Γραφειοκρατία και ιστορικά κτίρια

Το επίμαχο διατηρητέο στην οδό Ταξιαρχών 23, στην Τρίπολη. Η πλάκα στην πρόσοψη μας πληροφορεί ότι εκεί γεννήθηκε ο Θ. Ν. Συναδινός. [ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ]

Στην Τρίπολη, ένα διατηρητέο διώροφο κτίσμα στο ιστορικό κέντρο της πόλης απειλείται με αποχαρακτηρισμό. Το θέμα είναι σημαντικό όχι μόνο γιατί πρόκειται για ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον κτίσμα, αλλά γιατί το Συμβούλιο της Επικρατείας εξέδωσε απόφαση που χαρακτηρίζει παράνομη την παλαιά υπουργική απόφαση περί χαρακτηρισμού του κτιρίου ως διατηρητέου μνημείου. Αμφισβητείται αν πληρούνται οι όροι όπως προβλέπεται από τον ν. 3028/2002 περί προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η αιτιολόγηση που προβάλλεται προκαλεί πολλά ερωτήματα και αμφισβητεί ευθέως το αρμόδιο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ.

Πρόκειται για την οικία στην οδό Ταξιαρχών 23, στην οποία βρίσκεται αναρτημένη μαρμάρινη πλάκα, στην οποία διαβάζουμε ότι εκεί γεννήθηκε ο θεατρικός συγγραφέας και δημοσιογράφος Θόδωρος Ν. Συναδινός, 1878-1959 (σε άλλες βιογραφικές αναφορές, το έτος γεννήσεως είναι 1880). Ο Θ. Ν. Συναδινός ήταν προσωπικότητα του πρώτου μισού του 20ού αιώνα, που αν και έδρασε στην Αθήνα είχε δεδηλωμένη αγάπη για την ιδιαίτερη πατρίδα του. Με δημοσιογραφική πορεία στην ιστορική «Ακρόπολη» του Βλάση Γαβριηλίδη (που ήταν πεθερός του) και στη «Νέα Ελλάδα», ο Θ. Ν. Συναδινός έγραψε μετέπειτα πολλά θεατρικά έργα και διετέλεσε διευθυντής τόσο της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου όσο και της Λυρικής Σκηνής (1945-46, 1950-53). Το αρχείο του έχει περιέλθει στο ΕΛΙΑ.

Το θέμα αναδείχθηκε αρχικά από το arcadia938.gr και τον δημοσιογράφο Γιώργο Ηλιόπουλο και απασχόλησε και το δημοτικό συμβούλιο, το οποίο όμως δεν ανέλαβε πρωτοβουλία. Ωστόσο, ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου και αρχιτέκτων, Παναγιώτης Καμπυλαυκάς, εξέφρασε άποψη υπέρ της ανάγκης διάσωσης του κτιρίου. Οπως αναφέρει ο Γιώργος Ηλιόπουλος, «το γεγονός της διαμονής του Θ. Ν. Συναδινού στο εν λόγω κτίριο αμφισβητείται μέσω της απόφασης του ΣτΕ». Υποστηρίζει πως η σχέση του Συναδινού με το κτίριο είναι στοιχειοθετημένη και πως η πλακέτα στην πρόσοψη του σπιτιού «ήταν πρωτοβουλία των ίδιων των κληρονόμων του». Το κτίσμα παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια ερείπωση. Βρίσκεται στον κεντρικό ιστό, σε γειτνίαση με άλλα παραδοσιακά και αστικά παλιά σπίτια της Τρίπολης και πολύ κοντά στην πλατεία του Αγίου Βασιλείου, όπου και το ιστορικό «Μεγάλο Καφενείο».

Κίνδυνος αποχαρακτηρισμού της διατηρητέας οικίας Συναδινού στην Τρίπολη.

Η γραφειοκρατική αντίληψη σύμφωνα με τη νομοθεσία που θέτει το όριο της παλαιότητας των 100 ετών ως ενισχυτικό κριτήριο για την κήρυξη ενός κτιρίου, πέραν του ότι είναι στείρα, δεν αμφισβητείται εν προκειμένω παρά την αντίθετη άποψη του Συμβουλίου της Επικρατείας. Η δεύτερη αυτοψία που είχε κάνει κλιμάκιο του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων μετά το 2002 (και τον νέο νόμο) επιβεβαίωσε την παλαιότητα του κτιρίου και την αρχική άποψη πως χτίστηκε στο δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα.

Είναι ακατανόητο το μένος κατά της πολιτιστικής κληρονομιάς σε πολλά μέρη της χώρας. Ειδικά στην Τρίπολη, όπου διασώζονται πολλά αξιόλογα κτίρια, θα έπρεπε να είναι κατανοητό (και τίτλος περηφάνιας) πως τα ιστορικά κτίρια δίνουν υπεραξία, ζωή και κύρος στην πόλη. Το συγκεκριμένο κτίριο έχει πολλές αρετές και είναι κτίριο που συμβάλλει στην ατμόσφαιρα της πόλης και στην ιστορική μνήμη της.

Αποτελεί, δε, προσβολή στη μνήμη του Θ. Ν. Συναδινού η ανακίνηση αυτού του ζητήματος. Σε μια πολιτισμένη χώρα θα είχε βρεθεί τρόπος αποκατάστασης και ανάδειξης όλων των αξιόλογων κτιρίων της πόλης.