Cerved Property: Ανεβαίνουν οι τιμές των γραφείων, υποχωρούν των καταστημάτων

Σε σταθερά ανοδική τροχιά παρέμειναν οι τιμές πώλησης και μίσθωσης γραφείων κατά το 2022, ενώ εκείνες των φυσικών καταστημάτων βρέθηκαν υπό πίεση, εξαιτίας της ταχείας ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου.

Αυτά είναι τα κύρια συμπεράσματα της έρευνας της Cerved Property Services,στην οποία συμμετείχαν 200 παράγοντες από το ελληνικό real estate. H έρευνα καταγράφει και τις εκτιμήσεις για το 2023.

Αυξημένη ζήτηση για γραφεία και ριζικές ανακαινίσεις

Στην Αττική, σημαντικά νέα έργα στον τομέα των γραφείων βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη για την επόμενη πενταετία, προσελκύοντας νέους παίκτες και νέες αναπτύξεις σύγχρονων γραφειακών χώρων που πληρούν τα κριτήρια ESG και θα καλύψουν την αυξημένη τρέχουσα ζήτηση. Το 2022, όπως και το 2021, σχεδόν αποκλειστικά, οι ΑΕΕΑΠ και οι θεσμικοί επενδυτές ήταν οι πρωταγωνιστές στον κλάδο των γραφείων.

Μια νέα τάση που παρατηρείται είναι οι ριζικές ανακαινίσεις παλαιών αυτοτελών εμπορικών κτιρίων στα κέντρα των πόλεων και το μεγάλο στοίχημα θα είναι η αναβάθμισή τους και επαναχρησιμοποίηση τους.

Η αγορά γραφείων γενικά κινείται με διαφορετικές ταχύτητες ανάλογα με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ακινήτου. Η τηλεργασία ευνόησε τη νέα γενιά νεόδμητων γραφείων, αύξησε τις ποιοτικές απαιτήσεις των χρηστών και ενέτεινε την ανάγκη για στέγαση σε χώρους ασφαλείς, ευέλικτους, άνετους, βιοκλιματικούς και υψηλών προδιαγραφών. Οι σύγχρονες εταιρείες αναζητούν κυρίως «πράσινα» κτίρια και οι επενδυτές ενδιαφέρονται για χαρτοφυλάκια βιώσιμων ακινήτων. Οι τιμές αυτών των γραφείων ανεβαίνουν, η αυξημένη ζήτηση διατηρείται, οι αποδόσεις τους συρρικνώνονται, η πληρότητά τους είναι εξασφαλισμένη και κατά συνέπεια, διευρύνεται το χάσμα μεταξύ του αποθέματος Β ή Γ κατηγορίας και των σύγχρονων γραφείων, όπως φαίνεται και από την ετήσια έρευνα της CPS.

Η ετήσια έρευνα πραγματοποιήθηκε από τη υποδιεύθυνση Έρευνας και Ανάλυσης της Cerved Property Services (CPS) και αφορά στην ελληνική αγορά οικιστικών και εμπορικών ακινήτων. Στην έρευνα-ερωτηματολόγιο έλαβαν μέρος πάνω από 200 επαγγελματίες του κλάδου των ακινήτων, καλύπτοντας γεωγραφικά το μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Το δίκτυο συνεργατών της CPS περιλαμβάνει τόσο εκτιμητές όσο και μεσίτες ακινήτων.

Οι ηλεκτρονικές αγορές μειώνουν τη ζήτηση για φυσικά καταστήματα – Υψηλές όμως οι τιμές σε προνομιακές περιοχές

Η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των Ελλήνων λόγω της ενεργειακής κρίσης και των πληθωριστικών πιέσεων δημιούργησε πιέσεις στο λιανεμπόριο, όπου οι όγκοι πωλήσεων συρρικνώθηκαν με τους τζίρους να διατηρούνται σε αυξημένα επίπεδα λόγω πληθωρισμού. Ωστόσο, ο τουρισμός αύξησε τις πωλήσεις σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς και το κέντρο της Αθήνας, αν και δεν αντιστάθμισε πλήρως τις απώλειες από τα ελληνικά νοικοκυριά.

Το ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ελλάδα, όπως αναφέρεται στην έκθεση, έχει πλέον εδραιωθεί σταθερά, διατηρώντας υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Οι διαδικτυακές πωλήσεις παίζουν ουσιαστικό ρόλο και εντείνουν τις ανοδικές τάσεις που καταγράφονται σε ετήσια βάση τα τελευταία χρόνια. Οι νεότερες γενιές αναδεικνύονται σε ολοένα και πιο ισχυρή κινητήρια δύναμη για το ηλεκτρονικό εμπόριο, που δεν φαίνεται να επιβραδύνεται, παρά την παγκόσμια κρίση. Οι καταναλωτές πλέον θέλουν να απολαμβάνουν τα πλεονεκτήματα των φυσικών καταστημάτων αλλά και των διαδικτυακών αγορών. Αυτή η στροφή από τα φυσικά καταστήματα στο ηλεκτρονικό εμπόριο έχει επηρεάσει την αγορά καταστημάτων, στρέφοντας το ενδιαφέρον των επενδυτών και των μισθωτών σχεδόν αποκλειστικά σε προνομιακές τοποθεσίες, όπως φαίνεται στα ευρήματα της έρευνας της CPS

Η ζήτηση για μίσθωση στους πλέον εμπορικούς δρόμους της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, της Γλυφάδας, της Κηφισιάς και του Πειραιά, αλλά και στα καθιερωμένα εμπορικά κέντρα, εξακολουθεί να είναι αυξημένη λόγω της έλλειψης κενών καταστημάτων, και λόγω των σχετικά λογικών τιμών μίσθωσης, ειδικά σε σύγκριση με την περίοδο πριν την οικονομική κρίση, όταν ξεπέρασαν κάθε ιστορικό προηγούμενο, καθιστώντας την οδό Ερμού έναν από τους δέκα πιο ακριβούς εμπορικούς δρόμους στον κόσμο.

Ωστόσο, θεσμικοί επενδυτές και μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες έχουν ξεκινήσει νέα έργα μεγάλης κλίμακας στον τομέα του λιανεμπορίου, κυρίως εμπορικά κέντρα και εμπορικά πάρκα που αναμένεται να προσθέσουν επιπλέον 170.000 τ.μ. στην αγορά καταστημάτων. Στο πλαίσιο αυτό, δρομολογούνται αυτή τη στιγμή έξι νέες εμπορικές αναπτύξεις, τρεις εκ των οποίων βρίσκονται στο Ελληνικό. Ταυτόχρονα, επεκτείνουν την παρουσία τους στην ελληνική αγορά διεθνείς αλυσίδες αθλητικών ειδών, ειδών πολυτελείας αλλά και