Δύο στους τρεις Ελληνες γνωρίζουν ξένη γλώσσα

Οι Ελληνες γνωρίζουν ξένες γλώσσες, και κυρίως αγγλικά. Μόνο ο ένας στους τρεις δεν ξέρει κάποια, αλλά το ποσοστό αποδίδεται στους κατοίκους μεγαλύτερης ηλικίας. Είναι άλλωστε γνωστό ότι οι έφηβοι στην Ελλάδα κάνουν αγώνα δρόμου να «ξεμπερδεύουν» με τα πτυχία των ξένων γλωσσών έως τη Β΄ Λυκείου και την έναρξη της εντατικής προετοιμασίας για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Ομως, τους είναι εύκολο να εξασκήσουν την ξένη γλώσσα που δηλώνουν ότι γνωρίζουν σε μια συζήτηση με κάποιο ξένο; Eχουν τη δυνατότητα να διαβάσουν ένα δημοσιογραφικό κείμενο από τον ξένο Τύπο στο Διαδίκτυο; Μπορούν να μελετήσουν ένα ξένο βιβλίο;

Σε χθεσινό tweet ο Τούρκος πολιτικός επιστήμονας Σονέρ Τζαγκαπτάι παρουσίασε εντυπωσιακά στοιχεία για την πολυγλωσσία στην Ευρώπη. Οι Σκανδιναβοί και οι κάτοικοι των βαλτικών χωρών είναι εντυπωσιακά μπροστά από όλους τους άλλους Eυρωπαίους. Μόλις το 3,4% των Σουηδών δεν γνωρίζει έστω μία ξένη γλώσσα. Ακολουθούν οι Δανοί, οι Λιθουανοί και οι Λετονοί, χώρες στις οποίες μόλις το 4% των κατοίκων δεν γνωρίζει καμία ξένη γλώσσα. Επόμενο πολύ καλό ποσοστό το 5,5% των Λουξεμβούργιων, ενώ με περίπου 8% εμφανίζονται η Εσθονία, η Νορβηγία, η Φινλανδία και η Ελβετία. Ακολουθεί η Σλοβακία με 11,8% και η Αυστρία και η Ολλανδία με περίπου 14% εκάστη. Eνας στους πέντε Σέρβους και Γερμανούς δεν ξέρει κάποια ξένη γλώσσα, ενώ το ποσοστό των Κροατών είναι 26%. Οι Πορτογάλοι έχουν 31% και οι κάτοικοι της Βόρειας Μακεδονίας και της Πολωνίας περίπου 32%. Τρεις στους δέκα Eλληνες (33,5%) δεν γνωρίζουν κάποια ξένη γλώσσα, κοντά στους Ιταλούς με 34%.

Σκανδιναβοί και κάτοικοι των βαλτικών χωρών είναι εντυπωσιακά μπροστά από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους.

Τα μεγάλα ποσοστά των χωρών με κατοίκους που δεν ξέρουν κάποια ξένη γλώσσα αλλά μιλούν μία γλώσσα που έχει επεκταθεί σε άλλες χώρες –η Γαλλία έχει 39,9%, η Ισπανία 45,8% και η Βρετανία 65,4%– φανερώνουν ότι όταν μιλούμε για ξένη γλώσσα δεν πρέπει να σκεφτόμαστε μόνο τα αγγλικά, όπως πιθανώς έκαναν πολλοί. Επίσης, δεν αποκλείεται οι κάτοικοι της Βαλτικής και των Βαλκανίων να γνωρίζουν κάποια γλώσσα χώρας με στενές πολιτισμικές σχέσεις με τη δική τους.

Το ερώτημα είναι εάν οι κάτοικοι μπορούν να είναι λειτουργικοί μιλώντας την ξένη γλώσσα που γνωρίζουν ή μήπως απλώς ψελλίζουν λέξεις για να συνεννοηθούν στα βασικά. Ενδεικτικά ο Τζαγκαπτάι έκανε το tweet λέγοντας πόσο εύκολο είναι να ποδηγετηθούν από τα ελεγχόμενα ΜΜΕ της χώρας του πολίτες που δεν ξέρουν αγγλικά. Μιλώντας στην «Κ» για το θέμα, η πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου Χριστίνα Κουλούρη ανέφερε πως «είναι αναμφίβολα σημαντικό ότι ένα μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων μιλάει αγγλικά, αλλά θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε ποιο επίπεδο γνώσης έχει και σε ποιο επίπεδο πληροφοριών έχει πρόσβαση. Τα περισσότερα παιδιά μαθαίνουν αγγλικά σε φροντιστήρια μέχρι την ηλικία των 15 ετών, παίρνουν κάποτε και κάποιο δίπλωμα, αλλά στη συνέχεια δεν έχουν την ευκαιρία να καλλιεργήσουν τα αγγλικά τους. Μένει λοιπόν μια γνώση στείρα την οποία δεν αξιοποιούν και δεν βελτιώνουν. Στο Διαδίκτυο μάλλον προτιμούν τις ελληνικές ιστοσελίδες και χρησιμοποιούν τα αγγλικά σε στοιχειώδες επίπεδο». Και πρόσθεσε: «Αφετέρου, οι Ελληνες μαθαίνουν –και πάντα μάθαιναν– ξένες γλώσσες γιατί τα ελληνικά είναι μια “μειονοτική” γλώσσα σε παγκόσμιο επίπεδο, που ομιλείται από λίγα εκατομμύρια. Αντίθετα, παγκόσμιες γλωσσικές κοινότητες, όπως τα ισπανικά, έχουν ένα είδος αυτάρκειας και δεν χρειάζονται τη γνώση άλλης γλώσσας για την επικοινωνία και την ενημέρωσή τους».