Γιατί οι Ευρωπαίοι αποσύρουν δισεκατομμύρια από τις καταθέσεις τους στις τράπεζες

Τα επιτόκια της ΕΚΤ ανεβαίνουν ταχύτατα και το βάρος εξυπηρέτησης των δανείων έχει αυξηθεί για όλους τους Ευρωπαίους. Αλλά οι τράπεζες κινούνται με αισθητά βραδύτερους ρυθμούς στην αύξηση των καταθετικών επιτοκίων. «Δεν έχασαν καθόλου χρόνο να αυξήσουν τα επιτόκια χορηγήσεων όταν το επιτόκιο αναφοράς της ΕΚΤ ανέβηκε, αλλά οι περισσότερες σέρνουν τα πόδια τους στο μέτωπο των καταθετικών επιτοκίων» σχολιάζει χαρακτηριστικά το Reuters. H στάση αυτή κούρασε τους αποταμιευτές της Γηραιάς Ηπείρου, που πλέον αποσύρουν μαζικά καταθέσεις, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ειδησεογραφικού πρακτορείου.

Τα υψηλά επιτόκια δίνουν ώθηση στα κέρδη των μεγάλων τραπεζών της ηπείρου, τα οποία και σε πολλές περιπτώσεις υπερβαίνουν τις προβλέψεις των αναλυτών. Στην Ελλάδα, όπως γράφει και το σημερινό ρεπορτάζ της Ναυτεμπορικής που υπογράφει η Ειρήνη Σακελλάρη, τραπεζικοί αναλυτές αναφέρουν πως  τράπεζες αναμένεται να καταγράψουν καθαρά έσοδα από τόκους που θα κινηθούν  λίγο πάνω λίγο κάτω από τα  1,8 δισ. ευρώ και  κάποιοι ισχυρίζονται πως μπορεί  να φθάσουν και τα 2 δισ. ευρώ για το α’ τρίμηνο του 2023 μέγεθος που τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν πολύ καιρό να παρουσιάσουν .

Όπως προειδοποιούν ειδικοί στο Reuters οι παραδοσιακές τράπεζες στην Ευρώπη θα πρέπει να προσέξουν, αφού το να «απωθούν» τους αποταμιευτές γεννά νέα ερωτήματα για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα του κλάδου. «Οι παραδοσιακές τράπεζες πρέπει να αποφασίσουν εάν θέλουν να μεγιστοποιήσουν το κέρδος τους κρατώντας τα επιτόκια καταθέσεων όσο το δυνατόν χαμηλότερα ή να δώσουν προτεραιότητα στη ρευστότητα και τη σταθερότητα προχωρώντας σε αυξήσεις, που θα προσελκύσουν πελάτες» εξηγεί ο Νίκολα Μαρινέλι,  καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Regent’s University του Λονδίνου.

Εξαιρετικά δημοφιλή το τελευταίο διάστημα αποδεικνύονται τα αμοιβαία διαχείρισης διαθεσίμων (money market funds). Οι αποδόσεις των funds αυτών «κέρδιζαν» τα καταθετικά επιτόκια των τραπεζών με μικρή διαφορά τα τελευταία χρόνια. Αλλά αυτό αλλάζει δραστικά. Ο Money Market Fund Index σε στερλίνες είχε απόδοση κοντά στο 4,12% στις 25 Απριλίου και ο αντίστοιχος δείκτης σε ευρώ 2,81%.  Τα καταθετικά επιτόκια την ίδια ώρα ήταν σε μεγάλο βαθμό «κολλημένα» κάτω από το 1%.

Στοιχεία της Refinitiv Lipper έδειξαν καθαρές εισρορές άνω των 34 δισ. ευρώ στα ευρωπαϊκά money market funds τον Μάρτιο. Οι επικεφαλής των ευρωπαϊκών τραπεζών απορρίπτουν τις ανησυχίες για πτώση των καταθέσεων. Αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει μία τάση, που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Το πρώτο τρίμηνο του έτους οι καταθέσεις της UniCredit μειώθηκαν κατά 1,6%, αλλά ο CEO, Αντρέα Ορσέλ υποβάθμισε το θέμα, τονίζοντας πως η τράπεζα διαθέτει πολύ ισχυρή ρευστότητα.

Στη Βρετανία η NatWest είδε πελάτες να αποσύρουν 11,1 δισ. στερλίνες το πρώτο τρίμηνο του έτους, ενώ οι καταθέσεις της HSBC σημείωσαν πτώση 10 δισ. δολά στα 1,6 τρισ. δολ. το πρώτο τρίμηνο. Πτώση 5 δισ. και 2,2 δισ. στερλίνες είχαν οι καταθέσεις των Barclays και Lloyds το ίδιο διάστημα.

Στη Γερμανία τα στοιχεία της Bundesbank έδειξαν πως οι καταθέσεις των νοικοκυριών μειώθηκαν κατά 8% το πρώτο τρίμηνο σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα.