Εκλογές: Στο μικροσκόπιο τα 2 εκατ. ψηφοφόρων χωρίς ιδεολογική ταυτότητα

Τα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων που φτάνουν το τελευταίο διάστημα στο Μέγαρο Μαξίμου δείχνουν πως ένα μεγάλο ποσοστό Ελλήνων πολιτών δεν αποδέχεται τους παραδοσιακούς όρους «Αριστερά, Κέντρο και Δεξιά», που αποτελούν διαιρετικές τομές στο πολιτικό σύστημα εδώ και δεκαετίες, και ακολουθεί τελείως διαφορετικά κριτήρια στην εκλογική συμπεριφορά του.

Τα αναλυτικά στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: Στις ηλικίες 17-24 το 27,7% είναι αυτό που δεν πιστεύει στους παραδοσιακούς διαχωρισμούς. Ο πληθυσμός της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας είναι 1.111.350. Συνεπώς, στατιστικά περίπου 307.000 πολίτες δεν αυτοπροσδιορίζονται με τους παραδοσιακούς όρους. Στις ηλικίες 25-39, όπου ο πληθυσμός είναι 1.843.818, το 20,5% δεν πιστεύει στους παραδοσιακούς διαχωρισμούς, δηλαδή 378.000 πολίτες. Στις ηλικίες 40-54, όπου ο πληθυσμός είναι 2.397.014, το 25,8% είναι αυτό που δηλώνει πως δεν πιστεύει στον άξονα «Αριστερά, Κέντρο, Δεξιά», ήτοι περίπου 618.000 πολίτες. Αυτά τα ποσοστά πέφτουν στις μεγαλύτερες ηλικίες, αλλά και εδώ είναι υπαρκτά. Συγκεκριμένα, στις ηλικίες 55-64, που είναι 2.214.915, το 17,6% δεν τοποθετείται στον άξονα Αριστερά – Δεξιά, δηλαδή περίπου 390.000 πολίτες, και τέλος στους 65 και άνω το ποσοστό αυτό πέφτει στο 14,1%, δηλαδή αφορά 339.000 από τους 2.407.856. Από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει πως συνολικά περίπου 2.033.000 πολίτες είναι εκείνοι που επιλέγουν τι θα ψηφίσουν χωρίς τα στερεοτυπικά ιδεολογικά κριτήρια.

Ο αριθμός είναι ιδιαίτερα μεγάλος αν αναλογιστεί κανείς πως στις τελευταίες εκλογές η Νέα Δημοκρατία κέρδισε την αυτοδυναμία με 2.251.618 ψήφους και ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε συνολικά 1.781.057 ψήφους. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα «μεγάλο κόμμα» που πιθανότατα ένα κομμάτι του να μην πηγαίνει καν να ψηφίσει, καθώς στις τελευταίες εκλογές πήγε στις κάλπες το 57,7%.

Ιδίως οι νέες ηλικίες δεν τοποθετούνται, σύμφωνα με τις μετρήσεις, στον άξονα Αριστερά – Δεξιά.

Αυτή η πραγματικότητα είναι ακόμη εντονότερη στις ηλικίες 17-54, όπου μεσοσταθμικά το 25% δεν επιλέγει κόμμα με βάση τις παλιές πολιτικές ταυτότητες. Αποτέλεσμα αυτού του μεγάλου ποσοστού είναι να βλέπουμε στις δημοσκοπήσεις μετακινήσεις που τις περασμένες δεκαετίες θα ήταν απίθανες. Ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ μετακινούνται προς τη Ν.Δ. και το αντίστροφο, ενώ βλέπουμε ακόμη και διαρροές από το ένα άκρο του πολιτικού φάσματος στο άλλο. Χαρακτηριστική περίπτωση το κόμμα Κασιδιάρη, το οποίο βρίσκεται στην επικαιρότητα λόγω της επικείμενης διάταξης που θα απαγορεύει την κάθοδό του στις εκλογές. Εμπειροι δημοσκόποι λένε στην «Κ» πως ένα μεγάλο κομμάτι των ψηφοφόρων αυτού του κόμματος το επιλέγει με αντισυστημικά ελατήρια· με την ίδια ευκολία που ψηφίζει το πρώην στέλεχος της Χρυσής Αυγής θα ψήφιζε και κάποιο αντισυστημικό κόμμα στο άλλο άκρο.

Στο Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζουν αυτή τη νέα τάση που διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια. «Οι παραδοσιακοί διαχωρισμοί μιλούν σε όλο και λιγότερο κόσμο», λέει στην «Κ» κυβερνητικό στέλεχος, εξηγώντας έτσι πολλές από τις τοποθετήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη κατά το παρελθόν.

Ηταν Απρίλιος του 2022 όταν ο πρωθυπουργός, μιλώντας μάλιστα σε κομματική εκδήλωση, είχε πει πως «το σχήμα Αριστερά ή Δεξιά μοιάζει να μη χωρά στην εποχή μας» και «δίνει τη θέση του στο δίλημμα πρόοδος ή οπισθοδρόμηση». Ο πρωθυπουργός τότε είχε αναφερθεί στα επιτεύγματα της κυβέρνησης, μεταξύ των οποίων ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους, λέγοντας πως «όλα αυτά τα ωραία πράγματα δεν είναι ούτε δεξιά, ούτε κεντρώα, ούτε αριστερά. Είναι σωστά και προοδευτικά».

Στο Μέγαρο Μαξίμου κοιτάνε διαρκώς προς αυτή την κατηγορία πολιτών που δεν κινείται στις παλιές διαχωριστικές γραμμές και προσέχει μόνο την ποιότητα της ζωής του. «Λάβαμε μέτρα που σέβονται τον πολίτη και αποδεικνύουν ότι αυτή η παράταξη βάζει πάντα τον πολίτη στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός της», λέει στην «Κ» κυβερνητική πηγή, προσθέτοντας πως προφανώς και υπάρχουν «νέες διαχωριστικές γραμμές» που «θα διαμορφώσουν το πολιτικό τοπίο και καθώς θα πηγαίνουμε και προς τις επόμενες εθνικές εκλογές». Στο Μαξίμου θεωρούν πως αυτή η προσέγγιση είναι ένα έξτρα πολιτικό όπλο ενόψει εκλογών, καθώς την ίδια ώρα «ο Αλέξης Τσίπρας πολιτεύεται με τα παλιά συνθήματα». Το τελευταίο δίλημμα που έθεσε στην κεντρική ομιλία του στο Περιστέρι ήταν «Δημοκρατία ή Μητσοτάκης», ένα σύνθημα που παραπέμπει σε διαχωρισμούς που ανάγονται στις αρχές του περασμένου αιώνα, όπου η «δημοκρατική παράταξη» είχε αντίπαλο τη «συντηρητική». Η συγκεκριμένη τακτική, εκτιμούν στο Μαξίμου, σαφώς και μιλάει σε έναν κόσμο πολιτικοποιημένο και ήδη αποφασισμένο, αλλά δεν σπάει τα στεγανά του κόμματος όπως έχουν διαμορφωθεί. Η σύγκρουση αυτών των εκ διαμέτρου αντίθετων προσεγγίσεων θα κλιμακωθεί όσο προχωρούμε προς τις εκλογές.