8 φορολογικές διευκολύνσεις για μεταβιβάσεις ακινήτων

Στόχος του νέου πολυνομοσχέδιου η διευκόλυνση των μεταβιβάσεων ακινήτων με οποιαδήποτε αιτία, αλλά και να ξεμπλοκάρουν χιλιάδες υποθέσεις που λιμνάζουν στα συρτάρια των συμβολαιογράφων.

Διευκολύνσεις στις μεταβιβάσεις ακινήτων -με καταργήσεις πιστοποιητικών μη οφειλής φόρων, με την παροχή της δυνατότητας λήψης αποδεικτικού φορολογικής ενημερότητας ακόμη κι αν υπάρχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς τη Φορολογική Διοίκηση και με την καθιέρωση της αυτόματης ενημέρωσης των δεδομένων του ηλεκτρονικού αρχείου των δηλώσεων Ε9 μετά από κάθε ολοκλήρωση ηλεκτρονικής υποβολής δήλωσης φόρου μεταβίβασης, δωρεάς, γονικής παροχής και κληρονομιάς- επέρχονται με το νέο φορολογικό πολυνομοσχέδιο.

Συγκεκριμένα, οι διατάξεις του νομοσχεδίου προβλέπουν τα εξής:

1. Ειδικά για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία (δηλαδή για πώληση ακινήτου), σε περίπτωση που υπάρχουν χρέη αλλά είναι ρυθμισμένα, θα εκδίδεται αποδεικτικό ενημερότητας με παρακράτηση ποσοστού 70% επί του τιμήματος, εφόσον το τίμημα δεν υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας, και έως το ύψος των ληξιπρόθεσμων ρυθμισμένων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση. Εάν υφίστανται ληξιπρόθεσμες οφειλές σε αναστολή άνω των 50.000 ευρώ, ορίζεται ποσοστό παρακράτησης 50% επί του τιμήματος, εφόσον αυτό δεν υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας, και έως το ύψος των συνολικών οφειλών σε αναστολή. Εάν το τίμημα υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας και το ποσό της παρακράτησης, υπολογιζόμενο επί του τιμήματος είναι μικρότερο των οφειλών, εκδίδεται αποδεικτικό ενημερότητας με υπολογισμό του ποσού της παρακράτησης επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό της παρακράτησης που προκύπτει από τον υπολογισμό αυτό δεν υπερβαίνει το τίμημα.

2. Με κοινή απόφαση του υπουργού Οικονομικών και του διοικητή της ΑΑΔΕ δύνανται να τροποποιούνται τα ποσοστά παρακράτησης και να ορίζονται ποσοστά παρακράτησης όταν υφίστανται μη ληξιπρόθεσμες οφειλές που βεβαιώνονται από φόρο κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών και από φορολογικό και τελωνειακό έλεγχο και το αποδεικτικό ενημερότητας να εκδίδεται για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία.

3. Απαλλάσσονται οι τελευταίοι κύριοι ή ψιλοί κύριοι ή επικαρπωτές ή επιφανειούχοι ακινήτων από την αλληλέγγυα με τον αρχικό υπόχρεο ευθύνη για την πληρωμή του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) που βαρύνει το δικαίωμα που απέκτησαν από επαχθή αιτία.

4. Επαναπροσδιορίζεται το περιεχόμενο του πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι σε κάθε εκποιητική δικαιοπραξία για τη μεταβίβαση ακινήτων με επαχθή αιτία ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού, το πιστοποιητικό του άρθρου 54Α ΚΦΔ, το οποίο μνημονεύεται και επισυνάπτεται υποχρεωτικά από τον συμβολαιογράφο που συντάσσει το σχετικό συμβόλαιο, πιστοποιεί μόνο ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝΦΙΑ των πέντε προηγουμένων της μεταβίβασης ετών ή έξι, εάν έχει ήδη εκδοθεί ο ΕΝΦΙΑ του τρέχοντος έτους, και όχι ότι έχει καταβληθεί ο αναλογών φόρος για το συγκεκριμένο ακίνητο και ότι έχει ρυθμισθεί ο ΕΝΦΙΑ των υπόλοιπων ακινήτων για τα έτη αυτά, όπως ίσχυε έως τώρα. Επίσης, απαλείφονται περιπτώσεις χορήγησης πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ με παρακράτηση του τιμήματος από τον συμβολαιογράφο, αφού πλέον με την παραπάνω τροποποίηση αυτές καθίστανται περιττές.

Επιπλέον, ορίζεται ότι, εάν το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ εκδίδεται μετά την πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ του τρέχοντος έτους, στο εν λόγω πιστοποιητικό θα βεβαιώνεται ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝΦΙΑ για έξι έτη.

