.

Η τιμή ελαιόλαδου έχει αυξηθεί περίπου 60% από τον περασμένο Ιούνιο, αγγίζοντας τα 5,4 ευρώ το κιλό, με φόντο τη μεγάλη ξηρασία που παρατηρείται τον τελευταίο χρόνο στην Ευρώπη και έχει καταστρέψει τα ελαιόδεντρα σε ολόκληρη τη γηραιά ήπειρο. Οι αγρότες της Ισπανίας παράγουν περίπου το ήμισυ του ελαιόλαδου που χρησιμοποιείται σε ολόκληρο τον κόσμο, όμως τους τελευταίους 12 μήνες η ετήσια προσφορά έχει μειωθεί κατά σχεδόν 50%, στους 780.000 τόνους. «Στα τελευταία 20 έτη, ουδέποτε είδα τέτοιες τιμές», αναφέρει ο Βίτο Μαρτινέλι, αναλυτής της Radobank, ειδικός σε θέματα σιτηρών και ελαιόσπορου.

Το περσινό έτος ήταν «καταστροφή» για την Ισπανία, ενώ αντίστοιχο πλήγμα υπέστη και η Ιταλία μαζί με άλλες χώρες της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, που είναι επίσης κορυφαία παραγωγός. Το 2022 ήταν το πιο ξηρό έτος για την Ιταλία από το 1800, όπως ανέφερε η εταιρεία αναλύσεων της Ιταλίας Centro Studi Divulga.

Αμφιβολίες

Η παρατεταμένη περίοδος ξηρασίας στην Ισπανία εγείρει αμφιβολίες για ανάκαμψη της παραγωγής στη διάρκεια του τρέχοντος έτους. Ο Μάρτιος ήταν ο δεύτερος πιο θερμός μήνας για την Ισπανία αυτό τον αιώνα και ο δεύτερος χειρότερος όσον αφορά την ξηρασία, σύμφωνα με τη μετεωρολογική υπηρεσία της χώρας. Ο Απρίλιος αναμένεται να «σπάσει όλα τα ρεκόρ» και να αποτελέσει τον μήνα με τη μεγαλύτερη ξηρασία στη διάρκεια του τελευταίου αιώνα. Η ισπανική μετεωρολογική υπηρεσία ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι δεν υπήρξε ούτε μία βροχερή μέρα στις μισές από τις περιοχές της χώρας, τις πρώτες 17 ημέρες του Απριλίου, με τις βροχοπτώσεις
να είναι κατά 23% χαμηλότερες του φυσιολογικού από την αρχή του Οκτωβρίου.

Η ασυνήθιστα μεγάλη ξηρασία που αναμένεται στη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού εκτιμάται ότι θα διατηρήσει τις τιμές σε υψηλά επίπεδα. «Σποραδικές βροχές στην Ανδαλουσία και στην Ισπανία δεν είναι αρκετές για να βελτιώσουν την κατάσταση», επισημαίνει η Κάιλ Χόλαντ, αναλύτρια της Mintec, εταιρείας δεδομένων στην αγορά εμπορευμάτων. Η σοδειά ελαιόλαδου στις χώρες της Μεσογείου ευδοκιμεί από τον Οκτώβριο έως τον Φεβρουάριο, γεγονός που σημαίνει ότι εάν δεν βρέξει σύντομα, θα έχουμε μια πολύ φτωχή συγκομιδή, αναφέρει η Χόλαντ. «Ακόμη χειρότερο είναι το γεγονός ότι η παραγωγή καλής ποιότητας ελαιόλαδου γίνεται ολοένα και μικρότερη, την ώρα που οι αγοραστές ζητούν υψηλή ποιότητα», προσθέτει.

Οι ωφελημένοι

Από την άλλη πλευρά, όμως, υπάρχει και μεγάλη ικανοποίηση για τις υψηλές τιμές ελαιόλαδου από τους παραγωγούς, οι οποίοι βλέπουν ότι τα χαμηλά επίπεδα του κόστους των προηγούμενων ετών δεν υφίστανται πλέον. «Υπό αυτές τις συνθήκες, πιστεύουμε ότι οι παραγωγοί που έχουν πολλαπλασιάσει τις προσπάθειές τους να προστατεύσουν τη βιοποικιλότητα και να παράγουν υψηλής ποιότητας ελαιόλαδο, μπορούν τελικά να πάρουν αυτό που τους αξίζει», αναφέρει ο Ντέιβιντ Γκρανιέρι, πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Παραγωγών Ελαιόλαδου.