Από το «Le Bonheur» μέχρι το «Faces Places»: 10 εμβληματικές ταινίες της Ανιές Βαρντά

Στιγμιότυπο από την ταινία «Η Ευτυχία». Φωτ. Twitter/Agnès varda archive

Πρωτοπόρος, τολμηρή και αντισυμβατική. Η Ανιές Βαρντά ή αλλιώς η «γιαγιά της γαλλικής Νουβέλ Βαγκ» έγραψε ιστορία στο παγκόσμιο σινεμά με το έργο της ως σκηνοθέτρια, σεναριογράφος και φωτογράφος. 

Η χαρισματική Γαλλίδα καλλιτέχνης με το ελεύθερο πνεύμα έφυγε από τη ζωή στις 29 Μαρτίου του 2019 αφήνωντας πίσω της μια πλούσια κληρονομιά από την οποία εμπνεύστηκαν πολλοί κινηματογραφιστές. Μεταξύ των πολλών επιτευγμάτων της είναι το New York Film Festival: το 1977 έγινε η πρώτη γυναίκα σκηνοθέτις που «άνοιξε» το φεστιβάλ με το αγαπημένο φιλμ «Η μια τραγουδάει, η άλλη όχι». 

Οι ταινίες της είναι μέχρι σήμερα δημοφιλείς – μεταξύ άλλων για την απεικόνιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην κοινωνία. Από το «La Pointe-Courte» μέχρι τις «Παραλίες της Ζωής Μου», παρακάτω μερικά από τα πιο εμβληματικά φιλμ της καταξιωμένης σκηνοθέτριας, σύμφωνα με την πλατφόρμα του Letterboxd. 

La Pointe-Courte (1955) 

Η ιστορία ακολουθεί ένα ζευγάρι του οποίου ο γάμος σιγά σιγά επιδεινώνεται. Με την ελπίδα να σώσουν τη σχέση τους, ο Λουί (Φιλίπ Νουαρέ) και η Ελ (Σιλβιά Μονφόρ) ταξιδεύουν σε ένα μικρό γαλλικό παραθαλάσσιο χωριό. Το φιλμ «La Pointe-Courte», το πρώτο στην καριέρα της Ανιές Βαρντά, εναλλάσεται μεταξύ δύο ιστοριών: εκτός από την καθημερινότητα του ζευγαριού, παρουσιάζει και δύο ψαράδες οι οποίοι «πολεμούν» με το υγειονομικό συμβούλιο και το τμήμα αλιείας που απαγορεύει το ψάρεμα. 

Mur Murs (1981)

Το ντοκιμαντέρ της Βαρντά από το 1981, απεικονίζει τις εκπληκτικές τοιχογραφίες του Λος Αντζελες στην Καλιφόρνια μέσα από τη μοναδική ματιά της σκηνοθέτιδας. Ερευνώντας τις πολλές κουλτούρες της πόλης, το φιλμ επικεντρώνεται στα διαφορετικά στιλ τέχνης όπως είναι τα γκραφίτι και ο φωτορεαλισμός. Σε γενικές γραμμές, το «Mur Murs» παρουσιάζει τη σημασία της τέχνης, «φωτίζοντας» τη χαρακτηριστική προσωπικότητα και το ταλέντο της Βαρντά. 

Le Bonheur – Η ευτυχία (1965)

Πρωτοπόρο όσον αφορά το περιεχόμενο για την εποχή που κυκλοφόρησε, ένα από τα πιο γνωστά φιλμ της Βαρντά – «Η ευτυχία» – εστιάζει στον Φρανσουά  (Ζαν-Κλοντ Ντρούτ), έναν νεαρό μαραγκό παντρεμένο με την Τερέζ (Κλέρ Ντρούτ) με την οποία έχουν δύο μικρά παιδιά και ζουν ευτυχισμένοι. Μια μέρα, όμως, ο Φρανσουά θα γνωρίσει την Εμιλί (Μαρί – Φρανς Μπουαγιέ) και θα την ερωτευτεί. 
Διαθέτοντας μια εκπληκτική χρωματική παλέτα, η ταινία θεωρείται ακόμα και σήμερα ως ένα από τα κινηματογραφικά αριστουργήματα όλων των εποχών. 