5. Σε κάθε περίπτωση μεταβίβασης ακινήτου με επαχθή αιτία, δηλαδή σε κάθε περίπτωση πώλησης ακινήτου, εφόσον αυτό έχει αποκτηθεί από τον πωλητή με κληρονομιά, δωρεά ή γονική παροχή, δεν θα απαιτείται πλέον η προσάρτηση στο μεταβιβαστικό συμβόλαιο του πιστοποιητικού του άρθρου 105 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών Προικών (ν. 2961/2001), το οποίο πιστοποιεί την ολοσχερή εξόφληση των επιμεριστικά αναλογούντων στο ακίνητο φόρων κληρονομιάς, δωρεάςγονικής παροχής. Προκειμένου δε να αποκλειστεί η μεταβίβαση με επαχθή αιτία (πώληση) αδήλωτων ακινήτων (λόγω της μη απαίτησης πιστοποιητικού του άρθρου 105 κατά τη μεταβίβαση), ορίζεται ότι πρέπει να γίνεται υποχρεωτική μνεία από τον συμβολαιογράφο στο συμβόλαιο που συντάσσει περί υποβολής της οικείας δήλωσης φόρου, ανάλογα με την αιτία κτήσης του μεταβιβαζόμενου ακινήτου. Σημειώνεται ότι εξακολουθεί να απαιτείται υποχρεωτικά η προσάρτηση του ως άνω πιστοποιητικού στα συμβόλαια δωρεάς ή γονικής παροχής.

6. Θεσπίζεται υποχρέωση επικαιροποίησης των στοιχείων κάθε μεταβιβαζόμενου ακινήτου στο Περιουσιολόγιο της ΑΑΔΕ (στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων του Ε9) πριν από την υποβολή με οποιονδήποτε τρόπο (ψηφιακά ή χειρόγραφα) της οικείας δήλωσης φόρου μεταβίβασης ή δωρεάς ή γονικής παροχής ακινήτου μέχρι και στο επόμενο της μεταβίβασης έτος. Η ίδια υποχρέωση θα υπάρχει και πριν από την υποβολή, με οποιονδήποτε τρόπο, δήλωσης φόρου κληρονομιάς ακινήτου. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι ο φορολογούμενος, πριν υποβληθεί δήλωση φόρου μεταβίβασης ή δωρεάς ή γονικής παροχής ή κληρονομίας ακινήτου, θα πρέπει να εισέρχεται στην καρτέλα «Περιουσιακή Κατάσταση» του ΟΠΣ Περιουσιολογίου Ακινήτων (του ιδίου ή του κληρονομούμενου), στην οποία περιλαμβάνεται το μεταβιβαζόμενο ακίνητο, προκειμένου να ελέγξει ανά έτος, εάν όλα τα περιγραφικά και προσδιοριστικά στοιχεία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου είναι ορθά, να προβαίνει σε όσες τυχόν διορθώσεις είναι απαραίτητες μέσω της υποβολής δήλωσης στοιχείων ακινήτων (δήλωσης Ε9) και σε κάθε περίπτωση να μεταφέρει τη δήλωση με τα επικαιροποιημένα στοιχεία του προς μεταβίβαση ακινήτου μέχρι και στο επόμενο της μεταβίβασης έτος. Παράλληλα θεσπίζεται η ίδια υποχρέωση και για τον αποκτώντα το ακίνητο (αγοραστή, δωρεοδόχο, κληρονόμο), εφόσον έχει ήδη δικαίωμα επί του μεταβιβαζόμενου/κληρονομούμενου ακινήτου. Δηλαδή ο αποκτών, που τυχόν έχει στο εν λόγω ακίνητο κάποιο από τα υποκείμενα στον ΕΝΦΙΑ δικαιώματα επί ακινήτου οφείλει και αυτός να επικαιροποιήσει τα στοιχεία του δικαιώματός του στο ΟΠΣ Περιουσιολόγιο και να μεταφέρει τη σχετική δήλωση στοιχείων ακινήτων και στο επόμενο της απόκτησης του ακινήτου έτους.

7. Προβλέπεται η αυτόματη δημιουργία ψηφιακής δήλωσης Ε9 μετά από κάθε μεταβίβαση ακινήτου. Θεσπίζεται, ειδικότερα, η αυτόματη δημιουργία και υποβολή τροποποιημένης ψηφιακής δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) με τις απαιτούμενες εισαγωγές, μεταβολές και διαγραφές στοιχείων ακινήτων, αμέσως μόλις πραγματοποιηθεί από τον συμβολαιογράφο η ανάρτηση του συμβολαίου στην εφαρμογή myPROPERTY, με το οποίο συστήνεται, μετατίθεται, αλλοιώνεται (μεταβάλλεται) ή καταργείται δικαίωμα σε ακίνητο που αποτελεί αντικείμενο της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9).

8. Καταργείται ο έλεγχος της εφορίας σε κάθε περίπτωση μείωσης του ΕΝΦΙΑ μετά την υποβολή τροποποιητικής δήλωσης. Καταργείται ο υποχρεωτικός έλεγχος στις περιπτώσεις υποβολής τροποποιητικής δήλωσης ΕΝΦΙΑ, όταν προκύπτει μείωση φόρου άνω των 300 ευρώ, καθώς και σε κάθε μεταγενέστερη αυτής τροποποιητική δήλωση.