Φόβοι πως οι τιμές πετρελαίου θα αναζωπυρώσουν τον πληθωρισμό

Επέστρεψε η ανησυχία στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για την εξέλιξη του πληθωρισμού, καθώς η απόφαση του ΟΠΕΚ+ για μείωση της παραγωγής πετρελαίου προκαλεί άνοδο των τιμών των καυσίμων και διασπορά ανατιμητικών τάσεων σε ολόκληρη την αγορά.

H απόφαση-σοκ των πετρελαιοπαραγωγικών χωρών έρχεται εν μέσω ενός ιστορικά υψηλού πληθωρισμού στην παγκόσμια οικονομία, εν μέσω επιθετικών αυξήσεων επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες και εν μέσω κλυδωνισμών αμερικανικών και ευρωπαϊκών τραπεζών. Η ανατροφοδότηση του πληθωρισμού, μέσω των καυσίμων και ενώ υπάρχει ήδη υψηλός πληθωρισμός των τροφίμων, θα οδηγήσει αναγκαστικά, σύμφωνα με αναλυτές, σε πιο επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων, σε μια περίοδο που οι κεντρικές τράπεζες έδειχναν να αναθεωρούν την επιτοκιακή τους πολιτική λόγω και των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο τραπεζικός τομέας.

Η τιμή του αργού

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η μεγάλη αύξηση στην τιμή του πετρελαίου -το brent επέστρεψε πάνω από τα 80 δολάρια το βαρέλι από τα 72 δολάρια που ήταν προ 15νθημέρου- αλλά και του φυσικού αερίου που επέστρεψε κοντά στα 50 ευρώ ανά μεγαβατώρα είναι μεταβολές που μπορούν να προσθέσουν σημαντικά εμπόδια στην πτωτική τάση του πληθωρισμού και στη χώρα μας.

Σε λίγες ημέρες θα ανακοινωθούν από την ΕΛΣΤΑΤ τα αναλυτικά στοιχεία για την πορεία του πληθωρισμού τον Μάρτιο και σε αυτά θα φανεί η πολύ θετική συμβολή των ενεργειακών προϊόντων στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. Ουσιαστικά, η μείωση της τιμής της αμόλυβδης, του πετρελαίου θέρμανσης, του πετρελαίου κίνησης, αλλά και του ηλεκτρικού ρεύματος και της τιμής του φυσικού αερίου, λειτουργεί για τον Μάρτιο ως «μηχανισμός απορρόφησης» των πληθωριστικών πιέσεων, που συνεχίζονται κυρίως στα τρόφιμα αλλά και στα βιομηχανικά προϊόντα, επηρεάζοντας τον λεγόμενο «δομικό πληθωρισμό».

Χωρίς «ανάχωμα»

Αν ανακοπεί σε μόνιμη βάση η πτωτική τάση των τιμών στην ενέργεια, τότε οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα αλλά και στα προϊόντα που επηρεάζουν τον «πυρήνα» θα επιδρούν περισσότερο καθώς δεν θα υπάρχει το συγκεκριμένο «ανάχωμα». Για τον Μάρτιο ο δείκτης της ενέργειας στην Ελλάδα εμφάνισε από τις μεγαλύτερες πτώσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο (-15%). Στον εθνικό δείκτη αυτό θα αποτυπωθεί κυρίως στον δείκτη της στέγασης του Μαρτίου (η μεγάλη μείωση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης σε σχέση με πέρυσι μειώνει το συνολικό ύψος του λογαριασμού), αλλά και των μεταφορών λόγω της αποκλιμάκωσης των τιμών στα καύσιμα.

Ο δείκτης της στέγασης έχει ήδη γυρίσει σε αρνητικό έδαφος από τον Φεβρουάριο, ενώ ο δείκτης των μεταφορών είχε μεταβολή στα όρια του γενικού δείκτη (+6,5%). Το ότι ο δείκτης του Μαρτίου θα δείξει αποκλιμάκωση είναι δεδομένο. Άλλωστε, αυτό αποτυπώθηκε και στον εναρμονισμένο δείκτη. Το ερώτημα είναι τι θα γίνει από τον Απρίλιο. Ο μήνας ξεκίνησε με δύο επιβαρυντικές για τον πληθωρισμό εξελίξεις. Η πρώτη είναι τεχνικού χαρακτήρα. Από τις 31 Μαρτίου τελείωσε η οριζόντια επιδότηση στην τιμή του πετρελαίου θέρμανσης.

Η τιμή χονδρικής ήδη ανέβηκε από το Σάββατο κατά 12 λεπτά και από χθες η τιμή λιανικής είναι ακριβότερη κατά 15 λεπτά. Πρόκειται για σημαντική ποσοστιαία αύξηση, στα όρια του 13%, η οποία θα επηρεάσει τη μεταβολή στον δείκτη της στέγασης. Η δεύτερη αρνητική εξέλιξη ήταν αυτή της Κυριακής με την απόφαση για τη μείωση της παραγωγής πετρελαίου. Η μεγάλη αύξηση που καταγράφηκε χθες στη διεθνή τιμή του πετρελαίου (η οποία με τη σειρά της επηρέασε και την τιμή του φυσικού αερίου) θα αποτυπωθεί μέσα στα επόμενα 24ωρα στις τιμές λιανικής των καυσίμων στην Ελλάδα, ενώ θα ωθήσει ακόμη υψηλότερα και την τιμή του πετρελαίου θέρμανσης που ήδη πωλείται προς 1,3 ευρώ το λίτρο.

Στην υψηλότερη τιμή

Ο δομικός πληθωρισμός έλαβε τον Μάρτιο την υψηλότερη τιμή, με την ετήσια μεταβολή να φτάνει στο 7%. Ουσιαστικά έκλεισε ένας χρόνος συνεχούς ανόδου του «καλαθιού» που περιλαμβάνει το σύνολο των προϊόντων και των υπηρεσιών, εκτός από τα προϊόντα ενέργειας, τα τρόφιμα και τα ποτά. Το καλάθι που έχει χαρακτηριστεί και ως «πυρήνας του πληθωρισμού» ξεκίνησε να παρουσιάζει αύξηση 2,6% τον περασμένο Απρίλιο, το ποσοστό ανέβηκε στο 3,7% τον Μάιο, τον Ιούνιο και τον Ιούλιο είχαμε περαιτέρω άνοδο στο 5,5%, τον Αύγουστο το ποσοστό αναθεωρήθηκε στο 5,8% και από τον Σεπτέμβριο και μετά η αύξηση ξεπέρασε και το 6,5%, για να φτάσει τελικώς στο 7% τον Μάρτιο που είναι και από τα υψηλότερα ποσοστά των τελευταίων ετών.