Αποδείξεις και φοροδιαφυγή στο μικροσκόπιο της ΑΑΔΕ

Έκδοση αποδείξεων, πλαστά και εικονικά στοιχεία, αλλά και μεγάλες υποθέσεις φοροδιαφυγής μπαίνουν και πάλι στο «στόχαστρο» του φοροελεγκτικού μηχανισμού του κράτους, στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης που έχει δρομολογήσει για περαιτέρω περιορισμό της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής.

Ήδη οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν έτοιμους τους σχετικούς φακέλους και λίστες με τα ονόματα των «υπόπτων», ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι περίπου 500 υποθέσεις έχουν σχέση με άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών, κατασχεμένα βιβλία και στοιχεία, εικονικά τιμολόγια κ.λπ., ενώ περισσότερες από 150 υποθέσεις αφορούν απάτες στον ΦΠΑ ενδοκοινοτικών συναλλαγών.

Σε φθίνουσα τάξη

Σε κάθε περίπτωση, μάλιστα, οι εν λόγω υποθέσεις θα κατατάσσονται από κάθε Υπηρεσία Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (ΥΕΔΔΕ) σε φθίνουσα σειρά ταξινόμησης, σύμφωνα με τελική μοριοδότηση που λαμβάνουν βάσει αυτοματοποιημένου μοντέλου αντικειμενικής αξιολόγησης, ενώ πάντα θα ελέγχονται κατά προτεραιότητα εκείνες που συγκεντρώνουν την υψηλότερη μοριοδότηση.

Θα πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι, εκτός από τις μεγάλες υποθέσεις, οι ΥΕΔΔΕ έχουν αναλάβει φέτος και την υποχρέωση να διενεργήσουν εντός του 2023 πάνω από 15.500 επιτόπιους φορολογικούς ελέγχους σε ισάριθμες επιχειρήσεις για να εντοπίσουν παραβάσεις μη έκδοσης ή ανακριβούς έκδοσης αποδείξεων λιανικών συναλλαγών, καθώς επίσης και κρούσματα αλλοίωσης των δεδομένων των φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών.

Ειδικότερα, όσον αφορά τις επιχειρήσεις που εντοπίζονται να μην έχουν κόψει πάνω από 10 αποδείξεις ή που η αξία τους υπερβαίνει το ποσό των 500 ευρώ, τότε οι ελεγκτές βάζουν «λουκέτο».

Συγκεκριμένα, σε περίπτωση μη έκδοσης φορολογικού στοιχείου ή έκδοσης ή λήψης ανακριβούς στοιχείου, για πράξη που επιβαρύνεται με ΦΠΑ, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το 50% επί του φόρου που θα προέκυπτε από το μη εκδοθέν στοιχείο ή επί της διαφοράς αντίστοιχα. Το πρόστιμο αυτό δεν μπορεί να είναι κατώτερο αθροιστικά, ανά φορολογικό έλεγχο, των 250 ευρώ σε περίπτωση που ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης απλογραφικών βιβλίων και των 500 ευρώ σε περίπτωση που ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης διπλογραφικών βιβλίων.

Σε περίπτωση υποτροπής, δηλαδή της διαπίστωσης στο πλαίσιο μεταγενέστερου ελέγχου εκ νέου διάπραξης της ίδιας παράβασης εντός πενταετίας από την έκδοση της αρχικής πράξης, επιβάλλεται πρόστιμο 100% επί του φόρου που θα προέκυπτε από το μη εκδοθέν στοιχείο ή επί της διαφοράς αντίστοιχα. Το πρόστιμο αυτό δεν μπορεί να είναι κατώτερο, αθροιστικά ανά φορολογικό έλεγχο, από το ποσό των 500 ευρώ σε περίπτωση απλογραφικών βιβλίων και των 1.000 ευρώ σε περίπτωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων.

Στην περίπτωση κάθε επόμενης ίδιας παράβασης στο πλαίσιο μεταγενέστερου ελέγχου εντός πενταετίας από την έκδοση της αρχικής πράξης, επιβάλλεται πρόστιμο 200% επί του φόρου που θα προέκυπτε από το μη εκδοθέν στοιχείο ή επί της διαφοράς αντίστοιχα. Το πρόστιμο αυτό δεν μπορεί να είναι κατώτερο, αθροιστικά ανά φορολογικό έλεγχο, των 1.000 ευρώ σε περίπτωση απλογραφικών βιβλίων και των 2.000 ευρώ σε περίπτωση διπλογραφικών βιβλίων.

Επισημαίνεται επίσης ότι με βάση την ισχύουσα νομοθεσία το αδίκημα της φοροδιαφυγής διαπράττεται κατά την έκδοση εικονικών φορολογικών στοιχείων και την αποδοχή αυτών, ενώ εικονικό είναι το στοιχείο που εκδίδεται για συναλλαγή ανύπαρκτη στο σύνολό της ή για μέρος αυτής ή για συναλλαγή που πραγματοποιήθηκε από πρόσωπα διαφορετικά απ’ αυτά που αναγράφονται στο στοιχείο ή το ένα από αυτά είναι άγνωστο φορολογικώς πρόσωπο.

Επίσης, εικονικό είναι το στοιχείο που φέρεται ότι εκδόθηκε ή έχει ληφθεί από εικονική εταιρεία, κοινοπραξία, κοινωνία ή άλλη οποιασδήποτε μορφής επιχείρηση ή από φυσικό πρόσωπο για το οποίο αποδεικνύεται ότι είναι παντελώς αμέτοχο με τη συγκεκριμένη συναλλαγή, οπότε στην τελευταία αυτή περίπτωση η σχετική διοικητική κύρωση επιβάλλεται, καθώς και η ποινική δίωξη ασκείται κατά του πραγματικού υπευθύνου που υποκρύπτεται.

Η παρεμπόδιση

Ο δε απαράβατος κανόνας που ισχύει είναι ότι κάθε πρόσωπο που παρεμποδίζει ή αποπειράται να παρεμποδίσει τις ενέργειες και την εκτέλεση καθηκόντων της φορολογικής διοίκησης κατά την άσκηση των εξουσιών της υπόκειται στα ίδια πρόστιμα που υπόκειται ο φορολογούμενος.