Vagabond (1985)

Το «Vagabond» απεικονίζει τα γεγονότα που οδηγούν στον θάνατο μιας νεαρής άστεγης γυναίκας κατά τους χειμερινούς μήνες, στη νότια Γαλλία. Εστιάζοντας σε μια καταστρεπτική ιστορία, το φιλμ της Βαρντά βάζει σε σκέψεις τον θεατή και τον συγκινει.   

One Sings, the Other Doesn’t – Η μια τραγουδάει, η άλλη όχι (1977) 

Τοποθετημένη στη Γαλλία της δεκαετίας του 1970, η ιστορία ακολουθεί τις αλληλένδετες ζωές δύο γυναικών σε μια χρονική περίοδο όπου η χώρα ήταν αντιμέτωπη με την πρόοδο του γυναικείου κινήματος στο οποίο συμμετείχε και η ίδια η Βαρντά. Η φεμινιστική αυτή ταινία εστιάζει στη γυναικεία φύση, τη μητρότητα, και τη γυναικεία ενδυνάμωση. 

Black Panthers (1968)

Το «Black Panthers» διαδραματίζεται το 1968 στην πόλη Οουκλαντ της Καλιφόρνια κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Η ιστορία ακολουθεί τις συναντήσεις και διαμαρτυρίες σε μια συγκέντρωση που σχεδίασαν οι Μαύροι Πάνθηρες ώστε να «τραβήξουν την προσοχή» της Αμερικής και να απελευθερώσουν τον Χιούι Νιούτον μετατρέποντας τη δικη του σε πολιτική συζήτηση. 

Faces Places – Πρόσωπα & Ιστορίες (2017)

Το feel-good ντοκιμαντέρ εστιάζει στην ενσυναίσθηση καθώς παρουσιάζει ένα ταξίδι στην αγροτική Γαλλία με ένα φορτηγό που μετατρέπεται σε φορητός φωτοθάλαμος. Οι δυο τους αναπτύσσουν έναν απίθανο δεσμό φωτογραφίζοντας ανθρώπους και δημιουργώντας τοιχογραφίες κοινοτήτων και τόπων που θέλουν να τιμήσουν. Η Βαρντά κέρδισε υποψηφιότητα Οσκαρ στην κατηγορία Καλύτερο Ντοκιμαντέρ Μεγάλου Μήκους. 

Cléo from 5 to 7 – Η Κλεό από τις 5 στις 7 (1962)

Τοποθετημένη στο Παρίσι τη δεκαετία του 1960, η ταινία «Η Κλεό από τις 5 στις 7» είναι ένα εντυπωσιακό, ρεαλιστικό πορτρέτο μιας υποχόνδριας τραγουδίστριας. Το κινηματογραφικό διαμάντι είναι ένα από τα καλύτερα πρότζεκτ της Βαρντά. Εχει θεωρηθεί από πολλούς, η σπουδαιότερη μεγάλου μήκους ταινία της, καθώς εξερευνά τη ζωή στη σκιά του θανάτου και επικεντρώνεται στη φωτεινή πλευρά της ύπαρξης. 

The Gleaners and I (2000)

Χρησιμοποιώντας νέες τεχνολογίες, η Βαρντά βιντεοσκοπεί τη ζωή πολλών σταχυοσυλλεκτών που αναζητούν κρυμμένους θησαυρούς σε χωράφια, απορρίμματα και αγορές της Γαλλίας. Το πρότζεκτ έχει ανθρωπιστική και πολιτική χροιά. 

The Beaches of Agnès – Οι Παραλίες της Ζωής Μου (2008) 

Το πανέμορφο αυτοβιογραφικό ντοκιμαντέρ απεικονίζει τη ζωή της εμβληματική κινηματογραφίστριας, προσφέρωντας στο κοινό ένα μοναδικό πορτρέτο που αντανακλά την καριέρα και τις φιλίες της Βαρντά. Εκτός από μια εκπληκτική αυτοβιογραφία, η ταινία αποτελεί και μια σπουδαία ανάλυση του χρόνου και του κόσμου, τονίζοντας πώς οι άνθρωποι αλλάζουν αλλά ο περιβάλλοντας χώρος μένει ο ίδιος.