Η Αννα με το δύσκολο επώνυμο

Πώς θα ήταν η Λίντια Ταρ της ομότιτλης ταινίας αν ζούσε σε άλλες εποχές; Το ερώτημα δεν υπονοεί κάτι, απλώς βοηθάει να θυμηθούμε γυναίκες του απώτερου παρελθόντος, που διέπρεψαν αλλά, βέβαια, αγνοήθηκαν.

Ο μουσικοκριτικός του The New Yorker, Αλεξ Ρος, μνημονεύει τη Γερμανίδα μοναχή του 12ου αιώνα Χίλντεγκαρντ του Μπίνγκεν, ποιήτρια, θεατρική συγγραφέα και μουσικό. Για τη Χίλντεγκαρντ, ο ίδιος ο λόγος είχε κάτι ιερό ως ήχος. Ο Παράδεισος ήταν τόπος αγνής, πολυφωνικής μουσικής και αυτό που προσπάθησε η ίδια να κάνει, συνθέτοντας, ήταν να μεταφέρει στη Γη αυτό το «αγγελικό κοντσέρτο». Συνέθεσε έναν κύκλο εβδομήντα επτά λειτουργικών ασμάτων, στον οποίο έδωσε την ονομασία «Συμφωνία της αρμονίας των ουράνιων αποκαλύψεων» (Symphonia armonie celestium revelationum). Ο κύριος Γκρι βάζει στο YouTube ν’ ακούσει τα μουσικά οράματα της Γερμανίδας μοναχής. Βρίσκει το «Φωνές αγγέλων – Φωνές της Ανάληψης» και κατανοεί τι λέει στο άρθρο του ο Ρος.

Η Μαρί ντε Γκουρνέι, στη Γαλλία του 1584, έμαθε μόνη της λατινικά, ενώ μαγεύτηκε από τα δοκίμια του Μοντένιου. Οπως γράφει ο Πίτερ Μπερκ, καθηγητής στο Κέμπριτζ, η ανακάλυψη του Μοντένιου της επέφερε τέτοια έξαψη, που η μητέρα της χρειάστηκε να της δώσει ναρκωτική ουσία για να ηρεμήσει.

«Το όνομά της δεν προφέρεται», λέει ο κύριος Γκρι, «και η ίδια είναι λίγο σαν εξωτικό.

Η Μαρί γνώρισε τον Μοντένιο, επιμελούμενη τις μετέπειτα εκδόσεις των έργων του. Εγραψε και η ίδια ποιήματα, ένα ρομαντικό μυθιστόρημα, μετέφρασε αρχαίους Ελληνες και Λατίνους, επιδόθηκε και στην αλχημεία.

Τον 17ο αιώνα, η Μάργκαρετ Κάβεντις, μετέπειτα δούκισσα του Νιούκαστλ, βρήκε τον εαυτό της στην ανατομία. Δεν μπορούσε όμως να συμμετέχει σε μαθήματα πρακτικής ανατομίας «λόγω της ταπεινότητας του φύλου της». Το σωτήριο έτος 1666, εξέδωσε το μυθιστόρημα «Ο απαστράπτον Κόσμος» (The Blazing World). Οι ειδήμονες λένε πως μετά το περίφημο «Ονειρο» του Κέπλερ, το πόνημα της Μάργκαρετ στέκει ως ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας στην Ιστορία.

Επιστροφή στο τώρα. Ο κύριος Γκρι μού παρουσιάζει ένα cd παραγωγής 2020. «Η δική μου Ταρ», λέει, «είναι η μια απίστευτη Ισλανδή, η Αννα Θορβάλντσντοτιρ (Anna Thorvaldsdottir)». Το άλμπουμ φέρει τον τίτλο «Rhizoma» (εταιρεία: Sono Luminus). «Το όνομά της δεν προφέρεται», λέει ο κύριος Γκρι, «και η ίδια είναι λίγο σαν εξωτικό. Μια σύνθεσή της ακούγεται και στο “Ταρ”. Το άλμπουμ περιλαμβάνει και το βραβευμένο της “Dreaming”. Συμφωνικά έργα ή για μικρά σύνολα, δύσκολα, απαιτητικά, γεμάτα όμως από μιαν ατμόσφαιρα απ’ την οποία δεν λες να ξεκολλήσεις. Η μούσα μου», καταλήγει ο κύριος Γκρι, «είναι η Αννα με το δύσκολο επώνυμο».